karty graficzne

Premiera pierwszych konsumenckich układów graficznych z rodziny Blackwell zbliża się wielkimi krokami. Póki co, niemal wszystkie karty GeForce RTX 4000 są wciąż dostępne w sklepach, ale produkcja najwyżej pozycjonowanych ma zakończyć się już w październiku. Niedobory mogą pojawić jednak także w przypadku GeForce RTX 4060 Ti. NVIDIA zmniejszyła bowiem ponoć dostawy tych GPU na rzecz rozwiązań dedykowanych rynkowi laptopów.

Steam co miesiąc publikuje zestawienie sprzętu, z jakiego korzystają użytkownicy platformy. Wyniki są rezultatem dobrowolnej ankiety, która jest wśród nich przeprowadzana. W ujęciu miesięcznym zazwyczaj ciężko dostrzec znaczące zmiany. Te są widoczne dopiero, jak porównamy zestawienia z kilku miesięcy. Nieco inaczej jest w przypadku wrześniowej ankiety. Odnotowano bowiem zauważalny wzrost popularności kart graficznych Ada Lovelace.

Pierwsze konsumenckie karty graficzne z serii GeForce RTX 5000 są spodziewane najpóźniej w pierwszym kwartale 2025 roku. Data ich premiery nie jest zatem już odległa. Trwają zapewne ostatnie przygotowania do tego wydarzenia. Wprowadzenie na rynek nowej generacji kart oznacza także zakończenie produkcji niektórych układów Ada Lovelace. Wszystko wskazuje na to, że już wkrótce taki los czeka najwyżej pozycjonowane GPU z tej rodziny.

Karty graficzne z serii GeForce RTX 4000 nie odniosły tak dużego sukcesu, jak chciałaby NVIDIA. Wydane później modele z dopiskiem SUPER wypadły już lepiej, jednak i tak wielu użytkowników postanowiło pozostać przy starszych generacjach. Dodatkowo, ceny GeForce RTX 4070 SUPER mogą wkrótce wzrosnąć, ponieważ pojawiły się problemy z realizacją zamówień po stronie NVIDII. Na szczęście wiele wskazuje na to, że będzie to jedynie zjawisko przejściowe.

Architektura CUDA to domena NVIDII. To właśnie między innymi dzięki temu rozwiązaniu amerykańskie przedsiębiorstwo zdobyło tak znaczącą pozycję na rynku kart graficznych. AMD jak dotąd nie było w stanie zaoferować równie atrakcyjnej alternatywy. To może jednak się zmienić, ponieważ ze słów przedstawiciela firmy wynika, że w przyszłości możemy otrzymać prawdziwie konkurencyjne rozwiązanie. Ma to być możliwe dzięki połączeniu architektur RDNA i CDNA.

Na rynku dedykowanych kart graficznych działają aktualnie trzy podmioty. Zasadnicza część konkurencji odbywa się jednak od wielu lat pomiędzy firmami NVIDIA i AMD. Dominującą pozycję ma oczywiście pierwsze w wymienionych przedsiębiorstw. AMD nie w każdym segmencie jest w stanie zaoferować odpowiednio wydajne produkty. Jak wynika ze słów wiceprezesa działu obliczeń i kart graficznych AMD, w najbliższej przyszłości nic się w tej kwestii raczej nie zmieni.

Proces adopcji Windowsa 11 na rynku nie przebiegał tak gładko, jak chciałaby tego firma Microsoft. Statystyki te są od dłuższego czasu podwyższane przez graczy, którzy chętnie sięgają po najnowszą wersję systemu. Widać to dobrze po statystykach, jakie co miesiąc publikuje Steam. Już ponad połowa użytkowników platformy korzysta z Windowsa 11. Na popularności zyskują też laptopy z mobilną wersją układów graficznych NVIDIA GeForce RTX 4060.

Komputery w formacie SFF to kompaktowe konstrukcje skierowane do osób, którym zależy na sprzęcie o niewielkich rozmiarach. W dzisiejszych czasach niekoniecznie musi to oznaczać konieczność pójścia na kompromis w kwestii wydajności. Firmy Palit i Gainward zaprezentowały zgodne z tym formatem karty graficzne GeForce RTX 4000 SUPER. Co ciekawe, zarówno modele Infinity 3, jak Python III nie należą do przesadnie kompaktowych konstrukcji.

Ostatnie miesiące upłynęły pod znakiem niebywałego sukcesu NVIDII. Dzięki boomowi na rynku sztucznej inteligencji amerykańska spółka osiągnęła rekordową kapitalizację i przychody. Na wynik ten złożyła się ciężka praca osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie, ze szczególnym uwzględnieniem inżynierów. NVIDIA jest wymarzonym miejscem pracy dla wielu. Choć można tam stosunkowo szybko się wzbogacić, to wymagane jest niemałe poświęcenie.

Powszechnie wykorzystywany obecnie mechanizm mocowania kart w slocie PCIe ma już wiele lat. Stosunkowo rzadko zdarzają się z nim poważniejsze problemy, jednak wkrótce może on zostać zastąpiony przez nowsze rozwiązania. Nowe mechanizmy PCIe Q-Release oraz EZ PCIe Release mają uprościć proces mocowania GPU. Propozycje trafią przynajmniej do niektórych płyt głównych ASUS-a i MSI, które przeznaczone są do nowych procesorów Intela oraz AMD.

Do premiery Star Wars Outlaws zostało już niewiele czasu. Produkcja studia Massive Entertainment zadebiutuje 30 sierpnia bieżącego roku. Choć nie brakuje obaw dotyczących kształtu gry, to fani Gwiezdnych Wojen wiążą z nią spore nadzieje. Na ostatniej prostej przed debiutem do promocji tytułu włączyła się firma NVIDIA. Dzięki nowej akcji można zdobyć Star Wars Outlaws za darmo. Warunkiem jest oczywiście kupno karty graficznej z serii GeForce RTX 4000.

Producenci kart graficznych i procesorów nierzadko starają się przyciągać klientów oferując rozmaite promocje. Jedną z metod jest dołączanie do sprzętu kodów pozwalających bez dodatkowych opłat otrzymać nowe gry. Firma AMD postanowiła wprowadzić do swojej oferty kolejny z takich pakietów. Tym razem na nabywców sprzętu czekają dwie pozycje. Jedną z nich jest oczekiwany przez wielu graczy Warhammer 40K: Space Marine 2.

Jedną z największych zalet zestawów wykorzystujących karty graficzne NVIDII jest wsparcie dla platformy CUDA. Na przestrzeni lat podejmowano mniej lub bardziej udane próby przeportowania bibliotek NVIDII na układy AMD Radeon. Takie możliwości oferował chociażby otwarto-źródłowy projekt ZLUDA. Brytyjski startup przygotował własne rozwiązanie tego typu. SCALE ma szansę stać się najlepszym portem CUDA na karty graficzne innych producentów.

Jeszcze w tym roku na rynku zadebiutują pierwsze konsumenckie karty graficzne z serii NVIDIA GeForce RTX 5000. Można spodziewać się po nich wyższej wydajności, ale nie wiemy na razie, ile wyniesie ten wzrost. Pewne jest z kolei to, że układy te będą cechowały się wyższym TDP niż obecna generacja. W Internecie pojawiły się nieoficjalne informacje dotyczące wartości tego współczynnika. Szczególnie obiecująco wygląda to w przypadku modelu GeForce RTX 5060.

Obecnie wiele firm technologicznych dostrzega duże ograniczenia wysłużonych substratów wykonanych z materiałów organicznych i tworzyw sztucznych. Dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji przyspieszył potrzebę przejścia na szklane odpowiedniki, które oferują szereg zalet, zwłaszcza w kontekście układów wykorzystujących wiele chipletów, takich jak wysokowydajne procesory serwerowe AMD EPYC i akceleratory graficzne AMD Instinct.

Jednym z problemów współczesnych gier są wymagania w zakresie przestrzeni dyskowej. Dzisiaj nikogo nie zaskakują już produkcje AAA, które zajmują ponad 150 GB. Znacząca część tej wartości to coraz bardziej szczegółowe tekstury, bez których trudno wyobrazić sobie grę z dobrą oprawą graficzną. Częściowo problem ten może rozwiązać algorytm AMD Neural Texture Block Compression (NTBC), którego szczegóły zostały zaprezentowane przez amerykańską firmę.

NVIDIA czasami dołącza do swoich kart graficznych kody na nowo wydawane gry. Tak było chociażby rok temu, kiedy to nabywcy układów GeForce RTX 4000 mogli odebrać za darmo Diablo IV. Najnowsza promocja także dotyczy tej serii kart, ale rozdawaną grą jest Black Myth: Wukong, który ma być jedną z najładniejszych gier obecnej generacji. NVIDIA zaprezentowała także, na jaką wydajność możemy liczyć po aktywowaniu Path Tracingu w tej produkcji.

Kolejna generacja konsumenckich kart graficznych NVIDII zbliża się wielkimi krokami. Jedną z jej cech charakterystycznych będą nowe pamięci GDDR7, które powinny zaoferować zauważalnie wyższą wydajność zarówno w tradycyjnej rasteryzacji, jak i przy wykorzystaniu Ray Tracingu. Producentem GDDR7 będzie między innymi firma Micron. Amerykańskie przedsiębiorstwo opublikowało ostatnio kilka nowych informacji na temat tej pamięci.

Sukces w branży nowych technologii nie jest możliwy bez nieustannych inwestycji na badania, rozwój, a w wielu przypadkach także ośrodki produkcyjne. Jest to jeden z najbardziej innowacyjnych obszarów rynku, gdzie przerwa w inwestycjach może skutkować nawet wieloletnim opóźnieniem względem konkurencji. Firma SK hynix doskonale to rozumie, ponieważ w najbliższym czasie zamierza przeznaczyć na rozwój kilkadziesiąt miliardów dolarów.

Na rynku benchmarków służących do sprawdzania wydajności kart graficznych od lat dominuje 3DMark. Istnieją jednak także alternatywy. Możemy znaleźć wśród nich na przykład propozycje firm Unigine czy Basemark. Ta ostatnia pracuje właśnie nad benchmarkiem GPUScore: Breaking Limit. Ma to być cross-platformowe narzędzie służące do sprawdzania wydajności układów graficznych z włączoną funkcją Ray Tracingu. Nie zabraknie też obsługi NVIDIA DLSS i AMD FSR.

Promocje dla osób nabywających nowe karty graficzne pojawiają się z dosyć dużą częstotliwością. Zarówno AMD, jak i NVIDIA, starają się przyciągnąć dzięki temu nowych klientów. Coraz częściej do nowego sprzętu dodawane są wysokobudżetowe tytuły. Tak było w zeszłym roku, kiedy to do kart GeForce RTX 4000 dodawano Diablo IV. Tak jest też w przypadku najnowszej promocji AMD. Tym razem jednak sami możemy wybrać, jakie produkcje do nas trafią.

Micron zaprezentował oficjalnie chipy pamięci GDDR7. Kolejna generacja przyniesie kilka zmian, wśród których można wymienić oczywiście znacznie wyższą wydajność czy efektywność energetyczną. Pamięć tego typu będzie lepiej sprawdzała się zarówno w grach, jak i zastosowaniach zakładających obliczenia powiązane ze sztuczną inteligencją. Już wkrótce będą na niej bazowały prawdopodobnie układy graficzne z serii NVIDIA GeForce RTX 5000.

NVIDIA opracowała wytyczne dla producentów kart graficznych, które pozwolą na bezproblemowe wykorzystanie desktopowych GPU w konstrukcjach typu SFF (Small Form Factor). Są to bardzo kompaktowe komputery, skierowane głównie do osób dysponujących ograniczoną przestrzenią. ASUS jest jednym z pierwszych podmiotów, które pracują nad sprzętem zgodnym z tymi wytycznymi. Na rynek trafią wkrótce karty graficzne Prime GeForce RTX 4000.

Sterowniki graficzne NVIDII pod system operacyjny Linux w przeszłości nierzadko stawały się obiektem krytyki ze strony bardziej zaawansowanych użytkowników. Należy też zauważyć, że elementy oprogramowania amerykańskiej firmy mają ciągle charakter zamknięty. Kontrastuje to mocno z open-source’owym Linuksem. To między innymi z tego powodu NVIDIA zdecydowała, że już wkrótce domyślny w tym systemie będzie otwarto-źródłowy sterownik kernela.

Cele strategiczne Chin zakładają docelowo jak największe uniezależnienie się tego kraju od zachodnich technologii. Kwestia ta oraz amerykańskie sankcje, skłaniają władze Państwa Środka do szeroko zakrojonych inwestycji w branżę produkcji chipów. Chiny posiadają już własne procesory oraz karty graficzne, choć oczywiście rozwiązania te nie mogą równać się z zachodnimi. Do rozwoju branży mają przyczynić się także specjalne dofinansowania rządowe dla firm.

Mikroarchitektura Ampere ma już niemal cztery lata. Firma NVIDIA nie rezygnuje jednak całkowicie z jej wykorzystywania. Już wkrótce w sprzedaży pojawią się dwa nowe układy graficzne przeznaczone na rynek profesjonalny: RTX A1000 i RTX A400. Będą to bardzo budżetowe propozycje, które znajdą ograniczone zastosowanie. Sięgną po nie zapewne podmioty, które nie potrzebują wysokiej wydajności, a jedynie taniego dostępu do profesjonalnych funkcji.

W 2022 roku Intel wypuścił na rynek pierwszą generację dedykowanych układów graficznych ARC z rodziny Alchemist. W momencie premiery była to ciekawa propozycja, która była w stanie nawiązać walkę z konkurencyjną ofertą z niskiego i średniego segmentu cenowego. Trwają ciągle prace nad kolejną generacją kart graficznych, które noszą nazwę kodową Battlemage. Jeśli potwierdzą się najnowsze informacje, to trafią one na rynek pod koniec 2024 roku.

Steam regularnie przeprowadza wśród swoich użytkowników zautomatyzowane ankiety sprzętowe. Uzyskane w ten sposób rezultaty są następnie publikowane. Dzięki temu wiemy, jakie są standardy sprzętowe wśród osób korzystających z platformy Valve. Opublikowano właśnie wyniki dotyczące marca bieżącego roku. Choć ścisła czołówka wykorzystywanych GPU niewiele się zmieniła, to można zauważyć stopniowy wzrost popularności kart NVIDIA GeForce RTX 4000.

Według najnowszych doniesień, NVIDIA przygotowuje się do wprowadzenia na rynek nowych wariantów kart graficznych GeForce RTX 4070, GeForce RTX 4060 Ti i GeForce RTX 4060. Nie chodzi jednak o zmianę specyfikacji tych układów, a o zastosowanie rdzeni z wyżej pozycjonowanych modeli, które nie spełniły z jakichś powodów wymogów jakościowych. Oczywiście nie oznacza to, że w ręce graczy trafią ostatecznie wybrakowane jednostki.

Już od blisko trzech lat na rynku obecna jest technika AMD FSR, która podobnie jak konkurencyjne NVIDIA DLSS, służy w pierwszej kolejności do upscalingu obrazu w grach komputerowych. Od dnia premiery, na komputery użytkowników trafiły trzy główne wersje techniki i szereg mniejszych aktualizacji. Firma AMD przygotowuje się do debiutu FSR 3.1, które wprowadzi istotne zmiany w jego funkcjonowaniu i jakości uzyskiwanego w ten sposób obrazu.

Zaprezentowane niedawno biblioteki Direct3D Work Graphs mogą w przyszłości pozytywnie wpłynąć na wydajność komputerów w grach. Nowe rozwiązanie Microsoftu będzie docelowo odciążało procesor, poprzez stworzenie karcie graficznej większej autonomii działania. Dzięki Work Graphs GPU będzie samodzielnie przydzielało sobie zadania i następnie je wykonywało. W sieci opublikowano pierwszy test graficzny z wykorzystaniem omawianych bibliotek.

Za końcowy obraz, który wyświetlany jest na monitorze komputerowym, odpowiada szereg podzespołów. Jednym z kluczowych elementów jest współpraca pomiędzy procesorem a kartą graficzną. Twórcy sprzętu i oprogramowania od początku istnienia branży pracują nad optymalizacją tego procesu. Kolejnym krokiem może być Direct3D 12 Work Graphs, który usprawnia wykorzystanie układów graficznych i pozwala odciążyć CPU w wymagających zadaniach.

Dane pokazują, że okres niezbyt dobrej koniunktury, z którą mieliśmy do czynienia przez pewien czas w branży nowych technologii, dobiega powoli końca. Dowodzą temu też dane, które płyną z rynku dedykowanych kart graficznych. Okazuje się, że rok 2023 nie był taki zły. Doszło przy tym do pewnych zmian w udziałach rynkowych poszczególnych producentów. Choć nie mają one na razie zasadniczego znaczenia w wymiarze ogólnym, to są wyraźnie zauważalne.

Pamięci GDDR6 trafiły na pokład pierwszych kart graficznych już kilka ładnych lat temu. Z biegiem czasu producentom udało się wycisnąć z nich naprawdę imponującą wydajność, czego przykładem są chociażby moduły z Radeona RX 7900 XTX o szybkości 20 Gbps. Mimo wszystko ich epoka dobiega końca. Organizacja JEDEC słynąca z opracowywania standardów dla przemysłu mikroelektroniki ogłosiła właśnie oficjalną specyfikację modułów GDDR7.

Układ NVIDIA H100 okazał się dla amerykańskiej firmy wielkim sukcesem. W drugim kwartale bieżącego roku na rynku zadebiutuje jego ulepszona wersja, czyli H200. NVIDIA planuje wypuścić wkrótce także pierwsze akceleratory z rodziny Blackwell, czyli B100. Rok 2025 ma należeć z kolei już do układów B200. Przedstawiciel firmy Dell podzielił się niezwykle ciekawymi informacjami na temat spodziewanego poboru mocy ostatnich z wymienionych GPU.

Standard HDMI 2.1 zadebiutował na rynku już dawno. Choć na systemach operacyjnych z rodziny Windows nie ma żadnych problemów z jego pełnym wsparciem także na kartach AMD, to kuleje wciąż ono na Linuksie. Sprawa dotyczy open-source’owych sterowników graficznych amerykańskiej firmy i bardziej zaawansowanych funkcji wyświetlania obrazu. Głównym powodem jest konflikt z organizacją HDMI Forum, która certyfikuje sprzęt i oprogramowanie.