Jakie pamięci do procesora AMD Ryzen - Test DDR4 2133-3200 MHz

Kwestię wpływu taktowania pamięci na wydajność procesorów AMD Ryzen poruszałem już kilkukrotnie, jednak owe zagadnienie zdecydowanie zasługuje na dokładniejsze opracowanie, aniżeli konfrontację zaledwie dwóch zestawów. Wokół tematu powstało zresztą zatrzęsienie najróżniejszych mitów wymagających obalenia lub weryfikacji... Dzisiaj przyszedł moment porównania osiągów AMD Ryzen na dzielnikach pamięci 2133, 2400, 2666, 2933 i 3200 MHz, czyli określenia wzrostu jego wydajności względem taktowania modułów RAM DDR4. Cała operacja zostanie przeprowadzona na podkręconym procesorze AMD Ryzen 5 1600, któremu towarzyszyć będzie komplet pamięci ADATA XPG Z1 Gold Edition.

Autor: Sebastian Oktaba

Zacznijmy od szczypty technologicznego bełkotu, jakiego nie mogło zabraknąć przy omawianiu architektury nowych procesorów. Otóż, wszystkie Ryzeny wykorzystują klastry CCX (CPU Complex), posiadają zintegrowany mostek południowy, kontrolery SATA i PCI-Express, za których komunikację odpowiada łącze Infinity Fabric. Podobnie jak niegdyś HyperTransport, rozwiązanie to wykorzystywano do m.in.: transmisji danych między rdzeniami oraz koprocesorami, zapewnia bowiem relatywnie niskie opóźnienia, umożliwiając zarazem dwukierunkowe połączenie przy 256-bitowym interfejsie. Tutaj pojawia się pierwsza ważna kwestia związana z pamięciami DDR4. Zgodnie z informacjami producenta, szybkość działania Infinity Fabric jest uzależniona od taktowania RAM, dlatego kiedy użyjemy kości 2400 MHz, łącze będzie pracowało z rzeczywistą częstotliwością 1200 MHz, natomiast wstawienie modułów 3200 MHz podniesie jego taktowanie do 1600 MHz. Teoretycznie wpływ szybszej pamięci na wydajność procesorów AMD Ryzen powinien być ogromny. Swoją drogą, pierwotnie za przeciętne wyniki w grach komputerowych obarczano właśnie Infinity Fabric, podejrzewając, że komunikację między blokami procesora powoduje duże opóźnienia. Niezależne testy wykazały, że pomimo wyłączenia jednego CCX owocującego znacznym wzrostem przepustowość Cache L3 (układ 4+0), wyniki w grach komputerowych pozostały zasadniczo niezmienione. Ot, taka ciekawostka.

Nadszedł czas porównania osiągów AMD Ryzen na dzielnikach pamięci 2133, 2400, 2666, 2933 i 3200 MHz. Operacja zostanie przeprowadzona na podkręconym procesorze AMD Ryzen 5 1600, któremu towarzyszyć będą różne warianty pamięci ADATA XPG Z1 Gold Edition.

Procesory AMD Ryzen otrzymały dwukanałowy kontroler pamięci DDR4-2666, natomiast maksymalne dzielniki dostępne na większości płyt głównych z chipsetami A320/B350/X370 wynoszą 3200 MHz, czyli mówimy o znacznie skromniejszych wartościach, niż udostępnia platforma LGA 1151 (3800-4266 MHz). Trzeba jednak podkreślić, że wyłącznie konstrukcje z układami Intel Z170/Z270 oferują taki przywilej, podczas gdy tańsze modele (H110/B150/B250) ograniczono do 2133/2400 MHz zależnie od użytego procesora (Skylake/Kaby Lake). Platforma AM4 jest zatem bardziej przystępna. Niestety, pierwsze wersje BIOS-ów były również mocno niedopracowane, co poskutkowało sporymi problemami z utrzymaniem stabilnych taktowań pamięci na płytach głównych średniej klasy, aczkolwiek dzisiaj większość modeli powinna utrzymać 2933 MHz. Mimo wszystko, kiedy dokładniej przejrzymy specyfikację pojawiają się kolejne gwiazdki np.: dwuslotowa konfiguracja dual channel AMD może działać przy 2400/2666 MHz, natomiast kiedy zechcemy obsadzić cztery banki pamięci, taktowania gwarantowane spadają do nawet 1866/2133 MHz. Skąd wynikają różnice w dzielnikach? Pierwsza dotyczy pamięci Single Rank (jednostronnych), zaś druga modułów Dual Rank (dwustronnych). Trzeba zatem uważać co kupujemy, aby uniknąć niespodzianek. Tematem kompatybilności zajmę się innym razem, ponieważ dzisiejszy odcinek sponsoruje literka „W” jak „Wydajność”.

Test DDR3 vs DDR4. Jakie pamięci RAM wybrać do Intel Skylake?

16 GB ADATA XPG Z1 Gold  Edition 3200 MHz CL15 po tuningu

Pomiary zostały przeprowadzone na sześciordzeniowym i dwunastowątkowym procesorze AMD Ryzen 5 1600 podkręconym do 3900 MHz, natomiast wykorzystane pamięci to dwumodułowy zestaw ADATA XPG Z1 Gold Edition o pojemności 16 GB, który oryginalnie pracuje z częstotliwością 3200 MHz oraz opóźnieniami CL16-16-16-38. Wystarczyła jednak chwilka zabawy z ustawieniami BIOS, żeby uzyskać stabilne 3200 MHz CL15-15-15-35 przy standardowym napięciu 1.35V. Wszystkie dzielniki nieprzypadkowo otrzymały identyczne opóźnienia, chodziło przecież o precyzyjne zweryfikowanie wpływ taktowania pamięci na wydajność procesora (ewentualnie publikacja zostanie rozszerzona o kolejne pozycje). Wybrana kombinacja timingów w przypadku modułów DDR4 występuje zresztą najczęściej, zaś różnice cenowe między zestawami CL15 i CL16 przy analogicznym taktowaniu, wynoszą zaledwie kilka procent. Innymi słowy - pamięci z opóźnieniami CL15 stanowią optymalny wybór w przedziale 2133-3200 MHz, chociaż przy niższych taktowaniach (głównie 2133) można rozważyć CL13/CL/14. W ramach wymiany informacji dodam jeszcze, że podobny zestaw ADATA XPG Z1 Gold Edition, tylko w wariancie 32 GB, działał bez zająknięcia na platformie testowej. OK, zaczynamy...

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• …
• następna ›
• ostatnia »