Linux - jak ugryźć pingwina

Cechy systemu Linux

Struktura katalogów i prawa dostępu

Struktura katalogów w systemie Linux znacznie odbiega od tej, z którą stykają się użytkownicy Windowsa. Mamy bowiem do czynienia ze strukturą pojedynczego drzewa, którego korzeń (root, bądź katalog główny) oznaczony jest znakiem slash („/”). W tym miejscu zainstalowany jest system i zaczyna się struktura katalogów. Wszystkie inne katalogi są katalogami podrzędnymi w stosunku do /.
W każdej dystrybucji Linuksa w katalogu głównym znajduje się kilka folderów o charakterystycznych nazwach. Mamy więc:

• /bin — zawierający pliki binarne podstawowych poleceń systemowych.
• /boot — przechowujący plik potrzebne do rozruchu systemu (między innymi jądro systemowe).
• /dev — w którym znajdują się pliki urządzeń (szerzej opisane niżej).
• /etc — zawierający pliki konfiguracji systemu.
• /home — w którym mieszczą się katalogi domowe użytkowników. Odpowiednik \Documents and Settings\ z Windows XP czy \Users w Vista.
• /lib — przechowujący biblioteki systemowe oraz moduły jądra (np. sterowniki).
• /mnt — będący typowym miejscem montowania napędów.
• /proc — zawierający informacje o działających procesach.
• /root — katalog domowy administratora.
• /sbin — w którym znajdują się pliki binarne poleceń administracyjnych.
• /sys — będący folderem pozwalającym na konfigurację jądra systemowego.
• /tmp — zawierający pliki tymczasowe. Odpowiednik c:\windows\temp.
• /var — w którym znajdują się np.: logi systemowe, poczta czy kolejka wydruku.

Pliki urządzeń to jedna z cech charakterystycznych Linuksa (i systemów Uniksowych w ogóle). Większości urządzeń wchodzących w skład komputera odpowiada jeden lub więcej plików w katalogu /dev. Przykładowo, pojedynczą myszkę odnajdziemy pod /dev/mouse[0-9], a wejście ze wszystkich myszy pod /dev/mice. Nieco inaczej ma się sprawa z dyskami twardymi. Dyski podłączane pod interfejs PATA mają nazwy /dev/hdX (/dev/sdX dla urządzeń SATA, SCSI i USB), gdzie X jest kolejną literą alfabetu przydzielaną w zależności od punktu podłączenia i ustawień (primary/secondary oraz master/slave). Aby uzyskać dostęp do konkretnej partycji dysku, do ścieżki urządzenia należy dopisać jej numer. Numery od 1 do 4 oznaczają partycje podstawowe, a od 5 wzwyż partycje logiczne. I tak przykładowo /dev/hda1 oznacza pierwszą partycję podstawową dysku podłączonego jako primary/master.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że przed uzyskaniem dostępu do plików na partycji lub nośniku wymiennym należy go najpierw zamontować. Chodzi tu o przypisanie urządzeniu tak zwanego punktu montowania (mount point), pod którym będziemy mieli dostęp do plików na nim zawartych. Takim punktem może być dowolny pusty katalog. Zgodnie z tradycją, domyślnie punkty montowania tworzone są w katalogu /mnt. Takie podejście pozwala na znacznie lepsze oznaczenie zawartości danej partycji: /mnt/filmy mówi nam więcej niż F:\ w starszych wersjach Windows(w nowych możliwe jest montowanie dysków w katalogach podobnie jak w Linuksie).

Zawartość katalogu /bin. Po lewej widzimy uprawnienia pliku

Kolejną cechą charakterystyczną dla systemu plików Linuksa są prawa dostępu. Każdy obiekt (plik lub katalog) ma określonego właściciela oraz przynależną grupę. Najczęściej spotykaną w systemie Linux formą podawania praw dostępu jest forma ósemkowa, czyli trzy cyfry z zakresu 0-7. Wartości te definiują kolejno prawa dostępu dla właściciela pliku, grupy oraz pozostałych użytkowników. Każda cyfra jest sumą nadanych obiektowi praw dostępu; prawo odczytu ma wartość 4, zapisu 2, a wykonania 1. Ciąg 754 oznacza więc odpowiednio:

* dla właściciela prawa do odczytu, zapisu, wykonania (4+2+1 = 7).
* dla grupy prawo do odczytu i wykonania (4+1 = 5).
* dla pozostałych użytkowników jedynie prawo do odczytu (4).

W przeciwieństwie do systemu Windows, o tym, czy plik jest wykonywalny nie decyduje jego rozszerzenie, a nadane mu prawa. Nadanie plikowi atrybutu wykonalności oznacza możliwość jego uruchomienia, a w przypadku katalogu pozwala na przeglądanie jego zawartości.

• « pierwsza
• ‹ poprzednia
• 1
• 2
• 3
• 4
• następna ›
• ostatnia »