Linux - jak ugryźć pingwina

Instalacja oprogramowania

W przeciwieństwie do systemów z rodziny Windows, instalacja oprogramowania nie sprowadza się do pobrania i uruchomienia instalatora ze strony producenta. Chociaż niektóre programy udostępniają graficzne instalatory wyglądem i funkcjonalnością zbliżone do tych znanych z Windowsa, taka praktyka jest obecnie rzadkością i najczęściej zmuszeni będziemy korzystać z innego mechanizmu. Większość dystrybucji jest wyposażona w systemy zarządzania pakietami (np. APT w Debianie czy Portage w Gentoo), które po wydaniu przez użytkownika odpowiedniego polecenia pobierają wybrany program z repozytorium***, a następnie instalują go wraz z wymaganymi bibliotekami.
W większości systemów zarządzania pakietami baza danych oprogramowania jest przechowywana lokalnie i wymaga przeprowadzania w miarę regularnych aktualizacji.

Użytkownicy

W starszych systemach operacyjnych, takich jak MS-DOS czy Windows 9x, nie istniała klasyfikacja użytkowników. Każdy miał pełne prawa dostępu i wykonywania, przez co system był bardziej narażony na działanie złośliwego oprogramowania i wirusów. W Linuksie konto administracyjne to konto root. Jest ono jedynym kontem posiadającym uprawnienia do modyfikacji wszystkich plików systemowych, co znacznie poprawia bezpieczeństwo systemu (o ile nie jest używane jako normalne konto użytkownika). Nawet jeżeli kod złośliwego oprogramowania przewidziałby usunięcie wszystkich plików z dysku, jeżeli nie zostanie on uruchomiony z konta administratora, na niebezpieczeństwo narażone będą tylko pliki przechowywane w naszym katalogu domowym. Logując się jako root warto więc wydawać polecenia z rozwagą.

Konsola

A to słynna konsola systemowa. Krótka komenda i mamy na dysku zrzut ekranu

Obecność konsoli systemowej (tzw. powłoki) jest kolejną ważną cechą systemów linuksowych. Jej obsługa przypomina znany starszym czytelnikom system MS-DOS, jednak jest znacznie bardziej rozbudowana. Wielu ludzi nie wyobraża sobie systemu Linux bez powłoki systemowej i trudno się temu dziwić: po przyswojeniu podstawowych poleceń, korzystanie z niej okaże się bardziej precyzyjne i szybsze od nakładek graficznych. Praca pod konsolą ma jeszcze jedną niezaprzeczalną zaletę. Jeżeli jesteśmy posiadaczami zewnętrznego adresu IP, wbudowany w każdą dystrybucję pakiet programów OpenSSH pozwoli nam na dostęp do komputera z dowolnego miejsca z dostępem do internetu. W połączeniu z szerokim wachlarzem oprogramowania sterowanego z poziomu konsoli będąc z dala od domu możemy na przykład przeglądać i pobierać pliki znajdujące się na naszym dysku.
Twórcy większości nowoczesnych dystrybucji starają się wyeliminować konieczność korzystania z konsoli, jednak nawet jej pobieżna znajomość okazuje się bardzo pomocna w wielu sytuacjach.

Najwięksi gracze

Możliwość wyboru to kolejna ważna zaleta Linuksa. Liczba dystrybucji jest ogromna, dzięki czemu każdy może zdecydować się na tą najbardziej dostosowaną do jego potrzeb. Niezależnie od tego, czy potrzebujemy stabilnego zamiennika systemu Windows (Ubuntu, Mint), małej dystrybucji uruchamianej z Pendrive'a (SLAX, DSL), oprogramowania do routera (Freesco) czy na serwer www (Debian, CentOS), zawsze będziemy mieli kilka możliwości do wyboru. Warto przy okazji nadmienić, że system Linux współpracuje nie tylko z komputerami typu PC. Stosowany jest także w routerach sieci bezprzewodowych, telefonach komórkowych i palmtopach. Istnieją ponadto dystrybucje dedykowane dla konsol do gier, takich jak Xbox czy Playstation 3.

Slackware

Maskotka dystrybucji Slackware. Prawie jak Tux, a jednak jakby bardziej dostojny

Slackware jest najstarszą z obecnie rozwijanych dystrybucji systemu Linux, polecaną głównie bardziej zaawansowanym użytkownikom. Slackware nie posiada graficznego instalatora ani kreatorów konfiguracji. Większość ustawień trzeba wprowadzać ręcznie poprzez edycję plików w katalogu /etc. Slackware wyposażony został w prosty system pakietów tgz, który nie zawiera informacji o zależnościach, w związku z czym sami musimy dbać o rozwiązywanie zależności pomiędzy aplikacjami. Wszystkie oficjalne pakiety są osobiście kompilowane przez twórcę systemu Patricka Volkerdinga. Z tego względu Slackware jest uważany za jedną z najstabilniejszych dystrybucji systemu Linux, ale takie rozwiązanie ma również swoje minusy. W związku z tym, że za paczki odpowiedzialny jest tylko jeden człowiek, uaktualnienia programów w repozytorium pojawiają się czasem ze znacznym opóźnieniem. Niektórzy mogą być również zawiedzeni ilością dostępnych oficjalnie paczek, która jest niestety uboższa od konkurencyjnych dystrybucji. Należy jednak pamiętać o istnieniu kilku nieoficjalnych repozytoriów, w których łatwo można znaleźć zarówno dodatkowe aplikacje, jak i najświeższe uaktualnienia. Tradycjonaliści mogą zaś wybrać samodzielne kompilowanie niezbędnych im programów.

Debian

Jedna z najpopularniejszych dystrybucji systemu Linux przeznaczonych na serwery. Debian również nie posiada graficznego instalatora i pomimo tego, że jest nieco bardziej przyjazny nowicjuszom niż Slackware, poleca się go raczej średniozaawansowanym użytkownikom. Instalacja oprogramowania jest bardzo łatwa dzięki systemowi APT (Advanced Packaging Tool), który automatycznie pobiera wybrane przez nas programy wraz ze wszystkimi bibliotekami potrzebnymi do ich uruchomienia. Istotnym założeniem dystrybucji Debian jest włączanie w jego skład tylko elementów opartych na wolnej licencji. Podejście takie było powodem usunięcia z repozytoriów oficjalnych kompilacji przeglądarki Mozilla Firefox, której umowy licencyjne zabraniały używania swojego znaku towarowego w programach bazujących na zmodyfikowanym kodzie przeglądarki. W zamian użytkownicy Debiana mogą zainstalować Mozilla Iceweasel, w której logo miejsce lisa zajęła łasica.

Ubuntu

Domyślny pulpit w Ubuntu 8.04

Słowo Ubuntu pochodzi ze staroafrykańskiego języka Bantu i oznacza dosłownie „człowieczeństwo względem innych” (alternatywnym tłumaczeniem jest „nie potrafię skonfigurować Debiana” ;-) ). Ta bazująca na Debianie dystrybucja skupia się na maksymalnym ułatwieniu migracji z systemów z rodziny Windows. Szereg narzędzi wyręcza użytkownika w wykonywaniu takich czynności, jak instalacja oprogramowania, sterowników czy łączenie się z siecią. Ze względu na prostotę obsługi i dobre wsparcie ze strony użytkowników Ubuntu jest jedną z najlepszych dystrybucji dla początkujących.

Ubuntu występuje w kilku wariantach, różniących się głównie zastosowanym środowiskiem graficznym:

• Ubuntu oparty jest na Gnome
• Kubuntu bazuje na KDE (K Desktop Environment)
• Xubuntu korzysta z Xfce
• Ebuntu wykorzystuje Enlightenment E17

Pomimo takiego rozróżnienia nic nie stoi na przeszkodzie, żeby użytkownik Kubuntu zainstalował Gnome, wystarczy jedynie pobrać odpowiedni pakiet (wraz z zależnościami). Dostępna jest również serwerowa wersja Ubuntu.
Jednym z ważniejszych narzędzi dostarczanych z Ubuntu jest manager pakietów Synaptic, będący graficzną nakładką na system APT. Instalacja i usuwanie oprogramowania jest jeszcze prostsze dzięki podzieleniu paczek na kategorie (odtwarzacze multimedialne, edytory tekstu itp.). System ten przypomina narzędzie „Dodaj/Usuń programy” znane z systemu Windows.

Gentoo

Filozofia systemu Gentoo Linux dość znacznie odbiega od tego, co oferuje konkurencja. Jest to jedyna linuksowa dystrybucja, w której domyślnie wszystkie pakiety kompilowane są na komputerze użytkownika (w przypadku większych programów, takich jak OpenOffice, udostępniane są jednak pakiety binarne). Takie podejście oraz zastosowanie systemu zarządzania pakietami – Portage (znanego z FreeBSD) - umożliwia pełną kontrolę nad oprogramowaniem instalowanym na naszym komputerze. Możemy samodzielnie zdefiniować wszystkie flagi kompilacji oraz określić, z jakich dodatkowych bibliotek i funkcji ma korzystać program, dzięki czemu nie zaśmiecamy systemu oprogramowaniem pełnym zbędnych opcji. Instalację systemu można przeprowadzić z poziomu graficznego instalatora lub z poziomu konsoli, ręcznie wydając wszystkie polecenia. Dużą zaletą Gentoo jest rozbudowana dokumentacja (również w języku polskim) oraz dobre wsparcie ze strony użytkowników.

• « pierwsza
• ‹ poprzednia
• 1
• 2
• 3
• 4
• następna ›
• ostatnia »