Undervolting CPU i GPU na przykładzie laptopa SMART7 H773F

SMART7 H773F - procedura undervoltingu CPU oraz GPU

Na czym polega undervolting procesora oraz karty graficznej? Najprościej mówiąc jest to obniżanie napięcia obydwu tych podzespołów. W przypadku laptopów do grania bardzo często się niestety zdarza, że dany model nie jest w stanie skutecznie schłodzić mocnych komponentów. Objawia się to najczęściej zaniżaniem taktowań CPU i GPU - taki proces nazywamy termicznym throttlingiem. Efektem jest obniżenie wydajności - może być krótkotrwałe albo długotrwałe. W tym wypadku dobrze jest się zaznajomić w terminologią undervoltingu, bowiem może okazać się bardzo pomocna dla obniżenia kluczowych parametrów kultury pracy tj. temperatury oraz pobór mocy. Jeśli ktokolwiek obawia się samodzielnego przeprowadzenia czynności obniżania napięcia podzespołów, to nie ma absolutnie powodów do obaw. Nowe generacje procesorów oraz kart graficznych można w bardzo prosty sposób poddać procesowi undervoltingu. Poza tym w dobie dostępu do Internetu oraz YouTube'a nie ma problemu ze znalezieniem odpowiedniego filmu instruktażowego. W jaki sposób ja przeprowadziłem undervolting? Zaczniemy od procesora, bowiem obniżanie jego napięcia jest nieco bardziej długotrwałym procesem, aczkolwiek w żadnym wypadku skomplikowanym.

W tym celu wykorzystałem oprogramowanie Intel Extreme Tuning Utility, który w bardzo szybki i przejrzysty sposób pozwala na obniżanie napięcia rdzeni procesora. Powyżej wklejony został zrzut ekranu przedstawiający końcowy wynik undervoltingu. Aby dokonać tej czynności, po odpaleniu programu należy wpierw przetestować stabilność procesora na bazowych ustawieniach. Można w tym celu wykorzystać tzw. "Stress Test CPU" - odpowiednia opcja znajduje się z lewej strony. Ustawiamy czas trwania testu (osobiście każdy pomiar przeprowadzałem przez 10 minut). Jeśli nic niespodziewanego się nie wydarzy, po 10 minutach otrzymamy komunikat o pozytywnym przebiegu testu. Teraz możemy w końcu zabrać się za obniżanie napięcia rdzenia. Po kliknięciu na opcję "Advanced Tuning" klikamy na ustawienie "Core" (może być także "All Controls") i odszukujemy pasek o nazwie "Core Voltage Offset" (został zaznaczony na powyższym zdjęciu). Pasek ten służy właśnie do obniżania napięcia procesora. Początkowo napięcie zmniejszyłem o -0,060 V. Po ustawieniu parametru klikamy na przycisk "Apply" po prawej, co zapisuje zmienione ustawienia. W tym momencie po raz pierwszy obniżyliśmy napięcie CPU. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie stabilności działania naszej jednostki Intel Core i7-7700. Procedura jest znajoma - wykonujemy Stress Test przez 10 minut. Jeśli procesor w tym czasie działa prawidłowo, możemy dalej obniżyć napięcie. Istotne jednak jest, aby nie przesadzić z tą opcją - każde kolejne obniżenie powinno być wykonywane co -0,010 V i za każdym razem w identyczny sposób musimy sprawdzać stabilność działania podzespołu. Procedurę undervoltingu przeprowadzamy do momentu, w którym system zaczyna niestabilnie działać. Jest to znak, że dalej nie wolno obniżać napięcia i należy pozostawić ostatnią wartość, w którym notebook pracuje stabilnie i bez żadnych problemów. W przypadku testowanego SMART7 H773F udało się ostatecznie obniżyć napięcie o -0,155 V. Jak widać więc, procedura sama w sobie jest raczej prosta, przy czym trzeba wykazać się cierpliwością, bowiem jest ona dosyć czasochłonna. Podkreślę jeszcze, że najcięższym testem dla tak zmodyfikowanego procesora będzie obciążenie w grach. Godzinny test w wymagającym Wiedźminie 3: Dziki Gon postawi przysłowiową "kropkę nad i" w kwestii stabilności. Jeśli chcecie zachować ustawienia undervoltingu dla danego procesora, wówczas wystarczy odpowiedni preset zapisać - odpowiednia opcja znajduje się w programie Intel Extreme Tuning Utility.

Undervolting karty NVIDIA GeForce GTX 1080

Diagram z napięciami oraz taktowaniami karty GeForce GTX 1080 przed procesem undervoltingu.

Obniżanie napięcia karty graficznej jest wbrew pozorom jeszcze prostsze. W przypadku kart graficznych należących do architektury Pascal od NVIDII kluczowa jest trzecia generacja GPU Boost 3.0, która w prosty sposób pozwala na modyfikację tablic napięć oraz taktowań. Programem umożliwiającym takie zmiany jest np. MSI Afterburner, który oferuje bardzo szybkie wywoływanie wspomnianej przed momentem tablicy napięć oraz taktowań. Po odpaleniu programu wystarczy nacisnąć kombinację klawiszy "Lewy Ctrl+F". Przy zachowaniu fabrycznych ustawień i taktowań w testowanym laptopie SMART7 H773F wartości zapisane w tablicy napięć są zmienne i przy osiąganiu zbyt wysokiej temperatury rdzenia są one obniżane dynamicznie, przez co taktowanie w trybie GPU Boost 3.0 spada często do najniższego określonego poziomu. Po przeprowadzeniu procesu undervoltingu okazało się, że taktowanie rdzenia ustabilizowało się i pracowało z wyższą częstotliwością w porównaniu do działania przed obniżeniem napięcia. W jakim celu nożna przeprowadzać takie czynności? Przede wszystkim po to aby obniżyć temperatury karty graficznej, ustabilizować działanie GPU Boost 3.0, a także w celu zmniejszenia poboru mocy całego sprzętu.

Diagram z napięciami oraz taktowaniami karty GeForce GTX 1080 po procesie undervoltingu.

Mobilny układ graficzny NVIDIA GeForce GTX 1080 pracuje najczęściej z napięciem wynoszącym od 1000 do 1050 mV. W trakcie testów chciałem sprawdzić, czy uda się osiągnąć takie same taktowanie, tyle że na obniżonym do 900 mV napięciu. W tym celu odszukałem na mapie punktu odpowiadającemu naszemu celowi, czyli wspomnianemu napięciu wynoszącym 900 mV. Ustawiłem taktowanie w tym miejscu na poziomie ok. 1830 MHz, dzięki czemu podczas grania takie taktowanie powinno być utrzymywane na stałym napięciu 900 mV. Po tej czynności wystarczy tylko zaakceptować zmiany i ewentualnie zapisać preset (wówczas po odpaleniu MSI Afterburner, ustawienia się automatycznie załadują). Nad pierwszym akapitem możecie zobaczyć mapę z napięciami oraz taktowaniami w programie MSI Afterburner przed procesem undervoltingu. Poniżej z kolei znajduje się zdjęcie prezentujące końcowy wynik. Różnice są widoczne gołym okiem, natomiast testy wydajności pokażą różnice jakie faktycznie zaszły po przeprowadzeniu undervoltingu CPU i GPU.

• « pierwsza
• ‹ poprzednia
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• …
• następna ›
• ostatnia »