wayland

Jeśli mówimy o innowacjach ze świata Linuksa, to pierwszą dystrybucją, która wielu osobom przyjdzie na myśle, będzie Fedora. To właśnie ta odsłona implementuje bowiem nowości, które inne dystrybucje wdrażają stopniowo. Właśnie ukazała się kolejna wersja Fedory, która oferuje świeże jądro, a także najnowszą wersję środowiska graficznego GNOME. W tym wydaniu twórcy postanowili pozbyć się pakietów X11 nawet ze swoich repozytoriów, więc użytkownikom pozostaje Wayland.

Aktualnie sytuacja w świecie dystrybucji opartych na jądrze Linux wygląda naprawdę dobrze. Spora część z nich bez problemu jest nam w stanie zastąpić system od Microsoftu - szczególnie w przypadku pracy, ale coraz częściej także w kwestii gier wideo. Tym razem na tapet weźmiemy dwie popularne odsłony, aby zobaczyć, jak wypadają na tle Windowsa. Pierwsza z nich oferuje same nowości ze świata pingwina, natomiast druga to bezpieczna i szeroko polecana opcja dla początkujących użytkowników. Mowa oczywiście...

Spośród wielu dystrybucji opartych na jądrze Linux jedną z najbardziej rozpoznawalnych jest Mint. Odsłona ta jest dość popularna w gronie początkujących użytkowników, gdyż oferuje wygodne w obsłudze, a przy tym całkiem eleganckie środowisko graficzne Cinnamon. Kolejna wersja tej dystrybucji o nazwie kodowej Xia właśnie stała się dostępna do pobrania. Twórcy skupili się tym razem na modernizacji systemu zarządzania pakietami APT, unowocześnili wygląd i dodali nowe funkcje.

Najnowsza wersja całkiem popularnego systemu opartego na jądrze Linux o nazwie Fedora stała się oficjalnie dostępna do pobrania. Dystrybucja ta w swojej podstawowej wersji zapewnia nam środowisko graficzne GNOME, które w kolejnej odsłonie wprowadza kilka istotnych funkcji. Możemy jednak liczyć na edycje z innymi pulpitami, takimi jak KDE Plasma, czy też Cinnamon, acz nie zabraknie ciekawego wariantu Miracle. Zobaczmy więc, co dokładniej oferuje nam nowa Fedora.

Jedna z najbardziej rozpoznawalnych dystrybucji, która oparta jest na jądrze Linux, a mianowicie tytułowa Ubuntu, jest na rynku już od 20 lat. Akurat ukazała się najnowsza odsłona, która oprócz nowych funkcji związanych z bezpieczeństwem, a także kluczowych zmian dotyczących jądra, nawiązuje do całej historii tego systemu operacyjnego poprzez wprowadzenie znajomych elementów z minionych lat. Aktualizacja zaoferuje nam też dostęp do najnowszej wersji środowiska GNOME.

Środowiska graficzne są nieodłączną częścią niemal każdej dystrybucji opartej na jądrze Linux. To one pozwalają wizualnie zarządzać całym systemem, a ponadto oferują unikalne dla siebie funkcje. Tym razem aktualizacji doczekał się jeden z popularniejszych "pulpitów", który umożliwia prawie nieograniczoną personalizację, czyli KDE Plasma. Kolejna odsłona nie wprowadza co prawda żadnej rewolucji, natomiast pozwoli na nieco więcej przy zachowaniu łatwości obsługi.

Każda z dystrybucji systemu Linux (no, prawie każda) oferuje konkretne środowisko graficzne, które pozwala nam korzystać z systemu w bardziej namacalny sposób, a nie wyłącznie przez terminal. Do bardziej znanych należą Cinnamon (Linux Mint), KDE Plasma (np. Manjaro) oraz GNOME. Na podstawie tego ostatniego firma System76 tworzyła swoje o nazwie COSMIC, które aktualnie jest rozwijane od zera w języku Rust. Jego dość wczesna wersja (alpha) właśnie stała się dostępna.

Dystrybucja Mandriva była rozwijana od 1998 roku. Od początku starała się oferować przyjazny interfejs i łatwą obsługę dla początkujących użytkowników. Z czasem przestała istnieć, a z jej korzeni wyrosło wiele odsłon. Jedną z nich była rosyjska dystrybucja ROSA. Z połączenia jej oraz wspomnianej Mandrivy utworzono dystrybucję OpenMandriva, która jest rozwijana do dziś. Jej odmiana o nazwie ROME właśnie doczekała się kolejnej aktualizacji, która wprowadza sporo nowości.

Jedno z najbardziej popularnych środowisk graficznych dla dystrybucji systemu Linux, czyli tytułowe KDE Plasma, właśnie doczekało się kolejnej aktualizacji. Plasma 6.0 ukazała się na początku 2024 roku i wprowadziła całkiem sporo zmian, choć głównie skupiono się na dostosowaniu kodu do nowych bibliotek Qt 6. Natomiast wersja 6.1 skupia się na funkcjach i usprawnieniach, które uprzyjemnią korzystanie z dystrybucji Linuksa opartych na tym środowisku.

Doczekaliśmy się oficjalnego debiutu kolejnej odsłony systemu Linux Mint, która będzie wspierana przez dłuższy czas (LTS - Long Term Support). Dystrybucja ta polecana jest początkującym użytkownikom, ponieważ zapewnia bardzo podobny interfejs do znanego wszystkim Windowsa, a przy tym jest równie prosta w obsłudze. Aktualna edycja przychodzi do nas z zaktualizowanym środowiskiem Cinnamon, wsparciem dla protokołu Wayland oraz innymi nowościami.

Zwolennicy systemu Linux, którzy mimo wszystko korzystają z urządzeń firmy Apple, otrzymali właśnie możliwość instalacji kolejnej dystrybucji - tytułowej Fedora Asahi Remix. Powstała ona przy współpracy członków Fedora Asahi SIG oraz projektu Asahi Linux. Wprowadza obsługę procesorów z serii Apple Silicon (M1 i M2), które oparte są na architekturze ARM. Dodatkowo instalacja jest naprawdę bardzo prosta, wszak ogranicza się do wpisania jednego polecenia w terminalu.

Spośród najpopularniejszych dystrybucji systemu Linux można wymienić tytułowego "Minta". Cieszy się on sporym zainteresowaniem wśród mniej zaznajomionych ze światem Linuksa i oferuje bardzo przejrzysty interfejs podobny do systemu Windows. Do tej pory wszystkie jego odsłony, które wykorzystują różne środowiska graficzne, funkcjonują w oparciu o serwer wyświetlania o nazwie Xorg. Jest on już przestarzały i powoli ustępuje miejsca bardziej wydajnemu, który kryje się pod nazwą Wayland. Linux Mint...