Płyty główne MSI Z890 dla procesorów Intel Core Ultra 200 - dobre propozycje z nowoczesnymi rozwiązaniami

Firma MSI posiada bardzo szeroką ofertę płyt głównych przeznaczonych dla procesorów Intel Core Ultra 200, zwłaszcza modeli z najbardziej zaawansowanym chipsetem Intel Z890, które dysponują zróżnicowanym wyposażeniem. Jeśli stoicie przed wyborem płyty głównej dla platformy LGA1851, zwróćcie szczególną uwagę na MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI oraz MSI MPG Z890 CARBON WIFI. Każda ma jednak dużo do zaoferowania

Firma MSI w menu przeznaczonym dla procesorów Intel Core Ultra 200, posiada wiele ciekawych płyt głównych. Modele różnią się wyposażeniem i ceną, ale wiele rozwiązań jest wspólnych dla wszystkich serii. 

Użytkownik zdecydowany na procesory Intel Core Ultra 200 może wybierać spośród trzech chipsetów przeznaczonych dla kompatybilnych płyt głównych. Modele napędzane Intel Z890 zadebiutowały w momencie wprowadzenia Arrow Lake do sprzedaży, pozostając najbardziej zaawansowanymi konstrukcjami, natomiast oprócz nich znajdziemy także tańsze bazujące na Intel B860 i H810. Jednak wyłącznie chipset Intel Z890 pozwala na odblokowanie pełnego potencjału platformy, pozwalając na zmianę mnożnika w procesorach z oznaczeniami K/KF, jak również na szersze manipulowanie ustawieniami pamięci RAM. Warto też sprawdzić wsparcie RAID - Intel Z890 obsługuje nośniki PCI-Express / SATA, Intel B860 tylko SATA, natomiast Intel H810 żadnych. Dlatego entuzjaści zapewne wybiorą modele z układami Intel Z890, gdzie MSI posiada naprawdę bogate portfolio i interesujące konstrukcje o zróżnicowanym charakterze.

Płyty główne MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI oraz MSI MPG Z890 CARBON WIFI posiadają wiele elementów wspólnych, wyznaczających pewien standard w przypadku tego producenta, aczkolwiek niektóre rozwiązania znajdziemy wyłącznie w określonych modelach. Oprócz specyfikacji technicznej oraz wyposażenia dodatkowego, wybrane urządzenia różnią się oczywiście pod względem warstwy wizualnej, pasując do zestawów komputerowych o określonej kolorystyce. MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI i MSI MPG Z890 CARBON WIFI cechują ciemniejsze barwy, natomiast zwolennicy białych konfiguracji mogą zainstalować MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI. Wszystkie płyty zostały wykonane w formacie ATX, posiadają solidne radiatory, najnowsze moduły sieciowe i kilka autorskich technologii.

Reasumując - MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI oraz MSI MPG Z890 CARBON WIFI bazują na chipsecie Intel Z870, pozwalając na podkręcanie procesorów z odblokowanym mnożnikiem. Platforma LGA1851 umożliwia jednak znacznie więcej. Chodzi dokładniej o wykorzystanie nowych pamięci DDR5 CUDIMM, które posiadają dodatkowy sterownik zegara, niemniej pozostają kompatybilne ze starszymi modułami DDR5 DIMM. Udoskonalenie to zapewnia większą precyzję przetwarzania danych i jednocześnie pozwala osiągać wyższe taktowanie RAM. Aktualnie jedyną platformą obsługującą pamięć RAM DDR5 typu CUDIMM jest właśnie LGA1851. Warto również zaznaczyć, że wszystkie płyty główne MSI oficjalnie mogą współpracować z zestawami o częstotliwości 9200 MHz.

MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI

MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI to rozsądnie wyceniona konstrukcja, będąca świetną propozycją dla użytkowników dysponujących ograniczonym budżetem, zwłaszcza jeśli spojrzymy na jakość wykonania oraz wyposażenie. Pomimo tego, producent zadbał o odpowiednio mocną sekcję zasilania w układzie 16+1, która wystarczy do bezstresowej obsługi nawet najmocniejszych procesorów z rodziny Arrow Lake. Zastosowano tutaj również MOSFETy 90A dla sekcji CPU oraz 60A dla pozostałych składowych (SA / GT / VNNAON). Całość przykrywają potężne radiatory stabilnie przykręcone do 6-cio warstwowego laminatu, których efektywność poprawiają pady termiczne o przewodności 7W/mK. Dzięki takiemu połączeniu, temperatury sekcji zasilania pozostają na niskim poziomie. Stylistycznie MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI najbardziej pasuje do komputerów w rodzaju Black Edition, gdyż nie posiada żadnego podświetlenia, a jedynie żółte napisy na radiatorach przełamują kruczoczarną kolorystykę.

Główny slot PCI-Express przeznaczony dla kart graficznych wykorzystuje standard 5.0, natomiast samo gniazdo wzmocniono metalowym kołnierzem Steel Armor II. W okolicy banków RAM znajduje się także klawisz EZ PCIe Release, którego naciśnięcie pomoże szybko i sprawnie zdemontować GPU. Również w przypadku nośników SSD możemy skorzystać z gniada M.2 obsługującego PCI-Express 5.0, podczas gdy pozostała trójka to PCI-Express 4.0. Kolejnym bardzo ciekawym dodatkiem jest system Shield Frost II, czyli radiatorów dla nośników M.2 wyposażonych w specjalne zapinki, co eliminuje śrubki z procesu montażu w dwóch z trzech miejsc. Wszystkie odpromienniki mają oczywiście thermopady. Nieodzownym wyposażeniem MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI jest również moduł łączności sieciowej, obejmujący 5G LAN, WiFi 7 oraz Bluetooth 5.4. Zapewnia to kompleksową obsługę standardów przesyłania danych.

Za dźwięk odpowiada wysokiej klasy układ Realtek ALC1220P z technologią Audio Boost, odseparowanymi ścieżkami na laminacie i kondensatorami audio. Tylny panel będący fabrycznie zabudowany, skrywa natomiast przyciski Clear CMOS i BIOS FLashback, niezwykle użyteczne przy aktualizacji BIOS i resetowania ustawień. Dodając do powyższego diody diagnostyczne znajdujące się na PCB, otrzymujemy szeroki wachlarz opcji przydatnych zwłaszcza dla overclockerów. Wracając do tylnego panelu, warto zwrócić uwagę, że MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI obsługuje standard Thunderbolt 4 /​ USB-C 4.0 DisplayPort 2.1 UHBR20 (40 Gb/s / 15W). Dzięki temu można wykorzystać najwydajniejsze nośniki przenośne dostępne na rynku, osiągające transfery ponad 4000 MB/s. Uzupełnieniem wspomnianych portów są jeszcze cztery porty USB o przepustowości 10 Gb/s oraz kolejne cztery porty USB 5 Gb/s.

MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI

Jeśli szukacie płyty głównej w jasnej kolorystyce, to kompletnym przeciwieństwem MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI jest MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI. Tutaj zamiast kruczoczarnego dominuje biel, gdzieniegdzie tylko występują czarne złącza, a maskownicę zdobi podświetlana grafika. Sekcja zasilania w opisywanym przypadku jest skonstruowana podobnie jak w modelu MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, gdzie zastosowano układ 16+1 plus główne MOSFETy 90A. Taka kombinacja całkowicie wystarcza do zaspokojenia potrzeb energetycznych najmocniejszych procesorów Intel Core Ultra 200. Modelowi MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI zwiększono natomiast rozmiary obydwu radiatorów, które dodatkowo połączono ciepłowodem, co poprawia efektywność chłodzenia. Ponownie nie zabrakło także wysokiej klasy padów termicznych o przewodności 7W/mK. Dzięki temu MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI nie straszny overclocking.

MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI obsługuje oczywiście najnowsze interfejsy wewnętrzne, bowiem główne sloty przeznaczone dla karty graficznej i nośnika SSD, wykorzystują interfejs PCI-Express 5.0. Producent również tutaj wprowadził metalowy kołnierz Steel Armor II oraz system szybkiego wyjęcia GPU, wystarczy tylko wcisnąć specjalny przycisk i gotowe - tak właśnie działa EZ PCIe Release. Kolejną istotną zmianą względem MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI jest większa liczba gniazd M.2, wynosząca sumarycznie pięć zamiast czterech. MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI zyskało przy okazji najbardziej zaawansowaną wersję systemu M.2 Shield Frozr, co w praktyce oznacza, że wszystkie radiatory cechuje beznarzędziowy montaż. Każde miejsce dysponuje rzecz jasna osobnym thermopadem, więc dyskom SSD nie zagraża przegrzanie podczas pracy.

Na tylnym panelu ponownie znajdziemy dwa porty Thunderbolt 4 /​ USB-C 4.0 DisplayPort 2.1 UHBR20 (40 Gb/s / 15W), jednak MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI względem MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI otrzymał więcej portów USB o przepustowości 10 Gb/s. Niezmieniony pozostał układ dźwiękowy Realtek ALC1220P z odseparowanymi ścieżkami i kondensatorami audio, który charakteryzują bardzo dobre parametry. Podobnie sprawa wygląda z kompleksowym modułem łączności sieciowej, obejmującym 5G LAN, WiFi 7 oraz Bluetooth 5.4. Ostania rzecz warta wzmianki, to użyteczny dodatek w postaci wyświetlacza diagnostycznych kodów POST, który w tańszych modelach nie występuje. MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI jest zatem lepiej wyposażoną płytą główną od MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, skierowaną do odbiorcy gustującego w zupełnie innej stylistyce, ale obydwie współdzielą kilka najważniejszych elementów.

MSI MPG Z890 CARBON WIFI 

Najwyżej pozycjonowanym modelem spośród dotychczas omawianych jest MSI MPG Z890 CARBON WIFI, który pozornie wygląda jak ciemniejsza odmiana MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI, jednak modyfikacje są daleko bardziej posunięte. Zgadza się natomiast rozłożenie większości elementów na laminacie, wykorzystanie autorskich rozwiązań oraz podświetlany logotyp na maskownicy tylnych portów. Zaczynając od podstaw - MSI MPG Z890 CARBON WIFI otrzymał jeszcze mocniejszą sekcję zasilania, bowiem zamiast 16+1 zastosowano układ 20+1. Dołożono także MOSFETy 110A, stwarzając praktycznie nieograniczone możliwości overclockingu procesorów Intel Core Ultra 200. Odpowiednie temperatury zapewniają dwa solidne radiatory połączone heat-pipem oraz wydajne thermopady o przewodności 7W/mK.  

MSI MPG Z890 CARBON WIFI podnosi także poprzeczkę w przypadku obsługi interfejsu PCI-Express 5.0. Urządzenie posiada dwa sloty przeznaczone dla kart graficznych zgodnych z nowym standardem (x16 / x4), którym nałożono metalowy kołnierz Steel Armor II, gdzie pierwszy ma system szybkiego wyjęcia GPU nazwany EZ PCIe Release. Trzeci pełnowymiarowy slot pracuje w konfiguracji PCI-Express 4.0 x4. Spośród pięciu dostępnych złączy M.2 PCI-Express, jedno oferuje przepustowość 5.0 x4, natomiast pozostałe 4.0 x4. Wszystkie gniazda posiadają radiatory z thermopadami, które korzystają z systemu M.2 Shield Frozr, czyli montażu nie wymagającego  narzędzi. Wystarczy tylko nacisnąć zapinkę i zdjąć odpromiennik. MSI MPG Z890 CARBON WIFI może się również pochwalić wyświetlaczem kodów POST, widocznym obok głównego złącza zasilania. Pozwala to łatwiej wychwycić błędy spowodowane sprzętem oraz ustawieniami.

Tylny panel MSI MPG Z890 CARBON WIFI okazuje się znacznie bogatszy w złącza niż pozostałych płyt głównych, ledwo mieszcząc zawartość jaką przewidział producent. Mamy tutaj chociażby przyciski Flash BIOS, Clear CMOS i SMART, gdzie ostatni może spełniać kilka funkcji m.in. regulować podświetlenie Mystic Light, wywołać Safe Boot czy sterować wentylatorami. Obowiązkowo wstawiono także dwa porty Thunderbolt 4 /​ USB-C 4.0 DisplayPort 2.1 UHBR20 (40 Gb/s / 15W), ale liczbę portów USB o przepustowości 10 Gb/s podniesiono do 11 sztuk. Moduł łączności sieciowej obejmuje WiFi 7 oraz Bluetooth 5.4, natomiast zamiast jednego portu LAN znajdziemy dwa - 2.5G i 5G. Ponownie wykorzystano też układ dźwiękowy Realtek ALC1220P z odseparowanymi ścieżkami i kondensatorami audio. Wyposażenie MSI MPG Z890 CARBON WIFI jest naprawdę bogate, zapewniając szeroką kompatybilność z najnowszymi standardami.

Testy

W przypadku płyt głównych przeznaczonych dla odblokowanych jednostek, kluczowa jest temperatura sekcji zasilania, dlatego warto sprawdzić jak spisują się poszczególne systemy chłodzenia. Wydajność interfejsów PCI-Express i USB będzie natomiast identyczna, ponieważ MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI oraz MSI MPG Z890 CARBON WIFI posiadają takie same możliwości. Jako platforma testowa do sprawdzenia temperatur posłużył procesor Intel Core Ultra 9 285K i pamięci 2x 48 GB Kingston Renegade LE 8000 MHz CL36. Wyniki pochodzą z obciążenia trwającego 10 minut w programie Cinebench R24.

Temperatura sekcji zasilania

Intel Core Ultra 9 285K

Stopnie Celsjusza (mniej = lepiej)

10

20

30

40

50

60

70

80

MSI MPG Z890 CARBON WIFI
Intel Core Ultra 9 285K

68

MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI
Intel Core Ultra 9 285K

70

MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI
Intel Core Ultra 9 285K

73

Podsumowanie

MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI oraz MSI MPG Z890 CARBON WIFI to konstrukcje skierowane do różnych odbiorców, które łączy solidność, dobre wyposażenie i użyteczne autorskie rozwiązania. Każda posiada przynajmniej jeden wzmacniany slot PCI-Express 5.0 (Steel Armor II), któremu towarzyszy system łatwego demontażu (EZ PCIe Release) za pomocą przycisku. Standardem jest również jedno gniazdo M.2 dla dysków SSD PCI-Express 5.0 x4, dysponujące beznarzędziowym montażem (M.2 Shield Frozr). Oczywiście, slotów M.2 jest do dyspozycji znacznie więcej. Cała trójka może pochwalić się obsługą WiFi 7, Bluetooth 5.4 i LAN 5G, posiada solidne układy audio, a także obsługuje pamięci RAM DDR5 CUDIMM i Thunderbolt 4 /​ USB-C 4.0. Summa summarum, płyty główne MSI przeznaczone dla procesorów Intel Core Ultra 200 to porządne konstrukcje, którym pod względem funkcjonalności niczego nie brakuje.