komputer jednopłytkowy

Od jakiegoś czasu dostępny jest Debian 13, którego nazwa kodowa to Trixie. Jako że na tej dystrybucji bazującej na jądrze Linux opiera się wiele innych, to są one aktualizowane, aby korzystały właśnie z tej nowej wersji. Tak stało się z oficjalnym systemem dla komputerów jednopłytkowych Raspberry Pi. Twórcy przedstawili listę zmian, które związane są nie tylko z samym wyglądem, ale i funkcjonalnością tej dystrybucji. Zobaczmy więc dokładniej, co się zmieniło.

W świecie komputerów jednopłytkowych (SBC) jedną z najbardziej rozpoznawalnych serii jest Raspberry Pi, z której wszystkie modele w Polsce nierzadko nazywa się "malinką". W jej skład wchodzą zarówno maleńkie płytki do podstawowych zadań, jak i większe, a przy tym bardziej funkcjonalne. Raspberry Pi Foundation od jakiegoś czasu ma w swojej ofercie gotowy zestaw komputerowy, który jest zamknięty w obudowie z klawiaturą. Właśnie doczekał się on udoskonalonej wersji.

Ponownie wkraczamy do segmentu komputerów jednopłytkowych, w którym to firma Raspberry Pi postanowiła zaoferować kolejną odsłonę swojego najnowszego modelu. Do tej pory na rynku dostępne były trzy warianty, a ostatni z nich był dość budżetowy, gdyż oferował tylko 2 GB pamięci RAM - przy okazji twórcom udało się wyprodukować główny chip niższym kosztem. Teraz na scenę wkracza kolejny wariant, który zaoferuje nam sporo więcej pamięci RAM, gdyż mowa o 16 GB.

Grono modułów z mikrokontrolerami powiększyło się właśnie o nowy model od Raspberry Pi. Mowa o ulepszonej wersji płytki z sierpnia 2024 roku, czyli stosunkowo nowej Raspberry Pi Pico 2, która otrzymała dostęp do łączności bezprzewodowej. Jest to co prawda jedyna zmiana w wariancie z dopiskiem "W" na końcu, natomiast cena nie została zbyt znacząco podniesiona. Nowość może stać się całkiem ciekawym wyborem dla majsterkowiczów do stworzenia wielu projektów.

Raspberry Pi to wciąż jedna z najbardziej rozpoznawalnych firm, które zajmują się produkcją komputerów jednopłytkowych. Oczywiście oprócz nich możemy liczyć na szereg akcesoriów, które zwiększają ich możliwości. Przedsiębiorstwo ma w swojej ofercie wiele oficjalnych dodatków, do których właśnie zawitał nowy ekran dotykowy, który jest odświeżeniem wariantu z 2015 roku. Spotkamy się z wyższą rozdzielczością i smuklejszą konstrukcją, choć zrobiono też krok wstecz.

Pod koniec września 2023 roku po przeszło 4 latach oczekiwań brytyjska organizacja Raspberry Pi Foundation zaprezentowała nową wersję swojego popularnego komputera jednopłytkowego. Raspberry Pi 5 wyróżniało się lepszą wydajnością od poprzedników, a także dostępnością interfejsu PCI Express. Niestety oferowane warianty z 4 i 8 GB pamięci RAM były stosunkowo drogie. Sytuacja trochę się poprawiła, a organizacja wprowadziła właśnie tańszą wersję z 2 GB pamięci RAM.

Miniaturowy komputer, który mieści się na jednej płytce drukowanej i pozwala na tworzenie niemal nieograniczonej liczby projektów — tym mianem można określić każde SBC (Single Board Computer). Jedne z popularniejszych modeli są tworzone przez organizację Raspberry Pi Foundation. Odsłona z numerem 5 wprowadziła interfejs PCI Express, co umożliwiło każdemu podłączanie wielu kart rozszerzeń, a nawet układów graficznych. Dziś okazuje się to prostsze niż kiedykolwiek.

Orange Pi jest coraz bardziej rozpoznawalną marką na rynku komputerów jednopłytkowych. Firma wyróżnia się tym, że oferuje swoje produkty w dużo korzystniejszych cenach niż konkurencyjni gracze, tacy jak Raspberry Pi. Właśnie zaprezentowano nowy model — tytułowy Orange Pi 5 Pro. Kolejna edycja jest pod kilkoma względami bardziej funkcjonalna, choć nie wprowadza za sobą zbyt drastycznych zmian. Możemy liczyć na szybszą pamięć RAM i więcej portów.

Komputery jednopłytkowe od samego początku miały być dość przystępnymi cenowo narzędziami, o bardzo dużych możliwościach konfiguracji. Posłużyły już do stworzenia mnóstwa projektów, a ich kolejne generacje otwierały drogę do coraz większej funkcjonalności. Prym rzecz jasna wiodły płytki spod szyldu Raspberry Pi, natomiast poprzez swoisty kryzys nie tylko na tym rynku, ich zakup w początkowej cenie był sporym wyzwaniem. Z czasem sytuacja uległa znaczącej zmianie, natomiast to inne firmy wysunęły...

Od premiery ostatniej "flagowej" płytki od Raspberry Pi, czyli modelu z numerem 4, minęły już ponad 4 lata. W trakcie tego okresu zdarzyło się całkiem sporo, a wiele firm musiało się borykać z kryzysem w branży elektronicznej. Raspberry Pi nie było oczywiście wyjątkiem w tej kwestii. Z czasem konkurencja zaczęła coraz bardziej wyprzedzać "malinki", więc firma musiała w końcu podjąć jakieś kroki. Ukazała się więc kolejna odsłona, która wnosi lekki powiew świeżości do serii.

Orange Pi nie zwalnia tempa i wprowadza na rynek kolejny model komputera jednopłytkowego - tytułowy Zero 2W. SBC jest bezpośrednią odpowiedzią na trochę przestarzałą, acz nadal popularną płytkę Raspberry Pi Zero 2 W. Mimo że sytuacja na rynku omawianych "mini komputerów" się poprawia, to "malinki" nie oferują już tak korzystnych cenowo podzespołów, jak wybijająca się w ostatnim czasie firma Orange Pi. Tym razem otrzymamy niewielką płytkę, która mimo wszystko nadal będzie miała świetny stosunek...

Orange Pi nie przestaje zaskakiwać i wprowadza do sprzedaży kolejny model komputera jednopłytkowego (tytułowy Orange Pi 3B), którego stosunek ceny do możliwości jest wręcz niespotykany nigdzie indziej. Z pewnością można powiedzieć, że firma produkuje obecnie najbardziej opłacalne SBC na rynku. Omawiana płytka charakteryzuje się sporą funkcjonalnością i opcjami rozbudowy, obsługą wielu systemów, złączem M.2 oraz wbudowaną pamięcią eMMC.

Tajwańska firma AAEON, która swoją działalnością obejmuje już niemal cały świat, zaprezentowała kolejne wersje komputera jednopłytkowego ze swojej linii UP 7000. Wszystkie poprzednie modele z tej serii opierają się na procesorach Intel Atom, natomiast nie są one już produkowane, gdyż zastąpiono je nową rodziną Intel Alder Lake-N. To właśnie na niej oparte są nowo wprowadzone SBC. Możemy liczyć na całkiem dobrą cenę i sporą funkcjonalność - jednak nie obyło się bez mniejszych wad.

Ciężkie czasy związane z niedoborem półprzewodników zdają się powoli stabilizować. Dodatkowo sporo firm oraz instytucji cały czas stara się poprawić istniejącą sytuację na świecie. Okres pandemii był bardzo nieprzychylny pod wieloma względami i z pewnością do tego aspektu można zaliczyć również rynek SBC, a w szczególności Raspberry Pi. Nareszcie możemy dostrzec odwrotny trend, a ceny niektórych modeli "malinki" spadają do katalogowych. Rzecz jasna nie w Polsce.

Trudno w to uwierzyć, ale ceny małych komputerów jednopłytkowych zdają się powoli wracać na swój pierwotny poziom. Zaprezentowana właśnie Orange Pi Zero3 jest jedną z najlepiej wycenionych płytek w ciągu ostatnich lat, w których to mogliśmy się spotkać z bardzo zawyżonymi cenami (szczególnie przy SBC pokroju Raspberry Pi). Trzecia odsłona w swoim pułapie cenowym nie ma zbyt wielu rywali - jej stosunek ceny do możliwości stoi na bardzo wysokim poziomie.

Sytuacja na rynku komputerów jednopłytkowych zaczyna się w końcu powoli poprawiać. Choć nadal nie jesteśmy w stanie nabyć Raspberry Pi nawet w premierowej kwocie, to w sprzedaży pojawia się coraz więcej konkurencyjnych rozwiązań, które nierzadko są w stanie zaoferować nam dużo więcej w niższej kwocie. Tak właśnie jest z tytułowym SBC, jakim jest Unihiker. Wraz z tą małą drukowaną płytką w pakiecie otrzymamy ekran dotykowy, a to wszystko okraszone przyzwoitą ceną.

Ostatnio na rynku jest swoisty wysyp komputerów płytkowych opartych na procesorze Rockchip RK3588. Dosłownie wczoraj na łamach PurePC przedstawione były dwie płytki z tym układem na pokładzie, a już na horyzoncie widać kolejną. Również tym razem za produkcję odpowiada chińska firma - FriendlyELEC. Model NanoPC-T6 najbardziej wyróżnia się zastosowaniem sporej ilości portów oraz złącz (w tym M.2) oraz relatywnie niską ceną w porównaniu z bezpośrednią konkurencją.

Konkurencyjny komputer płytkowy dla Raspberry Pi - Orange Pi - właśnie doczekał się nowej odsłony. Orange Pi słynie z tego, że jest tańszą alternatywą dla najpopularniejszego SBC. Nowy model wprowadza obsługę łączności bezprzewodowej Bluetooth 5.0 wraz z technologią BLE (Bluetooth Low Energy) oraz szóstą generację standardu Wi-Fi. Niestety wraz z usprawnieniami, wersja z końcówką "B" zaliczyła również pewien "downgrade".