Oprogramowanie

W świecie modeli językowych wciąż zachodzą spore postępy i kolejne odsłony oferują coraz lepsze możliwości, a przy tym nieco zmniejszają się ich halucynacje. Tym razem swoją premierę ma nowa generacja modeli AI Grok-2, za którą odpowiada firma xAI, a więc Elon Musk. Nowość jest dostępna we wczesnej wersji (beta) i to jedynie dla osób, które opłacają subskrypcję X Premium lub X Premium+. Natomiast już wkrótce z usługi będą mogły skorzystać także firmy.

Każda z dystrybucji systemu Linux (no, prawie każda) oferuje konkretne środowisko graficzne, które pozwala nam korzystać z systemu w bardziej namacalny sposób, a nie wyłącznie przez terminal. Do bardziej znanych należą Cinnamon (Linux Mint), KDE Plasma (np. Manjaro) oraz GNOME. Na podstawie tego ostatniego firma System76 tworzyła swoje o nazwie COSMIC, które aktualnie jest rozwijane od zera w języku Rust. Jego dość wczesna wersja (alpha) właśnie stała się dostępna.

Najważniejsza usługa od organizacji OpenAI, czyli ChatGPT, doczekała się nowej funkcji dla użytkowników, którzy korzystają z darmowej odsłony. Do tej pory możliwość generowania obrazów bezpośrednio w okienku czatu była dostępna jedynie dla abonentów planu ChatGPT Plus (20 dolarów miesięcznie). Od teraz będą mogli z niej korzystać wszyscy, natomiast bez uiszczenia opłaty będzie ona naprawdę znacząco ograniczona i bez trudu znajdziemy lepszą alternatywę.

Nie da się nie zauważyć, że od dłuższego czasu branża komputerowa jest bardzo mocno promowana możliwościami w zakresie sztucznej inteligencji (SI lub AI w oryginale). Również Microsoft mocno to wykorzystuje, co widać chociażby po wprowadzeniu certyfikatu Copilot+ PC oraz całych platform opartych o odpowiednie procesory. Intel, AMD czy Qualcomm - wszyscy niczym jeden mąż poszli w wyścig o zaoferowanie jak najwydajniejszego NPU. Jak to się jednak ma do rzeczywistości? Copilot+ PC w systemie Windows...

Przedsiębiorstwo Intel zmaga się obecnie z jedną z największych porażek wizerunkowych w historii. W lutym 2024 roku użytkownicy procesorów z serii Intel Raptor Lake oraz Raptor Lake Refresh, spotykali się z niestabilnością swoich układów pod większym obciążeniem. Firma długo nie mogła znaleźć przyczyny, a ostateczne rozwiązanie przyszło dopiero teraz, czyli w sierpniu 2024 roku. Jest nim nowy mikrokod dla procesorów. Pierwsi producenci już udostępnili stosowną aktualizację.

Firma Apple bardzo często wyznacza trendy, którymi później podążają inne przedsiębiorstwa z branży technologicznej. Przykładem może być najnowszy smartwatch Samsunga (Galaxy Watch Ultra), który nie dość, że ma podobną nazwę do produktu Apple, to i samym wyglądem mocno go przypomina. Popularyzacja wcięcia w ekranie przyszła za sprawą Apple, a można wspomnieć też o kopiowaniu Dynamic Island. Teraz Google postanowiło upodobnić swoją usługę do tej od Apple.

Wiele z funkcji, które wchodzą w skład pakietu Apple Intelligence, jest już dostępnych do przetestowania dla osób zamieszkujących Stany Zjednoczone. Pewnemu użytkownikowi już teraz udało się znaleźć instrukcje, jakimi kierują się modele AI należące do rodziny Apple Foundation Model (AFM). Apple dokładnie opisało, jak powinny się zachowywać modele wykorzystywane do danej usługi, choć kilka zastosowanych reguł jest... niezbyt przemyślanych.

ChatGPT jest aktualnie najpopularniejszym chatbotem, który jest wykorzystywany w naprawdę wielu zadaniach. Okazuje się szczególną "pomocą" dla uczniów w szkołach, którzy mogą za jego pomocą szybko odrobić pracę domową. Do tej pory powstało już wiele narzędzi, które miały na celu weryfikację tekstu, aby określić, kto odpowiada za jego stworzenie. OpenAI dysponuje już odpowiednim rozwiązaniem, ale wciąż wstrzymuje się z jego wdrożeniem.

Obecny rozwój sztucznej inteligencji ma dwie strony medalu. Z jednej strony użytkownicy widzą skutki podejmowanych działań, gdyż mogą korzystać z coraz lepszych rozwiązań, które są stale ulepszane. Natomiast z drugiej strony to doskonalenie ma swoją cenę: jest nią łamanie praw autorskich. Aby wyszkolić modele AI, potrzebne są ogromne zbiory danych. Duże firmy kradną więc wymagane materiały w różny sposób. Okazuje się, że NVIDIA także robi to na potęgę.

Na rynku komputerów osobistych najchętniej wybieranym systemem operacyjnym jest Windows. Nie brakuje co prawda jego rywali, choć w skali światowej należą oni do zdecydowanej mniejszości. Jednymi z popularniejszych rozwiązań, które oferują użytkownikom praktycznie taką samą, a w niektórych aspektach dużo większą funkcjonalność, co system od Microsoftu, są dystrybucje systemu Linux. Z najnowszych statystyk wynika, że Linux powoli zwiększa swój udział na rynku.

Od przeszło 12 lat najpopularniejszą przeglądarką internetową, która przeznaczona jest dla komputerów, jest Google Chrome. Jej dominację podkreśla udział na rynku, który aktualnie wynosi 66,73%. Google wciąż stara się dodawać do swojej przeglądarki przydatne opcje, które od jakiegoś czasu skupiają się wokół segmentu sztucznej inteligencji. Nowe funkcje także skorzystają z AI, aby pomóc w wyszukiwaniu informacji, porównywaniu produktów oraz odnajdywaniu zamkniętych adresów.

Większość dystrybucji systemu Linux, jaka pojawia się obecnie na rynku, jest oparta na innych (dla przykładu Manjaro ma swoje korzenie w dystrybucji Arch, z kolei Linux Mint w Debianie i Ubuntu). Natomiast od czasu do czasu spotykamy się z takimi, których kod jest napisany od samego początku przez ich twórców - taką dystrybucją jest tytułowa Serpent OS. Skupia się ona na szybkim działaniu systemu, który na dodatek ma być bardzo stabilny i umożliwiać łatwą naprawę po awarii.

Przedsiębiorstwem, które najbardziej zyskało na rozwoju sztucznej inteligencji, bez wątpienia jest NVIDIA. Wszystko przez oferowanie odpowiednio wydajnych chipów, które są zdolne do obsługi rozwiązań z tego segmentu. Z układów tej firmy korzysta zdecydowana większość innych przedsiębiorstw, natomiast jak się właśnie okazało — nie Apple. Gigant z Cupertino do rozwinięcia swoich usług z pakietu Apple Intelligence posłużył się jednostkami od Google.

W segmencie dedykowanych układów graficznych do głównych graczy można zaliczyć dwie firmy: NVIDIĘ i AMD. Ich potyczka trwa już wiele lat, jednak w międzyczasie z cienia wyłoniło się inne przedsiębiorstwo, które znane było do tej pory z produkcji procesorów - mowa oczywiście o Intelu. Początkowo jego oferta nie była zbyt dobra z uwagi na słabe sterowniki, które nie pozwalały wykorzystać chipom pełnej mocy. Sytuacja bardzo się zmieniła, na co wskazują też nowe sterowniki.

Światło dzienne ujrzała bardzo ciekawa dystrybucja Linuksa, która ma zamiar zastąpić wszystkie dotychczasowe. Wszystko przez jej niespotykaną funkcjonalność, a przy okazji fakt, że stawia głównie na niezawodne działanie i bezpieczeństwo użytkownika. Bez problemu skonfigurujemy laptopy z dwoma układami graficznymi, zainstalujemy aplikacje z innych dystrybucji, a nawet uruchomimy pliki z Androida. Vanilla OS 2 ma naprawdę dużo do zaoferowania.

Huawei od niemalże pięciu lat boryka się z problemem odcięcia firmy od zachodnich technologii i usług. Choć brak aplikacji Google znacznie zmniejszył sprzedaż urządzeń chińskiej marki na rynkach międzynarodowych, firma nie poddała się i postanowiła pójść śladami Apple. W tym celu powstaje całkowicie nowy system operacyjny HarmonyOS NEXT dla notebooków z procesorami ARM. Obecnie pojawiają się informacje, że nowa wersja systemu działa coraz płynniej.

Coraz więcej dużych przedsiębiorstw tworzy swoich inteligentnych asystentów, którzy opierają się na dużych modelach językowych. Firma zarządzana przez Marka Zuckerberga oferuje usługę Meta AI, która w swojej multimodalnej wersji potrafi analizować nie tylko tekst, ale i zdjęcia, wideo oraz dźwięki. Do tej pory funkcja była obecna w okularach Ray-Ban Meta, natomiast już wkrótce zawita także do headsetu do wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości - Meta Quest 3.

Apple niewątpliwie przespało optymalny moment na wdrożenie elementów sztucznej inteligencji do swoich systemów i usług. Część dystansu, jaki dzieli firmę z Cupertino od jej konkurentów ma nadrobić iOS 18, który zaoferuje wreszcie pełnoprawne wsparcie dla AI. Niestety proces wdrażania tego typu elementów nie przebiega wystarczająco gładko. Dowiedzieliśmy się bowiem, że system ten będzie na premierę pozbawiony wsparcia dla Apple Intelligence.

Walka o dominującą pozycję w świecie sztucznej inteligencji wciąż trwa i choć nadal na prowadzeniu jest firma OpenAI ze swoją usługą ChatGPT, to inne przedsiębiorstwa nie mają zamiaru się poddawać. Google właśnie wprowadziło usprawnienia do swojego chatbota Gemini, z których skorzystają wszyscy użytkownicy. Odpowiedzi będą teraz szybsze i dokładniejsze, ponieważ skupiono się rozwiązaniu problemu halucynacji, czyli przedstawianiu informacji fałszywych jako prawdziwe.

Smartfony z systemem Android lub iOS coraz sprawniej integrują się z platformami Windows 10 i 11. Microsoft już jakiś czas temu oddał do użytku aplikację Łącze z telefonem (Phone Link), która pozwala synchronizować wiadomości, zdjęcia i powiadomienia, a nawet zdalnie wykonywać połączenia głosowe. Teraz możliwości systemu Windows 11 zostaną zwiększone, ponieważ w eksploratorze plików będziemy mogli zarządzać wszystkimi plikami, jakie znajdują się na smartfonie.

Wśród dystrybucji Linuksa jedną z najczęściej wymienianych propozycji, które mają się okazać dobre dla osób niezaznajomionych z tym środowiskiem, jest Mint. Odmiana ta bazuje na dystrybucji Ubuntu, jednak oferuje przystępniejszy interfejs, dzięki czemu jej obsługa należy do naprawdę prostych. Na początku lipca 2024 roku ogłoszono dostępność wersji beta o nazwie kodowej Wilma, a już teraz twórcy oddali do użytku w pełni stabilny system.

Usługi oparte na sztucznej inteligencji, a konkretniej te, które mają za zadanie tworzyć obrazy i wideo, musiały tak jak inne zostać najpierw przeszkolone na dużych zbiorach danych. Większość firm "pożyczyła" sobie dostępne w internecie materiały, aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty. Teraz na jaw wyszły informacje, które wskazują, że startup Runway wykorzystał tysiące filmów z platformy YouTube oraz z co najmniej jednego pirackiego serwisu, aby szkolić swój generator wideo.

OpenAI chce zwiększyć funkcjonalność swoich modeli AI w taki sposób, aby mogły one konkurować z wyszukiwarkami treści w internecie. Dlatego właśnie zdecydowano się udostępnić prototyp nowych możliwości pod nazwą SearchGPT. Ma on pozwolić poruszać się po internecie w nieco bardziej inteligentny sposób. Uzyskamy szybkie i dokładne odpowiedzi wraz z odniesieniami do źródeł, a przy okazji będziemy mogli zadawać pytania do naszych wyników wyszukiwań.

Elektroniczne mapy, a tak naprawdę usługi, które je oferują, już dawno wyparły tradycyjną, fizyczną formę. Są oczywiście dużo wygodniejsze w użyciu, choć przy wyznaczaniu trasy nie zawsze można im do końca zaufać. Najpopularniejszym rozwiązaniem od wielu lat są Mapy Google, natomiast firma Apple także chce ugryźć nieco tortu, więc rozszerza swoją usługę map na inne urządzenia. Teraz skorzystamy z niej również poprzez (wybrane) przeglądarki internetowe.

Dystrybucja Mandriva była rozwijana od 1998 roku. Od początku starała się oferować przyjazny interfejs i łatwą obsługę dla początkujących użytkowników. Z czasem przestała istnieć, a z jej korzeni wyrosło wiele odsłon. Jedną z nich była rosyjska dystrybucja ROSA. Z połączenia jej oraz wspomnianej Mandrivy utworzono dystrybucję OpenMandriva, która jest rozwijana do dziś. Jej odmiana o nazwie ROME właśnie doczekała się kolejnej aktualizacji, która wprowadza sporo nowości.

Globalna awaria systemu Windows miała miejsce 19 lipca 2024 roku, kiedy to 8,5 miliona komputerów przestało się uruchamiać, wyświetlając błąd BSOD, czyli tak zwany "niebieski ekran śmierci". Przyczyną tego światowego problemu IT była aktualizacja oprogramowania zabezpieczającego Falcon Sensor Security od CrowdStrike. Jak się jednak okazuje, firma otrzymywała już wcześniej sygnały o problemach z ich softwarem.

Jeszcze raz zaglądamy do świata sztucznej inteligencji, w którym swoją nowością podzieliła się firma Intel, przedstawiając oprogramowanie AI Playground. Jego cel został ukryty w nazwie: posiadacze układów graficznych Intel ARC otrzymują do dyspozycji wirtualny plac zabaw, w którym mogą testować różne modele AI (zarówno językowe, jak i obrazu). Dzięki tym drugim mogą nie tylko generować obrazy, ale też polepszać ich jakość i wiele więcej.

Firma OpenAI, która odpowiada za stworzenie najpopularniejszego chatbota do tej pory, czyli usługi ChatGPT, ogłosiła właśnie dostępność nowego modelu językowego. Tytułowy GPT-4o mini przewyższa swoimi możliwościami model GPT-3.5 Turbo, a przy tym wymaga od niego dużo mniej zasobów do działania. Celem OpenAI jest teraz zwiększanie możliwości modeli AI przy jednoczesnym obniżaniu związanych z nimi kosztów. Sztuczna inteligencja ma być łatwo dostępna dla każdego.

Android z biegiem lat stał się całkiem dopracowanym środowiskiem pracy, jednak nadal jest wiele rzeczy, przez które użytkownicy wybierają inne systemy operacyjne. Jednym z powodów migracji jest Sklep Google Play, który co prawda obfituje w mnóstwo ciekawych i darmowych aplikacji, ale spora część z nich nie nadaje się do użytku lub ma niemal zerową użyteczność. Na szczęście Google w końcu postanowiło coś z tym zrobić.

Akt o rynkach cyfrowych został wprowadzony przez Komisję Europejską pod koniec 2022 roku. Jego celem jest zapobieganie sytuacji, w której duża firma nadużywałaby swojej dominującej pozycji. Nowe regulacje są nieco kłopotliwe do spełnienia dla niektórych przedsiębiorstw. Nie tak dawno Apple wyraziło obawy, że ich pakiet Apple Intelligence może nie zawitać w 2024 roku do krajów UE właśnie z uwagi na DMA. Teraz podobny komunikat, jednak dotyczący modelu AI, wydała Meta.

Wśród alternatywnych rozwiązań dla systemu Windows największym (choć i tak dość skromnym w skali światowej) zainteresowaniem cieszą się dystrybucje Linuksa, które przeszły dość długą drogę, aby dziś oferować swoim użytkownikom całkiem komfortowe doświadczenie. W tym świecie nie brakuje także odmian, które są skierowane stricte do graczy. Jedna z nich, która przy okazji jest coraz bardziej rozpoznawalna, a dokładniej tytułowa Nobara, doczekała się kolejnej aktualizacji.

Jedną z największych zalet zestawów wykorzystujących karty graficzne NVIDII jest wsparcie dla platformy CUDA. Na przestrzeni lat podejmowano mniej lub bardziej udane próby przeportowania bibliotek NVIDII na układy AMD Radeon. Takie możliwości oferował chociażby otwarto-źródłowy projekt ZLUDA. Brytyjski startup przygotował własne rozwiązanie tego typu. SCALE ma szansę stać się najlepszym portem CUDA na karty graficzne innych producentów.

Pod koniec listopada 2000 roku do Polski trafiła konsola od Sony, która do dziś (mimo depczącego jej po piętach Nintendo Switcha) jest najlepiej sprzedającym się sprzętem z tego segmentu. Mowa oczywiście o tytułowej PlayStation 2. Chwilę po jej debiucie ukazał się emulator, który z czasem miał umożliwić rozgrywkę w produkcje z tej konsoli na komputerach osobistych. PCSX2 właśnie doczekał się kolejnej aktualizacji, która wprowadza bardzo dużą ilość zmian.

Mimo że chatbot ChatGPT, który ukazał się w listopadzie 2022 roku, uważany jest za początek rewolucji związanej ze sztuczną inteligencją, to zarówno jemu, jak i pozostałym rozwiązaniom opierającym się na dużych modelach językowych (LLM) wciąż wiele brakuje, aby określać ich tym mianem. OpenAI stworzyło wewnętrzny system, który określa możliwości modeli AI poprzez konkretne poziomy. Do osiągnięcia prawdziwej sztucznej inteligencji (AGI) pozostała jeszcze daleka droga.

Akt o rynkach cyfrowych (DMA) zebrał już całkiem spore żniwo na rynku technologicznym. Jego zadaniem było uniemożliwienie dużym firmom wykorzystywania swojej pozycji, aby promować głównie swoje produkty i ograniczać w ten sposób konkurencję. Dzięki temu na smartfonach spotkamy się teraz z ekranem wyboru przeglądarki internetowej. Taka możliwość nie występuje jednak w systemie Windows, więc Opera podjęła walkę, aby to zmienić. Firma odwołała się od decyzji KE.

Usługi nazywane dziś zbiorczo sztuczną inteligencją są w stanie generować realistyczne obrazy, a nawet wideo, radzą sobie coraz lepiej z tworzeniem muzyki, a nawet z wypowiadaniem określonych zdań ludzkim głosem. W tej ostatniej kategorii właśnie osiągnięto kolejny kamień milowy. Tak przynajmniej twierdzi firma Microsoft, która opracowała drugą generację modelu syntezy mowy o nazwie VALL-E. Potrafi on praktycznie idealnie imitować dowolny głos.