Teoria Overclockingu – Część pierwsza
Podstawowe pojęcia (czyli to, co każdy overclocker wiedzieć powinien)
BIOS (ang. “Basic Input/Output System”) - zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Program konfiguracyjny to BIOS Setup. Za pomocą BIOS-u można przetaktowywać procesor (zmiana częstotliwości i mnożnika). Obecnie większość BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu flash, co umożliwia ich późniejszą modyfikację.
Cache (ang. “Cache”) – tzw. szybka podręczna pamięć w procesorze, w której ostatnio pobierane dane dostępne ze źródła o wysokiej latencji (opóźnieniu) i niższej przepustowości są przechowywane, gdyż charakteryzuje się lepszymi parametrami niż zwykła pamięć RAM.
FSB (ang. “Front Side Bus”) - inaczej magistrala lub szyna danych, poprzez którą odbywa się komunikacja między chipsetem, procesorem i pamięcią. Od jej taktowania zależy szybkość i efektywność przesyłania (transferu) danych między procesorem, a pamięcią. Jej wielokrotność (określana przez mnożniki) określa taktowanie procesora oraz magistrali PCI i AGP.
Mnożnik (ang. “Multiplier”) - Określa on taktowanie (częstotliwość) procesora wg wzoru FSB x mnożnik = taktowanie procesora.
Pasta termoprzewodząca (ang. “Thermal transfer compound”, pot. “Thermal grease”) – pasta, która ma za zadanie zniwelować przerwę pomiędzy procesorem a elementem go chłodzącym (radiatorem, blokiem wodnym, parownikiem lub kontenerem). Typowo pasty termoprzewodzące składają się z silikonu z domieszkami np.: srebra.
Mosfety (ang. “Mosfet”) - tranzystory, tzw. planarne tranzystory typu MOSFET (j. ang. „Metal Oxide Semiconductor Field Effect Transistor”). Układy te wytwarza się na płaskiej powierzchni krzemowego wafla za pomocą technologii CMOS.
Mostek południowy (ang. “Southbridge”) - element współczesnych płyt głównych, chipset realizujący połączenie procesora do wolniejszej części wyposażenia komputera.
Mostek północny (ang. “Northbridge”) - element współczesnych płyt głównych, realizujący połączenia pomiędzy procesorem, pamięcią operacyjną, magistralą AGP lub PCI Express i mostkiem południowym. Na mostkach północnych montuje się często radiator, gdyż ten element pracuje z duża częstotliwością, przez co wytwarzane są duże ilości ciepła, które należy odprowadzić.
Radiator (ang. “Radiator”) - element lub zespół elementów wykonanych z przewodnika termicznego (zazwyczaj aluminium, miedź, mosiądz) odprowadzających ciepło z elementu, z którym się styka, do otoczenia (powietrza).
VMod (ang. “Voltage Mod”) - to modyfikacja fizyczna sekcji zasilania danego elementu elektronicznego w celu uzyskana większego napięcia np. na rdzeń procesora. VModom zwykle poddaje się karty graficzne oraz płyty główne.
AC - Air Cooling (chłodzenie powietrzem)
WC - Water Cooling (chłodzenie wodą)
FC - Freon Cooling (chłodzenie freonem). Do FC zaliczają się Single, Kaskady i Autokaskady.
LN2 - Liquid Nitrogen Cooling (chłodzenie ciekłym azotem)
DI - Dry Ice (suchy lód używany jako czynnik chłodzący)
Artefakty (ang. “Artifacts”) - błędy wyświetlanej grafiki, załamania tekstur, lub całkowite rozmazanie obrazu. Powstają najczęściej wskutek podkręcenia karty graficznej i przekroczenia możliwości podkręcania układu. Artefakty mogą również powstać na skutek przegrzania się karty graficznej.
BSOD (ang. “Blue Screen of Death”) - pojawiają się w Windowsie, wyświetlają one komunikaty o błędach ze sprzętem, powodują całkowite zawieszenie komputera lub jego restart. Powodowane są najczęściej niezgodnością sprzętu i konfliktami na przerwaniach lub po prostu wadliwym lub niestabilnym (np. po podkręceniu) działaniem któregoś z urządzeń.
Timingi (ang. “Timing”) - opóźnienia, czyli ilość cykli zegara, jakie musi odczekać kontroler zanim wykona kolejną operację na pamięci (dostęp do wiersza, dostęp do kolumny, dostęp do banku, zapis do komórki, odczyt itd.).
Chipset (ang.) - element elektroniczny (mikroprocesor) występujący w wielu częściach składowych komputera. Układ ten organizuje przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi podzespołami jednostki centralnej.
RAM (ang. “Random Access Memory”) - jest to podstawowy rodzaj pamięci cyfrowej, zwany też pamięcią użytkownika lub pamięcią o dostępie swobodnym. W pamięci RAM przechowywane są aktualnie wykonywane programy lub dane początkowe dla tych programów, oraz wyniki ich pracy. Zawartość pamięci RAM jest tracona w momencie zaniku napięcia zasilania, dlatego wyniki pracy programów muszą być zapisane na jakimś nośniku danych.
Vcore (ang.) - napięcie na procesorze
Vdimm (ang.) - napięcie na pamięciach
Vdroop (ang.) - modyfikacja napięcia, która polega na obniżeniu go i jednocześnie uzyskaniu wysokiej stabilności
Benchmark (ang.) - program służący do testowania danego komponentu lub komputera pod danym kątem (np. stabilności)