Marcin Kozak

Niektóre pomysły potentatów technologii mogą budzić silne zdziwienie, a nawet sprzeciw na gruncie moralnym. Następnie, po pierwszych wątpliwościach, stają się one częścią naszego życia codziennego lub cicho przechodzą do historii. W ostatnim czasie takie zdarzenia dzieją się nader często wskutek obecności takich postaci jak Elon Musk czy Mark Zuckerberg w mediach oraz portalach społecznościowych (którymi zresztą zarządzają).

Premiery związane z popularnymi markami stanowią znakomitą okazję dla różnej maści naciągaczy nakierowanych na pozyskanie danych osobowych lub zasobów finansowych. W zetknięciu ze znanymi grafikami zapominamy o zasadach bezpieczeństwa, szczególnie w sytuacji, gdy idzie o zainstalowanie aplikacji lub przesłanie zdjęcia. Dobrym przykładem są generatory awatarów powiązane z postaciami z kinematografii światowej - szczególnie amerykańskiej.

Firma CD Projekt przez długi czas uchodziła za najlepszy dowód, że Polska potrafi stworzyć (i zarządzać) nowoczesną markę cyfrową docenianą na całym świecie - zarówno biznesowo, jak i przez społeczność konsumencką. Ten sielankowy obraz od dłuższego czasu jest jednak zaburzony przez liczne wpadki oraz kontrowersje dotyczące zarówno samych produkcji korporacji, jak i klimatu wokół nich. Co tym razem zaniepokoiło odbiorców?

Sztuczna inteligencja wprowadziła w zakłopotanie nauczycieli i akademików z całego świata - jak sprawdzać, czy uczeń lub student wykonali swoje zadania samodzielnie? Często niesumienne prace łatwo zweryfikować, szczególnie gdy AI zaczyna halucynować (czyli wprowadzać bezsensowne lub wymyślone dane), jednak wciąż pozostaje znaczny odsetek spójnych prac, których rzeczywiste pochodzenie trudno ustalić na pierwszy rzut oka.

Różnego rodzaju ataki przy pomocy środków komunikacji takich jak poczta elektroniczna czy wiadomości SMS stały się w zasadzie codziennością użytkowników nowoczesnych urządzeń elektronicznych. Większość z nich pozostaje dość prymitywna i łatwo zauważyć, że łącza URL nie pochodzą od zaufanego nadawcy. Jednak niektóre ataki zasługują na uwagę i opisanie - ku przestrodze i dla zaspokojenia zawodowej ciekawości. Co tym razem przygotowali hakerzy?

Aplikacja Shazam stanowi odpowiedź na jedno z odwiecznych zmartwień ludzkości, czyli rozpoznanie utworu muzycznego, który wpadł nam w ucho, a nie znamy jego właściwości takich jak autor, pochodzenie albumu czy tytuł. Nic dziwnego zatem, że zyskała całkiem dużą popularność, czego ukoronowaniem było przejęcie usługi przez firmę Apple za niemałe pieniądze. Ale samo poprawianie jakości weryfikacji czy zwiększanie bazy tytułów to nie wszystko.

Od dłuższego czasu można zauważyć, że chatboty zasilane przez sztuczną inteligencję potrafią dojść do - eufemistycznie rzecz ujmując - nieszablonowych konkluzji sprzecznych z elementarnym poczuciem dobrego smaku lub etyki. O ile dla większości z nas takie wypowiedzi mogą wydawać się zabawne lub bulwersujące, to u części osób może pogłębić to występujące zaburzenia psychiczne lub poprowadzić ku niewłaściwym zachowaniom, w tym do prób samobójczych.

W ostatnim czasie sporo szumu wytworzyła wokół siebie aplikacja mObywatel, stanowiąca cyfrowy łącznik między obywatelem a państwem. Przegłosowano w parlamencie między innymi ustawę pozwalającą na posługiwanie się cyfrowym dokumentem tożsamości w takich instytucjach jak banki czy wymiar sprawiedliwości, jak też zapowiedziano opcję płatności za pomocą bankowego systemu BLIK. W ślad za tymi innowacjami legislacyjnymi musiała iść sama aplikacja.

Ostatnie kłopoty portalu Twitter - rozpoczęte przez kontrowersyjne decyzje biznesowe miliardera Elona Muska - sprawiły, że pojawiła się przestrzeń dla konkurencji w zakresie mediów społecznościowych służących do mikroblogowania. Zaczęło się szerzej mówić o zdecentralizowanym Mastodoncie, jak również o tajemniczym Projekcie 92 spod ręki Mety. Co do drugiego: plotki okazały się prawdziwe.

Niektóre z błędów programistycznych potrafią być niezwykle kosztowne nie z uwagi na aspekt techniczny, ale kulturowy. Zaszyte w kodzie (przypadkiem lub nie) wykluczanie jednej z płci czy dyskryminacja ze względu na wiek mogą trafić do mediów w znacznie gorszy sposób niż spadki wydajności czy nieprzemyślany interfejs. Czasami w przypadku braku umiejętności naprawy danego błędu wyłącza się całą funkcję lub jej odpowiedni segment.

Nie ustają dyskusje dotyczące regulacji obecnych i przyszłych modeli sztucznej inteligencji. Do problemu można podejść z wielu różnych perspektyw, co okazało się przy ostatnich problemach zgodności ChatGPT z unijnymi regulacjami dotyczącymi ochrony danych osobowych, czyli RODO. Oczekuje się jednak, że wkrótce regulatorzy wystąpią z propozycjami kompleksowych rozwiązań zaprojektowanych od początku z myślą o sztucznej inteligencji.

Od dłuższego czasu krajowi regulatorzy ochrony danych osobowych w ramach Unii Europejskiej usiłują - zgodnie z zasadami RODO, zwanym po angielsku GDPR - usidlić praktyki największych korporacji związane z niewłaściwym obchodzeniem się z naszą prywatnością. Czasami są to problemy związane z finansami, a czasem z polityką. Decydującą rolę odgrywa tutaj zazwyczaj irlandzki urząd z uwagi na rezydencje siedzib przedsiębiorstw w Dublinie, co wynika z kwestii podatkowych.

Zainteresowanie różnymi formami e-sportu od dawna nie dotyczy wyłącznie graczy. Innymi słowy, e-sport stał się dla wielu osób sposobem zarabiania pieniędzy. Niekoniecznie dla samych zawodników, ale też wielu osób dookoła - sponsorów, trenerów, menedżerów i psychologów. W ten sposób zasadniczo e-sport powielił model biznesowy znany ze świata klasycznych zawodów, na przykład piłki nożnej czy koszykówki.

W ostatnich czasach na łamach PurePC dość regularnie opisujemy postępy aplikacji mObywatel i jej pochodnych, które służą cyfryzacji administracji publicznej. Rozwój oprogramowania tego rodzaju pokazuje, że można osiągnąć coraz więcej korzystając wyłącznie z urządzenia mobilnego. Dla wielu obywateli zaś będzie stanowić to atrakcyjną alternatywę w przypadku zostawienia portfela na przykład w domu lub w samochodzie.

Problematyka działań producentów utrudniających naprawę sprzętu od dawna spędza sen z powiek decydentom i regulatorom, szczególnie na terenie krajów Unii Europejskiej. Usiłuje się przeciwdziałać temu zjawisku poprzez utworzenie tak zwanego "prawa do naprawy". Wynika to z faktu, że z punktu widzenia zwykłego serwisu niektóre sprzęty zaczynają przypominać fortecę - nie sposób przeprowadzić naprawy.

Niestabilna sytuacja geopolityczna związana z imperialnymi planami Chin w sprawie Tajwanu spowodowała przyspieszenie produkcji półprzewodników w innych miejscach na świecie. W szczególności zaniepokojone mogą być korporacje USA oraz państw europejskich, które wykorzystują większość mocy przerobowych azjatyckiej produkcji. W konsekwencji powstają kolejne inicjatywy odtwarzania tej części produkcji bliżej właściwych siedzib producentów.

Jesteśmy przyzwyczajeni do sytuacji, że w przypadku telefonów komórkowych i tabletów korzystamy ze specjalnych aplikacji zamiast mozolnie przechodzić do danej usługi przez przeglądarkę. Także coraz częściej używamy ich także na komputerach osobistych, mimo że moglibyśmy otworzyć kolejną kartę w Chrome, Mozilli czy innym programie tego rodzaju. Czasami to kwestia bezpieczeństwa, czasem przyzwyczajeń samego użytkownika.

Niektóre z zapowiadanych przez inwestorów innowacji okazują się być wielkim fiaskiem, inne - z góry zaplanowanym oszustwem. Często nawet trudno rozróżnić te dwa przypadki, w związku z tym musi o tym zadecydować pozostający pod presją inwestorów oraz opinii publicznej sąd. Historie tego rodzaju - poza rozgłosem medialnym - pouczają o cienkiej granicy między geniuszem nauki a geniuszem marketingu.

Polskie Koleje Państwowe budzą wiele kontrowersji, szczególnie związanych z jakością świadczonych usług. Od czasu do czasu potrafią jednak zaskoczyć czymś innym niż opóźnieniami lub taborem pamiętającym poprzednią epokę. Coraz większą popularność zdobywa aplikacja mobilna PKP Intercity, która pozwala zorganizować całą podróż przy pomocy kilku kliknięć. Trzeba przy tym wspomnieć, że mowa o rozwiązaniu, z którego rzeczywiście korzystają (lub będą korzystać) miliony obywateli oraz...

Działy rozwoju wielkich korporacji - takich jak Microsoft czy Google - zatrudniają setki wysoko wykwalifikowanych osób skupiających najtęższe umysły branży. Niezależnie od tego, często motorem napędowym pozostają pojedyncze inspirujące jednostki, swego rodzaju gwiazdy w ramach dziedziny, osoby, które dokonały przełomu. Jednym z takich innowatorów jest właśnie Geoffrey Hinton, który w chwili obecnej nabrał sceptycyzmu wobec konsekwencji swoich dokonań.

Rozwój gier wideo od samych początków wiązał się z postępem sztucznej inteligencji. Kwestia przeciwnika i ruchów drugiej strony miała ogromne znaczenie już przy protoplastach produkcji komputerowych, kiedy to w ramach ćwiczeń strategicznych w trakcie zimnej wojny odgrywano możliwe scenariusze zagłady atomowej. Symulacje związane z działaniami wojskowymi miały ogromny wpływ na rozwój dziedziny - nieprzypadkowo niektórzy badacze właśnie w tym uwikłaniu historycznym upatrują źródeł popularności...

Proton AG został założony w 2014 roku przez zespół badaczy, którzy spotkali się w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN). Firma była początkowo finansowana przez społecznościowy crowdfunding, obecnie działa dzięki płatnym subskrypcjom usług, a także częściowo dzięki fundacjom non-profit FONGIT. Oferuje popularne usługi VPN, pocztowe oraz dysku w chmurze, których główną właściwością jest bezpieczeństwo i wysoki poziom szyfrowania. Z tego tytułu korzystają z nich między innymi...

Problem z korzystania przez pracowników i funkcjonariuszy wrażliwych instytucji państwowych urządzeń i aplikacji osobistych do służbowej komunikacji spowodował konieczność utworzenia osobnych aplikacji przeznaczonych tylko dla wąskich grup jednostek. Do użycia trafia właśnie jedna z nich - o charakterze wojskowym. Działania tego rodzaju stanowią konsekwencję sytuacji geopolitycznej oraz rosnącego zagrożenia cyberbezpieczeństwa.

Niemal jednogłośna decyzja Sejmu RP z 9 marca 2023 roku dotycząca zrównania wartości danych obecnych w aplikacji mObywatel z tradycyjnym dowodem tożsamości otworzyła nowy rozdział w historii kontaktów obywatela z aparatem państwowym. Zamiast mówić o przełomie, warto określić wprowadzenie cyfrowego dokumentu jako zwieńczenie dyskretnych procesów informatyzacji administracji lub - mówiąc górnolotnie - przenosin urzędu do chmury. Powyższe zmiany, wraz z modelami językowymi sztucznej inteligencji,...

W ostatnim czasie rozgorzała dyskusja nad kontrowersjami związanymi z działalnością sztucznej inteligencji, przede wszystkim pod postacią tzw. modeli językowych AI. Obecne regulacje nie można uznać za gotowe na najnowsze technologie w tej dziedzinie, co wiąże się z problemami natury społecznej. Jak się jednak wydaje, już obecne instrumenty kontroli można w pewnym zakresie odpowiednio wykorzystać na naszym kontynencie.

Wielokrotnie autorzy umieszczają w oprogramowaniu elementy niekoniecznie niepasujące do całości. Na ogół służy to żartowi, zaprezentowaniu jakiejś myśli czy wywołaniu kontrowersji. Możliwości wprowadzenia takiego zabiegu są obecne na różnych poziomach (na przykład grafiki, dźwięku, kodu, interfejsu). Niektóre z nich odkryte są dopiero po latach. Współcześnie - z uwagi na profesjonalizację i korporacyjną etykę zawodową - akcenty tego rodzaju stają się coraz rzadsze przy najpoważniejszych...

Hegemonia Google'a w przypadku usług cyfrowych od pewnego czasu stoi pod znakiem zapytania w związku z innowacjami konkurencji opartymi na modelach językowych sztucznej inteligencji. Oczywiście kalifornijski gigant z Mountain View wciąż ma potężną pozycję, jednak jego reputacja została nadszarpnięta w wyniku zamknięcia wielu programów, nietrafionych inwestycji oraz chaotycznej implementacji AI.

W ostatnich miesiącach rozpoczęła się intensywna dyskusja nad regulacjami związanymi z działalnością sztucznej inteligencji, głównie pod postacią tzw. modeli językowych AI. Bez wątpienia współczesne prawo nie jest gotowe na nowe rozwiązania w tej dziedzinie, co wiąże się z kontrowersjami społecznymi. Jak się jednak okazuje, do pewnego stopnia obecne instrumenty kontroli mogą być już teraz skutecznie stosowane w Europie.

Aplikacja mObywatel w ostatnim czasie często gościła na łamach PurePC. Opisywaliśmy jej kolejne funkcjonalności, a nawet udane plany zrównania statusu danych z komórki z plastikowym dowodem osobistym. Jednocześnie zapowiadano wprowadzenie kolejnych możliwości, miedzy innymi związanych z kontaktami z lokalnymi władzami samorządowymi. Teraz przedstawiono konkretne informacje za pośrednictwem serwisu Twitter.

Cyfryzacja usług publicznych takich jak transport często przebiega w wolniejszym tempie niż w przypadku innych aplikacji. Jest to związane często z długimi procedurami, administracją niskiej jakości lub wyższym stopniem skomplikowania. Jednak gdy takie zmiany następują, ich wpływ może być naprawdę znaczący. Nie inaczej jest z Polskimi Kolejami Państwowymi znanymi pod skrótem PKP, gdzie niektóre opcje (dość standardowe, dodajmy) są bardziej spóźnione niż pociągi.

Problematyka legalności zaglądania do telefonów i komputerów użytkowników przez instytucje rządowe za pomocą wyspecjalizowanego oprogramowania szpiegowskiego bez wątpienia stanowi kontrowersyjny temat. Obywatele są zaniepokojeni, prawnicy i aktywiści alarmują, a władze uspokajają. Często brakuje odpowiednich regulacji prawnych. Za przodownika w tej niechlubnej sprawie uchodzą (między innymi) Stany Zjednoczone Ameryki.

Od kilku lat w całej Unii Europejskiej obowiązuje RODO - rygorystyczny zestaw zasad dotyczący przechowywania i przetwarzania danych osobowych. Jednym z instrumentów zapewnienia przestrzegania prawa są możliwe wysokie kary. Ich limit - kwotowy lub procentowy - może znacząco uszczuplić zasoby finansowe przedsiębiorstwa. Tym samym urzędy ochrony danych osobowych dysponują znacznym wpływem na kontrowersyjne lub niestaranne praktyki firm.

W czasie pandemii COVID-19 doszło do zmiany nawyków wielu czytelników - biblioteki stały się niedostępne. Podobnie stało się w przypadku sympatyków kina czy teatru. Cyfrowe formy konsumpcji treści kulturowych przez długi czas dominowały. W takim przypadku trudniej skontrolować kwestie praw autorskich i rozpowszechniania dzieł, co w konsekwencji staje się przedmiotem kontrowersji prawnych.

Portal społecznościowy Twitter w ostatnim czasie mierzy się z prawdziwą falą kłopotów. Trudno zliczyć kolejne afery związane z samą witryną lub jej obecnym zarządcą, Elonem Muskiem. W ostatnich dniach wyciekła informacja dotycząca aktualnej wartości Twittera, która to sięga około 20 miliardów dolarów - blisko połowy kwoty, za którą został nie tak dawno temu zakupiony. Co tym razem wydarzyło się w firmie znanej z ćwierkającego ptaka w logo?

Rozwój technologiczny związany ze sztuczną inteligencją w ostatnim czasie znacznie przyspieszył, co dało asumpt wielu znanym jednostkom do podzielenia się swoimi przemyśleniami dotyczącymi przyszłości ludzkości. Rozważania futurologiczne bazujące na szacowaniu wpływu AI na nasze życie stało się jednym z najbardziej ciekawych tematów omawianych w branży technologicznej - co nie dziwi, biorąc pod uwagę możliwe niezwykłe scenariusze oraz wysoką stawkę.

Usługi bankowe stanowią najprawdopodobniej najbardziej pożądany cel ze strony osób nieuczciwie łamiących zabezpieczenia. Bezpieczny system logowania do konta i autoryzacji transakcji stanowi obecnie podstawę dla wiarygodności instytucji finansowej. W związku z tym wprowadzane są różne systemy utrudniające włamania lub minimalizujące efekty udanego phishingu. W ostatnim czasie na ciekawy krok zdecydował się ING Bank Śląski.