procesory

Od pewnego czasu toczy się istotny spór pomiędzy firmami Arm i Qualcomm. Chodzi o potencjalną możliwość naruszenia patentów przy projektowaniu procesorów przez drugą z wymienionych firm. Było tylko kwestią czasu, kiedy konflikt skończy się na sali sądowej. Batalia prawna rozpoczęła się na dobre i choć na rozstrzygnięcie sprawy trochę zapewne poczekamy, to może mieć ona docelowo duży wpływ na kształt rynku procesorów mobilnych.

Profile AMD EXPO to alternatywna dla Intel XMP funkcja pozwalająca w niezwykle łatwy sposób podkręcać pamięć RAM. Proces ten jest teraz prostszy niż kiedykolwiek wcześniej, jednak wymagał dotychczas restartowania komputera przed zastosowaniem nowych ustawień. Istotną zmianę w tej kwestii przynosi najnowsza wersja oprogramowania Ryzen Master. Program wzbogacił się też o inne funkcje i poprawki oraz porzucił wsparcie dla starszych procesorów.

Błędy w systemach operacyjnych to zjawisko, któremu nie należy się nadmiernie dziwić. Jak w przypadku każdego oprogramowania, na etapie testów niemożliwe jest wychwycenie wszystkich. Systemy z rodziny Linux są jednak uznawane za bardziej niezawodne niż Windows. Nie oznacza to jednak, że problemy tutaj w ogóle nie występują. Jeden z nich sprawiał, że od pewnego czasu system potrafił zbyt wolno startować na procesorach AMD Zen 1 oraz Zen 2.

Niezbyt dobra kondycja finansowa Intela wywołała spekulacje na temat przyszłości firmy. Niedawno mówiło się o tym, że przejęciem spółki zainteresowany jest Qualcomm, choć sporo miało tutaj zależeć od sytuacji politycznej w USA. Wiemy już, że do takiego przejęcia raczej nie dojdzie. Powodem są między innymi długi Intela oraz potencjalny sprzeciw organów antymonopolowych. Qualcomm ma być jednak wciąż zainteresowany wykupieniem określonych działów Intela.

Procesory Arrow Lake-S zaoferowały nową architekturę oraz nazewnictwo. Wielu użytkowników spodziewało się jednak lepszej wydajności. Nowe CPU Intela wypadają nieźle w aplikacjach, ale gorzej przedstawia się to w grach, gdzie ustępują nie tylko konkurencji, ale także rozwiązaniom z poprzedniej generacji. Nieco pomóc ma tutaj specjalny sterownik Intel Platform Power Management. Firma ASRock przekonuje, że wzrost wydajności jest zauważalny.

W ostatnich latach branża sprzętu komputerowego przeszła kilka istotnych faz. W okresie pandemii koronawirusa mieliśmy do czynienia z prawdziwym boomem w kwestii dostaw, gdyż restrykcje były czynnikiem mocno stymulującym popyt. Po pewnym czasie rynek się nasycił i doszło do pokaźnego załamania, którego nie obserwowaliśmy co najmniej od 2008 roku. Teraz dostawy znowu powoli rosną, ale na względną stabilizację przyjdzie nam jeszcze zapewne trochę poczekać.

Za nami premiera desktopowych procesorów Arrow Lake z oznaczeniem "K". Intel przygotowuje jednak kolejne jednostki z tej generacji, które będą niżej pozycjonowanymi i bardziej energooszczędnymi propozycjami. Ich premiera spodziewana jest okolicach targów CES 2025, które odbędą się w styczniu. Za sprawą jednego z najbardziej znanych autorów przecieków już teraz możemy jednak zapoznać się z podstawową specyfikacją tych jednostek.

Problemy ze stabilnością procesorów Raptor Lake i Raptor Lake Refresh w grach oraz serwerach ich napędzających mocno nadwyrężyły wizerunek Intela. Firma starała się wybrnąć z tej sytuacji między innymi przedłużając gwarancję na swoje jednostki i bezpłatnie wymieniając uszkodzone egzemplarze. Nie rozwiązało to jednak całkowicie problemu, ponieważ wiemy już, że do sądu federalnego w Kalifornii skierowany został pozew zbiorowy.

Od kilku dni mamy już listopad, a zatem to dobry moment, by podsumować ankietę dotyczącą sprzętu i oprogramowania na platformie Steam. Ujawnia ona między innymi najpopularniejsze komponenty wśród graczy, a przy okazji dostarcza garść ciekawych statystyk. Jesteście ciekawi, jak sytuacja wyglądała w poprzednim miesiącu? Cóż, od razu można powiedzieć, że pozycja lidera nie uległa zmianie, ale za to na dalszych miejscach jest parę niespodzianek.

Wielu producentów sprzętu komputerowego pracuje obecnie nad niżej pozycjonowanymi płytami głównymi dla procesorów Intel Core Ultra 200K oraz AMD Ryzen 9000. Będą to rozwiązania bazujące głównie na chipsetach B860, B850 oraz B840. Tego typu propozycje zaoferują niższą liczbę linii PCIe, niższe taktowanie pamięci DDR5 czy gorsze sekcje zasilania, jednak będą miały bardziej mainstreamowy charakter niż płyty, które już znajdują się na rynku.

Ograniczony dostęp chińskich firm do zachodnich technologii wykorzystywanych w branży półprzewodników sprawia, że czasami dochodzi do prób nielegalnego omijania sankcji. W Państwie Środka można dzięki temu ciągle nabyć w ograniczonych ilościach chociażby zaawansowane akceleratory do obsługi AI. Zjawisko nie ogranicza się jednak do tego typu sprzętu. Firma TSMC donosi, że Huawei chciało jej zlecić produkcję chipów za pomocą pośrednika.

Premiera nowych procesorów mobilnych wiąże się także zazwyczaj z debiutem ulepszonych zintegrowanych układów graficznych. Tak będzie też w przypadku laptopowych jednostek Arrow Lake-HX oraz Arrow Lake-H. W sieci pojawiły się wyniki testu dosyć tajemniczego iGPU z oznaczeniem Intel ARC 140T. Przeprowadzono je w oprogramowaniu GFXBench. Omawiany układ trafi prawdopodobnie do nowych mobilnych CPU amerykańskiej firmy.

Choć oficjalna prezentacja procesorów Arrow Lake dla komputerów desktopowych już za nami, to na razie nie poznaliśmy listy modeli i specyfikacji jednostek dla mainstreamowych laptopów. To się właśnie zmieniło za pośrednictwem najnowszego przecieku. Dowiedzieliśmy się między innymi, że Intel przygotowuje co najmniej pięć modeli Intel Core Ultra 200H (w tym aż trzy Core Ultra 5), jednak prawdopodobne jest, że docelowo na rynku pojawi się ich więcej.

Niezbyt korzystna sytuacja finansowa Intela wywołała spekulacje na temat przyszłości spółki. Choć nie może być tutaj mowy o upadku największego producenta procesorów, to na sile przybrały pogłoski o jego potencjalnym przejęciu przez inną firmę. Najczęściej wymieniało się tutaj Qualcomm. Źródła podawały, że pomysł został zarzucony, jednak w ostatnich dniach sprawa ponownie pojawiła się w debacie publicznej. Wiele może ponoć zależeć od wyborów w USA.

Firmy Intel i AMD to w pierwszej kolejności konkurenci na rynku procesorów. Nie wyklucza to jednak także współpracy, zwłaszcza w przypadku bardziej ogólnych zagadnień. Należy do nich niewątpliwie problematyka architektury x86, która obecna jest z nami od lat. Za jej dalszy rozwój będzie odpowiadać specjalna grupa doradcza powołana właśnie przez dwa wymienione przedsiębiorstwa. W sprawę zaangażowane są też inne podmioty.

Producenci kart graficznych i akceleratorów AI muszą nieustannie inwestować w badania i rozwój. To właśnie dzięki wieloletnim wydatkom tego typu NVIDIA zawdzięcza swój obecny sukces. Trafne decyzje rozwojowe przekładają się wcześniej czy później na wyższe przychody, co z kolei pozwala jeszcze bardziej zwiększyć budżet tego działu. Z taką sytuacją mamy właśnie do czynienia w przypadku NVIDII. Niestety AMD musi pogodzić się na razie z rolą drugoplanową.

Firma AMD ma na rynku procesorów serwerowych silniejszą pozycję niż gdziekolwiek indziej. Jednostki EPYC są cenione przez podmioty biznesowe, ponieważ oferują dużą liczbę rdzeni i bardzo dobrą wydajność. Kolejnym krokiem w rozwoju są niewątpliwie procesory EPYC Turin. Oferują one znaczący postęp w porównaniu z poprzednią generacją i procesorami konkurencji, czemu wydatnie przysłużyła się obecność rdzeni Zen 5 oraz Zen 5c.

Wytwarzaniem zaawansowanych chipów zajmuje się obecnie niewiele podmiotów. Jednym z nich jest Samsung Foundry, które, obok produkcji własnej, przyjmuje zlecenia także ze strony firm zewnętrznych. Koreańska spółka musi się jednak ostatnio mierzyć z odpływem klientów. Przedsiębiorstwa DeepX, FuriosaAI oraz Mobilint postanowiły bowiem zmienić partnera. Nie jest wielkim zaskoczeniem, że wybór padł na tajwański TSMC, który pozostaje branżowym liderem.

Steam co miesiąc publikuje zestawienie sprzętu, z jakiego korzystają użytkownicy platformy. Wyniki są rezultatem dobrowolnej ankiety, która jest wśród nich przeprowadzana. W ujęciu miesięcznym zazwyczaj ciężko dostrzec znaczące zmiany. Te są widoczne dopiero, jak porównamy zestawienia z kilku miesięcy. Nieco inaczej jest w przypadku wrześniowej ankiety. Odnotowano bowiem zauważalny wzrost popularności kart graficznych Ada Lovelace.

Choć oczekiwania wobec procesorów AMD Ryzen 9000 były wyższe, to należy pogodzić się z faktem, że mamy tutaj do czynienia raczej z ewolucją niż rewolucją. Dużą zaletą tych jednostek jest niewątpliwie niskie TDP, ale firma AMD postanowiła wprowadzić tryb, który pozwoli je zwiększyć. Pozytywnie wpłynie to na wydajność procesorów, choć otwarte pozostaje pytanie, czy warto będzie to robić. Skorzystanie z funkcji na pewno nie unieważni jednak gwarancji.

Na rynku procesorów dedykowanych PC-tom liczą się w zasadzie tylko dwie firmy: AMD oraz Intel. Ostatnio próbę ekspansji na ten segment podjął także Qualcomm, jednak minie jeszcze sporo czasu zanim propozycje tej firmy będą tutaj prawdziwie konkurencyjne. Wzbudziły one jednak większy entuzjazm wśród producentów laptopów niż procesory z serii Ryzen AI 300. Relacje firmy AMD z partnerami są obecnie ponoć chłodniejsze niż kiedykolwiek wcześniej.

Branża półprzewodników przechodzi aktualnie poważne przekształcenia, których celem jest ograniczenie produkcji chipów na Dalekim Wschodzie. Nowe ośrodki produkcyjne powstają w krajach zachodnich, gdzie panuje większa stabilność geopolityczna. Finalizowana aktualnie jest między innymi budowa fabryki TSMC w Arizonie. Jak podają źródła, jedna z linii produkcyjnych już ruszyła i wytwarzane są tam procesory dla firmy Apple.

Desktopowe procesory AMD Ryzen 9000 okazały się lekkim rozczarowaniem. Znacznie lepszym wyborem dla graczy są modele z poprzedniej generacji, z dopiskiem "X3D". Nowe jednostki mają jednak kilka zalet, wśród których są niski pobór mocy oraz temperatury. Dodatkowo firma AMD ciągle pracuje nad ich optymalizacją. W ramach najnowszej poprawki firmware AGESA znacząco zmniejszono opóźnienia w komunikacji pomiędzy rdzeniami.

Intel mierzy się nadal z problemem degradacji procesorów Raptor Lake i Raptor Lake Refresh, który jest efektem niedopracowanego mikrokodu. Choć prowadzona jest bezpłatna wymiana uszkodzonych CPU, to sprawa ta położyła się cieniem na wizerunku firmy. Podejmowane są kroki, które mają zapobiec wystąpieniu podobnych problemów w przypadku jednostek Arrow Lake. Jednym z nich jest zastosowanie profilu Intel Default Settings w płytach głównych Z890.

Obok powszechnie znanej techniki AMD FSR, na układach graficznych Radeon można aktywować także AFMF 2 oraz VGM. Wszystkie służą zwiększeniu liczby FPS-ów w grach. Do tej pory jednak dwie ostatnie funkcje nie były dostępne na iGPU będącym częścią procesorów AMD Ryzen AI 300 (Strix Point). To jednak zmieniło się wraz z wypuszczeniem kolejnej wersji testowych sterowników Adrenalin. Włączenie omawianych opcji daje dobre rezultaty.

Intel prowadzi nieustannie prace nad nowymi procesami technologicznymi. Według wcześniejszych doniesień, niżej pozycjonowane CPU z rodziny Arrow Lake miały korzystać z procesu 20A, a pozostałe z rozwiązania TSMC. Plany te jednak nieco się zmieniły. Amerykańska firma ogłosiła, że przejście na proces Intel 18A odbędzie się szybciej niż pierwotnie zakładano, a jednostki Arrow Lake będą wykorzystywały proces zewnętrznego partnera.

Problemy ze stabilnością procesorów Intel Core 13. i 14. generacji nie przysłużyły się wizerunkowi Intela. Firma stara się ratować sytuację wydłużając gwarancję na swoje CPU, a także wymieniając bezpłatnie jednostki, które uległy degradacji. Wszystko jednak wskazuje na to, że proces ten nie przebiega idealnie. Problemem jest czasami tempo realizacji wymiany. Na skutek dużego zainteresowania niektórzy użytkownicy zostali poproszeni o cierpliwość.

Proces adopcji Windowsa 11 na rynku nie przebiegał tak gładko, jak chciałaby tego firma Microsoft. Statystyki te są od dłuższego czasu podwyższane przez graczy, którzy chętnie sięgają po najnowszą wersję systemu. Widać to dobrze po statystykach, jakie co miesiąc publikuje Steam. Już ponad połowa użytkowników platformy korzysta z Windowsa 11. Na popularności zyskują też laptopy z mobilną wersją układów graficznych NVIDIA GeForce RTX 4060.

Procesory AMD Ryzen 9000 są lekkim rozczarowaniem. Wyniki wydajności, które udało się uzyskać testerom sprzętu wyraźnie odbiegają od zestawień, które amerykańska firma prezentowała przed premierą. Okazuje się, że winny jest brak wsparcia dla techniki branch prediction w Windowsie 11. Zmieni to duża aktualizacja 24H2, która trafi do wszystkich użytkowników systemu we wrześniu lub październiku. Okazuje się jednak, że nie trzeba czekać aż to nastąpi.

Generacja Arrow Lake wprowadzi wiele zmian do desktopowych procesorów Intela, od nazwy począwszy, na architekturze skończywszy. Firma nie zaprezentowała jeszcze oficjalnie swoich nowych CPU, ale pojawiają się rozmaite przecieki na ich temat. W ramach najnowszego poznaliśmy specyfikację większości jednostek tego typu. Podano też nieoficjalną datę premiery. Jeśli nic się nie zmieni, to powinna nastąpić ona już w październiku bieżącego roku.

Intel od lat ma znaczącą przewagę nad AMD na rynku procesorów. Dotyczy to zarówno jednostek desktopowych, laptopowych, jak i serwerowych. Najnowsze dane pokazują jednak, że w ujęciu rocznym przewaga ta zauważalnie maleje. W przyszłości zmiany mogą być jeszcze większe, ponieważ wpływ na tę różnicę będą miały też zapewne ostatnie problemy ze stabilnością konsumenckich procesorów Intela. Do odwrócenia sytuacji rynkowej jednak na pewno nie dojdzie.

Intel przechodzi obecnie jeden z najtrudniejszych okresów w swojej historii. Firma musi mierzyć się z niezadowalającymi wynikami finansowymi i stara się złagodzić problemy wizerunkowe, które wywołały kłopoty ze stabilnością procesorów Intel Core 13. i 14. generacji. Wszystko to odbija się niestety też na kursie giełdowym firmy. Obecnie potentat w branży procesorów ma kapitalizację na poziomie OpenAI i spadki zapewne na tym się nie zakończą.

Producenci kart graficznych i procesorów nierzadko starają się przyciągać klientów oferując rozmaite promocje. Jedną z metod jest dołączanie do sprzętu kodów pozwalających bez dodatkowych opłat otrzymać nowe gry. Firma AMD postanowiła wprowadzić do swojej oferty kolejny z takich pakietów. Tym razem na nabywców sprzętu czekają dwie pozycje. Jedną z nich jest oczekiwany przez wielu graczy Warhammer 40K: Space Marine 2.

Intel znajduje się obecnie w trudnym położeniu. Wyniki finansowe firmy nie zachwycają, a ponadto głośno jest też o niestabilności procesorów Raptor Lake i Raptor Lake Refresh w grach. Amerykańskie przedsiębiorstwo próbuje jakoś wybrnąć z tej sytuacji, przedłużając między innymi gwarancję na swoje CPU. Właśnie poznaliśmy pełną listę modeli, których nowe warunki będą dotyczyły. Powody do zadowolenia mają też posiadacze procesorów w wersji OEM.

Posiadacze najwyżej pozycjonowanych procesorów Raptor Lake i Raptor Lake Refresh nie mają powodów do zadowolenia. Wszystko przez problemy ze stabilnością tych jednostek w grach. Intel przez kilka miesięcy prowadził badania nad przyczynami tego zjawiska. Udało się je ponoć zdiagnozować, ale zastosowane rozwiązanie nie usunie wszystkich problemów. Teraz amerykańska firma postanowiła także wydłużyć gwarancję na swoje procesory.

Niestabilność najwyżej pozycjonowanych procesorów Raptor Lake i Raptor Lake Refresh jest niewątpliwie dokuczliwa w przypadku zwykłych użytkowników. Znacznie poważniejszy problem mają jednak firmy, które w zastosowaniach profesjonalnych korzystają z pełnego potencjału tych jednostek. Tak jest w przypadku przedsiębiorstwa zajmującego się tworzeniem efektów specjalnych do filmów. Współczynnik awarii Core i9 jest w tym przypadku zatrważający.