Zakupy z głową - jak kupować i do czego prawo ma konsument?
- SPIS TREŚCI -
- 1 - Wstęp
- 2 - Cena, cena jednostkowa i etykieta z ceną
- 3 - Niezgodność ceny z etykietą i produkty za "grosze"
- 4 - Niezgodność ceny z gazetką lub reklamą i robienie zdjęć
- 5 - Ochrona - jakie ma uprawnienia względem klienta?
- 6 - Zwrot towaru kupionego przez Internet
- 7 - Rękojmia, czyli niezgodność towaru z umową
- 8 - Gwarancja - czy jest lepsza niż rękojmia?
Cena, cena jednostkowa i etykieta z ceną
Skoro mówimy o zakupach, to nie sposób nie zacząć od podstawy, a więc płaceniu za nie. Kwestie związane z kosztami zakupów na linii przedsiębiorca - konsument opisuje Ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług z 9 maja 2014 roku. Ustawa ta nie dotyczy handlu pomiędzy dwiema osobami fizycznymi (prywatnymi). W artykule trzecim czytamy, że cena oznacza "wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę", przy czym cena musi zawierać podatek VAT i ew. podatek akcyzowy, jeśli przy danym towarze obowiązuje. Ten sam artykuł mówi, że za cenę jednostkową uznaje się "cenę ustaloną za jednostkę określonego towaru (usługi), którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar w rozumieniu przepisów o miarach". Innymi słowy cena jednostkowa to np. cena za kilogram lub litr towaru.
Cena jednostkowa wbrew pozorom jest bardzo istotna dla konsumenta, bo pozwala uzyskać wiedzę o opłacalności danego zakupu. Kiedy kupujemy towar na wagę, sprawa jest jasna, bo tu mamy cenę za kilogram - czy to warzyw, owoców, czy mięsa. Cena jednostkowa jest znacznie bardziej przydatna przy zakupie zapakowanych produktów - np. żywnościowych. Weźmy za przykład hipotetyczny napój Ciocia Ola. W większości sklepów jest on dostępny w butelkach o pojemności 1 l, w cenie 2 zł za sztukę. Jaka jest w tym przypadku cena jednostkowa? Sprawa jest prosta - 2 zł za 1 l lub 20 groszy za 100 ml. W paru sklepach ten sam napój występuje w butelkach o pojemności 1,5 l w cenie 2,50 zł. W tym przypadku cena jednostkowa jest mniejsza i wynosi 1,67 zł za 1 l lub 17 gr za 100 ml. Tak to zresztą zazwyczaj działa w handlu - kupując większe opakowanie płacimy niższą cenę jednostkową.
Tak jednak nie jest zawsze, bo zarówno producenci, jak i sklepy, czasem potrafią nieźle kombinować. Zresztą najlepiej faktyczną opłacalność produktów żywnościowych najlepiej ukrywają nietypowe litraże i gramatury. Napoje pojawiają się w butelkach o poj. 0,45 l, 0,85 l, 0,9 l, 1,4 l, itd. Tu działa też tzw. downsizing, a więc zmniejszanie produktu w celu uniknięcia podwyżki ceny. Produkt staje się mniejszy, ale cena zostaje bez zmian. Bywają przypadki, że wręcz ta rośnie. W Polsce jednym z najpopularniejszych przykładów downsizingu ostatnich lat jest Ptasie Mleczko marki Wedel. Nie tylko waga czy pojemność pozwala nam to wykryć, ale także cena jednostkowa. Dlatego też przy kupowaniu produktów żywnościowych, tak aby nie przepłacać, to ona tak naprawdę jest najważniejsza. Pamiętajmy, że wystawianie etykiet cenowych z uwidocznionymi też cenami jednostkowymi w sklepach jest obowiązkowe. Wszelkie odstępstwa można zgłaszać bezpośrednio do lokalnego Inspektoratu Inspekcji Handlowej. Można to zrobić drogą listową, osobiście, telefonicznie lub poprzez e-mail, albo formularz na stronie internetowej, o ile delegatura taką opcję udostępnia. Inspektorzy sprawdzają każde zgłoszenie i w razie potwierdzenia naruszenia przepisów wdrażają procedury, które mogą kończyć się karami finansowymi. Poniżej zamieszczam odpowiedź na jedno z wielu zgłoszeń.
- SPIS TREŚCI -
- 1 - Wstęp
- 2 - Cena, cena jednostkowa i etykieta z ceną
- 3 - Niezgodność ceny z etykietą i produkty za "grosze"
- 4 - Niezgodność ceny z gazetką lub reklamą i robienie zdjęć
- 5 - Ochrona - jakie ma uprawnienia względem klienta?
- 6 - Zwrot towaru kupionego przez Internet
- 7 - Rękojmia, czyli niezgodność towaru z umową
- 8 - Gwarancja - czy jest lepsza niż rękojmia?