linux

W świecie dystrybucji opartych na jądrze Linux w ostatnim czasie sporo się zmieniło, a jedną z nowości był debiut OpenMandriva Lx 6.0 Rock. Twórcy rozwijają tę dystrybucję, która jest spadkobiercą Mandriva Linux, korzystając z języka Clang. Jest ona skupiona na równowadze pomiędzy nowymi funkcjami, a stabilnością. Nowość ponownie oferuje pulpit KDE Plasma, ale w nowszej odsłonie, kilka dodatkowych "smaków" i przynosi za sobą pierwszą stabilną odsłonę serwerową.

Windows 10 już 14 października 2025 roku utraci wsparcie techniczne ze strony Microsoftu, a wielu użytkowników tego systemu stoi przed rozterką: czy przejść na Windows 11? Jedni zmigrują na nowy system, kupując następny sprzęt, część uczyni to, obchodząc wymóg modułu TPM 2.0, inni pozostaną na niewspieranym systemie, a garstka przejdzie na alternatywy w postaci Apple macOS lub dystrybucji Linuxa. Właśnie tą ostatnią drogą postanowiłem podążyć i sprawdzić, jak to jest, jednak pozostawiając...

Firma Corsair wprowadziła kolejne usprawnienie dla użytkowników, którzy korzystają z produktów tej marki. Do tej pory, aby zaktualizować oprogramowanie w danym sprzęcie, musieli oni udać się do aplikacji Corsair iCUE, a następnie pobrać i zainstalować dostępną aktualizację. Nowe rozwiązanie opiera się na internetowym narzędziu, dzięki czemu nie trzeba nic instalować na PC, a aktualizacja oprogramowania różnych urządzeń Corsaira może odbywać się na prawie dowolnym komputerze.

W najnowszej wersji jądra Linux 6.15 wprowadzono istotne usprawnienia w narzędziu Turbostat, zwiększając jego zdolność do monitorowania systemów z maksymalnie 8192 rdzeniami. Zmiana ta została zainicjowana przez inżyniera z Hewlett-Packard Enterprise (HPE), który napotkał ograniczenia podczas pracy z systemem wyposażonym w 1152 rdzenie. Aktualizacja podkreśla rosnące zapotrzebowanie na wsparcie dla systemów o wysokiej liczbie rdzeni.

Aktualnie sytuacja w świecie dystrybucji opartych na jądrze Linux wygląda naprawdę dobrze. Spora część z nich bez problemu jest nam w stanie zastąpić system od Microsoftu - szczególnie w przypadku pracy, ale coraz częściej także w kwestii gier wideo. Tym razem na tapet weźmiemy dwie popularne odsłony, aby zobaczyć, jak wypadają na tle Windowsa. Pierwsza z nich oferuje same nowości ze świata pingwina, natomiast druga to bezpieczna i szeroko polecana opcja dla początkujących użytkowników. Mowa oczywiście...

Przeglądarki internetowe stanowią nieodłączny element życia niemalże każdego człowieka. W większości przypadków wybór pada na Google Chrome, które od lat króluje w rankingach najpopularniejszych przeglądarek. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę kwestię naszej prywatności... cóż, tutaj sprawa wygląda zupełnie inaczej. Niewiele jest bowiem rozwiązań, które faktycznie zapewniają ochronę naszej prywatności. Przyjrzyjmy się więc najlepszym aplikacjom na tym polu.

Dystrybucji opartych na jądrze Linux mamy do wyboru naprawdę wiele, a jedną z ciekawszych z pewnością jest Zorin OS. Mowa bowiem o odsłonie, która oferuje automatyczną instalację sterowników, krótki przewodnik po systemie, a także możliwość dostosowania wyglądu interfejsu. Do tego zapewnia dostęp do praktycznych dodatków, takich jak Zorin Connect oraz wspiera uruchamianie programów z systemu Windows. Dystrybucja ta właśnie doczekała się kolejnej aktualizacji.

Środowisk graficznych dla dystrybucji opartych na jądrze Linux jest całkiem sporo, więc każdy może wybrać coś dla siebie. Jednym z tych, które są albo uwielbiane, albo wręcz przeciwnie, jest GNOME, które właśnie doczekało się kolejnej aktualizacji. Wersja z numerem 48 zaoferuje nam ulepszony system powiadomień, szybsze działanie, nową aplikację, a także wsparcie dla trybu HDR. Usprawniono też przeglądarkę obrazów i wprowadzono inne czcionki systemowe.

Technika Ray Tracingu zadebiutowała wraz z premierą kart graficznych NVIDIA GeForce RTX 2000. Po 6,5 roku stała się nie tylko standardem w dużych tytułach AAA, ale coraz częściej staje się wręcz wymogiem. Nowoczesne gry wymagają jej choćby w minimalnym stopniu, wykorzystując ją jako formę oświetlenia. To zrodziło pytanie wśród entuzjastów: czy starsze karty AMD mogą obsłużyć Ray Tracing? Okazuje się, że tak i to o dziwo całkiem sprawnie.

Dystrybucji opartych na jądrze Linux jest na tyle dużo, że spora część osób, które chcą wkroczyć do świata otwartego oprogramowania, po prostu nie wie, od czego zacząć. Nierzadko dana odsłona ma swoich zagorzałych zwolenników, jak i przeciwników, którzy będą nas do niej zachęcać lub zniechęcać. W wyniku takiej sytuacji niektórzy postanawiają zostawić ten temat jeszcze przed samym startem i pozostać przy "bezpiecznym" Windowsie. Ten materiał zacznie więc cykl recenzji omawianych dystrybucji...

Współczesny świat open source znajduje się w centrum gorącej debaty na temat integracji języka Rust z jądrem systemu Linux. Choć wsparcie dla tego języka pojawiło się w wersjach systemu już w 2022 roku, kwestia jego pełnej implementacji wciąż budzi kontrowersje, które z biegiem czasu tylko narastają, prowadząc do odejścia kluczowych opiekunów systemu stworzonego przez Linusa Torvaldsa. Rzućmy więc okiem na to, jak doszło do tej napiętej sytuacji w zespole.

Wśród komputerowych pasjonatów nie ma chyba osoby, która nie słyszała nigdy o oprogramowaniu OCCT. To popularne narzędzie diagnostyczne zostało pobrane już miliony razy i znacząco pomogło nie tylko overclockerom, ale również zwykłym użytkownikom dbającym o swój sprzęt. O ile jednak do tej pory OCCT kojarzyliśmy wyłącznie z systemem Windows, okazuje się, że już niebawem program ten dostępny będzie również na innych popularnych platformach.

Kolejna wersja bardzo popularnego środowiska graficznego KDE Plasma, które skierowane jest dla dystrybucji opartych na jądrze Linux, jest już oficjalnie dostępna. Zmian jest naprawdę sporo, a twórcy skupili się na aspekcie użyteczności i personalizacji. Nie zabrakło przydatnych zmian dla grafików komputerowych, a sam pulpit stanie się jeszcze funkcjonalniejszy. Zajrzyjmy więc do nowej aktualizacji oznaczonej numerem 6.3, aby ją nieco dokładniej omówić.

Rodzina dużych modeli językowych DeepSeek-R1 wciąż wywołuje niemałe poruszenie na świecie. Nawet bezpośrednia konkurencja, a więc OpenAI, przyznała, że możliwości flagowego modelu z tej serii są "imponujące" - szczególnie jeśli zestawimy je z kosztami, jakie trzeba ponieść przez korzystanie z interfejsu API (kwota za milion wyjściowych tokenów to zaledwie ułamek tego, co trzeba zapłacić w przypadku modelu OpenAI o1). Firma DeepSeek udostępniła wszystkie modele z nowej linii zupełnie za darmo...

Na rynku urządzeń mobilnych od wielu lat króluje system Android. Zaraz za nim znajdują się sprzęty od firmy Apple z iOS oraz iPadOS, a później długo, długo nic. Istnieje jednak wąska grupa smartfonów, które mogą się pochwalić systemem znanym bardziej z komputerów, czyli Linuksem (a konkretniej specjalnymi dystrybucjami, które oparte są na jądrze o tej nazwie). Już wkrótce może do nich dołączyć kolejny model, który wyróżnia się naprawdę bardzo ciekawą funkcjonalnością.

Steam Deck. Handheld do gier, który jest najbardziej ceniony za obecność systemu SteamOS od Valve. Ten ostatni jest bowiem bardzo wygodny w użytkowaniu i pozwala na całkiem sporą personalizację poprzez wiele dostępnych dodatków - jako że mamy do czynienia z dystrybucją opartą na jądrze Linux. Oczywiście ma on również swoje wady, gdyż nie pozwala na uruchomienie niektórych gier sieciowych z zabezpieczeniem przeciw oszustom, a przy tym - co dość oczywiste - duża część programów z systemu Windows...

Spośród wielu dystrybucji opartych na jądrze Linux jedną z najbardziej rozpoznawalnych jest Mint. Odsłona ta jest dość popularna w gronie początkujących użytkowników, gdyż oferuje wygodne w obsłudze, a przy tym całkiem eleganckie środowisko graficzne Cinnamon. Kolejna wersja tej dystrybucji o nazwie kodowej Xia właśnie stała się dostępna do pobrania. Twórcy skupili się tym razem na modernizacji systemu zarządzania pakietami APT, unowocześnili wygląd i dodali nowe funkcje.

Dopiero co firma Lenovo zaprezentowała handhelda Legion Go S, który jako pierwszy będzie oficjalnie licencjonowany do działania ze SteamOS, a już dowiedzieliśmy się, że system od Valve za moment pojawi się na innych handheldach. Co prawda od jakiegoś czasu mogliśmy spotkać się z informacjami, że producent Steam Decka pracuje nad wsparciem dla innych sprzętów, ale nie wiedzieliśmy, kiedy ten proces dobiegnie końca. Firma podała okres debiutu wersji beta.

Wydawać by się mogło, że na targach CES 2025 NVIDIA zaprezentowała już wszystkie nowości. Tymczasem okazuje się, że oprócz nowych kart graficznych NVIDIA GeForce RTX z serii 50 i technik z nimi związanych (takich jak DLSS 4), już wkrótce na rynek konsumencki wkroczy mały komputer, który został przystosowany do obsługi sztucznej inteligencji, a konkretniej dużych modeli językowych. Za wydajność odpowiadać będzie specjalny SoC, przy którego tworzeniu uczestniczył MediaTek.

Granie w chmurze dla wielu użytkowników jest całkiem rozsądnym rozwiązaniem, gdyż do rozgrywki zamiast wydajnego urządzenia wystarczy przyzwoite łącze internetowe, o które dziś coraz łatwiej. Jedną z popularniejszych usług tego typu jest GeForce NOW od firmy NVIDIA. Aplikacja, która otwiera przed nami drzwi do niej, jest dostępna dla większości systemów operacyjnych, a już wkrótce stanie się obecna na kolejnych platformach. Mowa o świecie VR oraz Steam Decku.

W ubiegłych 10 latach (od grudnia 2014 roku) system operacyjny od firmy Microsoft stracił sporo udziału rynkowego (z 88,74 na 72,94%; według Statcounter), natomiast zyskującymi graczami byli: macOS oraz dystrybucje oparte na jądrze Linux. Te ostatnie cieszą się na świecie coraz większą popularnością, choć szczególny wzrost zainteresowania przypada na końcówkę 2023 i cały 2024 rok. Mowa tu co prawda o zaledwie 4% (w najlepszym miesiącu 4,55%), aczkolwiek jeszcze 10 lat temu było to tylko 1,39%. Wśród...

Pionierem w segmencie handheldów do gier bez wątpienia można nazwać urządzenie od Valve, czyli tytułowego Steam Decka. To dzięki niemu bowiem popularność tego typu sprzętów gwałtownie wzrosła, choć trzeba przyznać, że w kwestii systemu operacyjnego większość producentów zmierzyła w zupełnie innym kierunku. Steam Deck domyślnie opiera się na systemie SteamOS, czyli zmodyfikowanej wersji jednej z dystrybucji opartej na jądrze Linux o nazwie Arch. Została ona jednak naprawdę dopracowana, przez...

Decydując się na zakup smartfona z Androidem, nie zawsze można być pewnym tego, przez jak długi czas producent ma zamiar go wspierać. Zdarza się, że zostaje on porzucony dość szybko, w wyniku czego użytkownik zostaje ze sprawnym urządzeniem, które symbolicznie umiera na jego oczach ze względu na stale starzejące się oprogramowanie. Niestety takie sytuacje nadal występują, ale rynku są dostępne alternatywne rozwiązania, które mają im zapobiec.

To był ciężki rok dla firmy Intel. Najpierw problemy z 13. i 14. generacją procesorów (serie Raptor Lake i Raptor Lake Refresh), których naprawa trwała wiele miesięcy, a teraz zmartwieniem marki stała się świeżo wprowadzona linia Arrow Lake. Miała się ona skupiać na poprawieniu wydajności energetycznej, ale zostało to obarczone stagnacją, a nawet spadkiem osiągów w grach względem poprzedników. Nowy mikrokod 0x114 miał poprawić tę sytuację. Jak jest jednak w rzeczywistości?

Jedna z najpopularniejszych dystrybucji opartych na jądrze Linux, tytułowa Manjaro, doczekała się kolejnej aktualizacji. Tym razem zmiany ponownie nie wprowadzają żadnej rewolucji, wszak omawiana odsłona w głównej mierze skupia się na zapewnieniu zaktualizowanych pakietów, a także nowszych edycji środowisk graficznych. Możemy przy tym liczyć na aktualniejsze jądro systemowe. Manjaro zapewni nam dostęp do kilku pulpitów, więc każdy znajdzie coś dla siebie.

Błędy w systemach operacyjnych to zjawisko, któremu nie należy się nadmiernie dziwić. Jak w przypadku każdego oprogramowania, na etapie testów niemożliwe jest wychwycenie wszystkich. Systemy z rodziny Linux są jednak uznawane za bardziej niezawodne niż Windows. Nie oznacza to jednak, że problemy tutaj w ogóle nie występują. Jeden z nich sprawiał, że od pewnego czasu system potrafił zbyt wolno startować na procesorach AMD Zen 1 oraz Zen 2.

Dystrybucja oparta na jądrze Linux o nazwie CachyOS doczekała się kolejnej, a dokładniej dwunastej aktualizacji w 2024 roku. System ma u podstaw odsłonę Arch Linux, jednak został wzbogacony o autorskie narzędzia, a także jądra (ang. kernel), które są przystosowane do określonych zadań. Edycja ta stawia na wydajność, która w nowej wersji powinna być jeszcze lepsza. CachyOS występuje w wariancie dla komputerów, a także dla handheldów takich jak ASUS ROG Ally X.

Najnowsza wersja całkiem popularnego systemu opartego na jądrze Linux o nazwie Fedora stała się oficjalnie dostępna do pobrania. Dystrybucja ta w swojej podstawowej wersji zapewnia nam środowisko graficzne GNOME, które w kolejnej odsłonie wprowadza kilka istotnych funkcji. Możemy jednak liczyć na edycje z innymi pulpitami, takimi jak KDE Plasma, czy też Cinnamon, acz nie zabraknie ciekawego wariantu Miracle. Zobaczmy więc, co dokładniej oferuje nam nowa Fedora.

Bardzo popularny, a zarazem jeden z najbardziej dopracowanych handheldów do gier - zarówno od strony oprogramowania, jak i sprzętowej - doczekał się następnej aktualizacji systemu. Dzięki niej Steam Deck upora się z trapiącymi go do tej pory problemami, a przy tym zyska większą kompatybilność z akcesoriami i stanie się nieco wydajniejszy. Lista zmian jest kolejnym potwierdzeniem tego, że Valve pracuje nad dostępnością SteamOS dla innych handheldów.

Firma Huawei od jakiegoś czasu podejmuje się działań, które mają na celu uniezależnienie się od mobilnego systemu od Google, czyli Androida. W 2019 roku oficjalnie ukazały się pierwsze efekty całego procesu, gdyż na rynku pojawił się system HarmonyOS - początkowo był dostępny jedynie dla segmentu Smart TV od marki Honor. Musiało jednak minąć sporo czasu, zanim system zupełnie odciął się od kodu Androida i jądra Linux, wszak stało się to dopiero pod koniec 2024 roku.

Ikey Doherty to dość znana postać na scenie systemów opartych na jądrze Linux. Pracował on już bowiem przy kilku dystrybucjach, z których wiele powstawało zupełnie od zera. Jedną z pierwszych był Solus, aczkolwiek autor po paru wydaniach porzucił projekt w 2013 roku. Następnie po niemal półtora roku pracy w firmie Intel założył dystrybucję Evolve OS, ale został zmuszony do zmiany jej nazwy, więc system przyjął dawny tytuł Solus. W 2018 roku Ikey ogłosił, że opuszcza ten projekt i przekazuje...

Jedna z najbardziej rozpoznawalnych dystrybucji, która oparta jest na jądrze Linux, a mianowicie tytułowa Ubuntu, jest na rynku już od 20 lat. Akurat ukazała się najnowsza odsłona, która oprócz nowych funkcji związanych z bezpieczeństwem, a także kluczowych zmian dotyczących jądra, nawiązuje do całej historii tego systemu operacyjnego poprzez wprowadzenie znajomych elementów z minionych lat. Aktualizacja zaoferuje nam też dostęp do najnowszej wersji środowiska GNOME.

Mimo że dystrybucje oparte na jądrze Linux przez sporo osób uważane są za takie, które nie wykorzystują pełnego potencjału podzespołów, to rzeczywistość często jest zgoła inna. W wielu przypadkach to właśnie te systemy wypadają lepiej niż Windows - nie tylko w benchmarkach, ale i programach do grafiki 3D, czy też grach wideo. Redakcja Phoronix sprawdziła, jak sobie radzi procesor z rodziny Intel Lunar Lake na dystrybucji Ubuntu w porównaniu z Windowsem 11.

Środowiska graficzne są nieodłączną częścią niemal każdej dystrybucji opartej na jądrze Linux. To one pozwalają wizualnie zarządzać całym systemem, a ponadto oferują unikalne dla siebie funkcje. Tym razem aktualizacji doczekał się jeden z popularniejszych "pulpitów", który umożliwia prawie nieograniczoną personalizację, czyli KDE Plasma. Kolejna odsłona nie wprowadza co prawda żadnej rewolucji, natomiast pozwoli na nieco więcej przy zachowaniu łatwości obsługi.

Świat złośliwego oprogramowania jest pełen ciekawego kodu, który potrafi zadziwić swoim sposobem działania. Są przypadki, w których malware ukrywa się w systemie i stosuje wiele technik, aby pozostać niezauważonym, a działa tylko wtedy, kiedy użytkownik nie wykonuje jakichś działań na komputerze. Na dodatek replikuje się do różnych miejsc, a utworzone pliki mają nazwy podobne do systemowych. Do tego grona zalicza się stosunkowo nowy "przypadek" nazwany perfctl.

Jedna z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych przez wiele osób dystrybucja Manjaro, która jest systemem opartym na jądrze Linux, doczekała się właśnie kolejnej aktualizacji. U podstaw tej odsłony leży Arch Linux, natomiast twórcy zdecydowali się udostępnić własne repozytoria z oprogramowaniem. Mówimy tu o dystrybucji, która sprawdzi się zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników. Nowa wersja oferuje głównie zaktualizowane pakiety.