Nauka i technika

Branża półprzewodników to jeden z najszybciej rozwijających się segmentów rynku nowych technologii. Duże firmy prowadzą nieustanne prace nad dostarczeniem bardziej zaawansowanych procesów technologicznych. Liderem pozostaje jednak od dłuższego czasu TSMC. Tajwańska firma zaprezentowała właśnie nowy proces A16, na którym bazowały będą niektóre chipy produkowane w 2026 roku. Jego dużą zaletą będzie efektywność energetyczna.

Kilkadziesiąt godzin temu Tajwan nawiedziło jedno z największych trzęsień ziemi we współczesnej historii wyspy. Tamtejsze budownictwo jest jednak dobrze przygotowane na takie okoliczności, choć zniszczeń nie udało się oczywiście zupełnie uniknąć. Jak pewnie wiecie, Tajwan od lat pozostaje największym wytwórcą chipów na świecie, dlatego od razu powstały obawy o długie przerwy w produkcji chipów. Ostatnie wydarzenia nie doprowadzą na szczęście do znaczących opóźnień.

Choć standard PCIe 6.0 zadebiutował formalnie w 2022 roku, to większość komputerów konsumenckich nie wykorzystuje jeszcze nawet PCIe 5.0. Mimo to nieustannie trwają prace nad nowszymi wersjami interfejsu. Już w 2025 roku na rynek trafi standard PCIe 7.0, ale zanim będzie wykorzystywany w jakikolwiek sposób w zwykłych PC-tach miną długie lata. Póki co, konsorcjum PCI-SIG opublikowało dla swoich członków szkic jego specyfikacji sprzętowej w wersji 0.5.

„Sztuczna inteligencja”, jaką znamy teraz, nie jest oczywiście w pełni rozwiniętą technologią. Jednak obecnie duże firmy inwestują ogromne kwoty, aby to zmienić. Właśnie poznaliśmy nieco więcej szczegółów na temat projektu, za którym stoi OpenAI oraz Microsoft. Ich celem jest zbudowanie superkomputera o nazwie Stargate, który będzie zasilał „sztuczną inteligencję” następnej generacji. Ambitne plany mogą kosztować nawet przeszło 100 mld dolarów.

W 2022 roku duże firmy z branży półprzewodników rozpoczęły produkcję w procesie technologicznym 3 nm. Wśród nich jest także tajwańskie przedsiębiorstwo TSMC. Choć trwają już obecnie intensywne przygotowania do produkcji chipów 2 nm, to prognozuje się, że proces aktualnej generacji będzie nieustannie zyskiwał na popularności, generując coraz większe przychody. Duża w tym zasługa największych klientów TSMC, czyli takich firm, jak Apple, Intel czy AMD.

TSMC jak dotychczas pozostaje niekwestionowanym liderem wśród producentów mikroukładów elektronicznych. Ich proces technologiczny 3 nm jest wykorzystywany między innymi do produkcji układów Apple A17 Pro. Samsung, jako jeden z największych konkurentów tajwańskiej firmy, również dysponuje podobną technologią, ale wykorzystuje nowocześniejszy projekt tranzystorów GAA. Mimo to Koreańczycy nie zdobyli dominacji na rynku, ponieważ uzysk z ich procesu był dość marny. Jednak teraz sytuacja się zmienia.

Przedsiębiorstwo Neuralink, kierowane przez Elona Muska, pokazało w styczniu 2024 roku swojego pierwszego pacjenta z wszczepionym implantem do mózgu. Teraz w filmie, zamieszczonym na platformie X (Twitter), Nolan Arbaugh pokonał swoje fizyczne ograniczenia, kontrolując MacBooka wyłącznie za pomocą swoich myśli. Umożliwiło to 29-letniemu mężczyźnie sparaliżowanemu od szyi w dół zagrać w szachy i Civilization VI w trybie online.

Druga połowa marca stoi pod znakiem dwóch cykli konferencji - GTC 2024 organizowane przez NVIDIĘ oraz GDC 2024 dla developerów gier, gdzie często możemy dowiedzieć się różnych ciekawostek o produkcji konkretnych tytułów lub o nowościach, które dopiero się pojawią. Na GDC pojawiła się firma Epic Games, która ujawniła kilka nowych szczegółów na temat silnika graficznego Unreal Engine 5.4. Najnowsza wersja została dopakowana w kilka rozwiązań (nowych lub ulepszonych względem wcześniejszych wersji),...

Stosunkowo wysoki koszt zakupu układów graficznych do obsługi sztucznej inteligencji, a także konieczność oczekiwania na realizacje zamówień, skłania coraz większą liczbę dużych firm technologicznych do rozpoczęcia prac nad własnymi alternatywami. Wiemy, że takie plany ma między innymi Microsoft czy Meta. Do grona tych firm może już wkrótce dołączyć także OpenAI, o ile firmie uda się oczywiście pozyskać odpowiednich inwestorów.

Pomiędzy firmami technologicznymi toczy się wyścig, który ma na celu dostarczenie przed konkurencją jak najbardziej wyrafinowanych chipów. Niektórzy za sprawą zmiany nazwy procesów technologicznych decydują się nieco naginać rzeczywistość, sugerując tym samym, że dany układ jest bardziej zaawansowany i konkurencyjny. Swojego czasu głośno było zmianie nazewnictwa przez Intel. Najnowsze doniesienia sugerują, że na podobny pomysł wpadł teraz Samsung.

Na ten moment monopolistą w dziedzinie sztucznej inteligencji bez wątpienia jest NVIDIA. Rozwój AI spowodował wzrost zapotrzebowania na układy, które mogłyby wydajnie obsługiwać np. duże modele językowe (LLM). Dostarczył je nie kto inny, jak wspomniana firma, która przy okazji znacząco podniosła ceny za swoje specjalne akceleratory graficzne (NVIDIA A100). Nadchodzi jednak rozwiązanie, które może odmienić ten obraz o 180 stopni. Mowa o układzie LPU od firmy Groq.

NVIDIA już od pewnego czasu ma bardzo silną pozycję na rynku centrów danych. Nie wszyscy jednak wiedzą, że spółka jest też właścicielem bardzo szybkiego superkomputera Eos, który stoi za najnowszymi dokonaniami firmy w obszarze sztucznej inteligencji. NVIDIA zaprezentowała materiał wideo, na którym po raz pierwszy możemy zobaczyć, jak Eos wygląda z bliska. Sprzęt znajduje się w czołówce światowej, jeśli chodzi o moc obliczeniową.

Choć chiński potencjał w zakresie produkcji chipów znacząco ograniczają amerykańskie sankcje, to tamtejsze firmy starają się nadrobić opóźnienie względem technologicznych liderów. Osiągnięcie poziomu zaawansowania produkcji, którym charakteryzuje się choćby tajwański TSMC, nie będzie możliwe w bliskiej przyszłości. Najnowsze doniesienia wskazują jednak, że SMIC może jeszcze w tym roku rozpocząć produkcję chipów w procesie klasy 5 nm.

Choć NVIDIA odgrywa na razie wiodącą rolę w kwestii produkcji rozwiązań sprzętowych przeznaczonych do obsługi AI, to sytuacja rynkowa prawdopodobnie nieco się w przyszłości zmieni. Wiele dużych podmiotów jest w trakcie prac nad chipami, które będą mogły być wykorzystywane w tego typu zadaniach. Jednym z nich jest firma Meta. Jak podają źródła, jeszcze w tym roku światło dzienne może ujrzeć chip Artemis, który zastąpi częściowo układy NVIDII.

Nic nie wskazuje na to, żeby boom na sprzęt służący do obsługi sztucznej inteligencji miał się w najbliższym czasie zakończyć. Wiemy, że chętni na zakup akceleratorów NVIDII muszą ustawiać się w kolejki i czekać kilka lub nawet kilkanaście miesięcy na realizację zamówień. Nic zatem dziwnego w tym, że amerykańska firma stara się zwiększyć podaż swoich urządzeń. Źródła donoszą, że nawiązana została w tym celu współpraca z Intel Foundry Services.

Targi ISE (Integrated Systems Europe) to jedno z największych wydarzeń sektora technologii audiowizualnych i zintegrowanych systemów automatyki. W tym roku Sharp i NEC nie tylko zapowiedzieli swoją obecność, ale zdradzili, że przedstawią całkowicie nowe i pod pewnymi względami rewolucyjne wyświetlacze ePaper, które mają zaoferować tryb zerowego poboru mocy i mają trafić do infokiosków, ePlakatów czy elektronicznych banerów reklamowych. Co już o nich wiemy?

Wraz z rozwojem techniki coraz częściej możemy usłyszeć o powstawaniu i rozbudowie serwerów oraz centrów danych. Oprócz niedawno zapowiedzianego superkomputera Jupiter w Niemczech, w europie pojawi się również kolejny, tym razem we Włoszech. Przedsiębiorstwo Eni postanowiło zbudować super centrum, które ma przeskoczyć ich dotychczasowe superkomputery o rząd wielkości w mocy obliczeniowej i ma bazować na podzespołach od AMD.

W świecie retro sprzętów doszło niedawno do bardzo ciekawego odkrycia. Dotyczy ono konsoli Nintendo Game Boy Advance, która wkroczyła na rynek na początku 2001 roku. Okazuje się, że w celu skopiowania zawartości kartridża z grą można posłużyć się dźwiękami, które konsola odtwarza zaraz po swojej awarii (ang. crash). Cały proces jest dość skomplikowany i wymaga specjalistycznej wiedzy, natomiast z pewnością warto się z nim bliżej zapoznać.

W obecnej chwili bazą dla postępu w branży półprzewodników jest zmniejszanie procesu technologicznego. Już wkrótce najbardziej zaawansowane chipy będą wykonane w procesie 2 nm. Ich masowa produkcja powinna rozpocząć się w 2025 roku. TSMC ma jednak zaawansowane plany, które przewidują, że w stosunkowo nieodległej przyszłości powstanie ośrodek produkujący 1-nm chipy. Byłoby to osiągnięcie istotnej granicy w tej branży.

Większość przełomów technologicznych rozpoczyna się od nowatorskich projektów mających bardzo ograniczoną skalę. Początki zawsze bywają trudne, ale na takich zasadach opiera się niestety postęp. Jednym z przykładów wynalazków, które być może zaprocentują w odległej przyszłości, jest pamięć RAM bazująca na ciekłym metalu. Chińscy badacze opracowali prototyp tego typu rozwiązania. Może to być docelowo baza dla nowych technologii.

Fabryka Intela w Magdeburgu jest jednym z kroków Intela na drodze do dywersyfikacji produkcji chipów. Głównym celem jest zmniejszenie zależności firmy i rynku nowych technologii od regionu Dalekiego Wschodu. Jak przekonuje Pat Gelsinger, CEO amerykańskiej firmy, ośrodek w Niemczech będzie najbardziej zaawansowaną placówką produkcyjną Intela, jaka kiedykolwiek powstała. Wynika z tego rownież, że spółka ma dalekosiężne plany odnośnie tej fabryki.

Składane smartfony są aktualnie na tyle powszechne, że już nikogo nie dziwi ich konstrukcja. Za taki stan rzeczy w głównej mierze odpowiada Samsung, który w dużym stopniu wpłynął na branżę mobilną w tym aspekcie. Na horyzoncie pojawiają się kolejne rozwiązania, które zostały zaprezentowane na trwających targach CES 2024. Samsung Display przedstawił nową generację różnych wyświetlaczy, które pod wieloma względami są innowacyjne i mogą okazać się całkiem przydatne.

Jeszcze w 2022 roku swoją trasę koncertową rozpoczął szwedzki zespół muzyczny grający muzykę z gatunku pop, czyli ABBA. Natomiast jego członkowie zostali zamienieni na swoje cyfrowe awatary, a same koncerty odbywały się w Londynie. Pod koniec 2023 roku na podobny krok zdecydował się zespół KISS, który wprowadził jednak nieco więcej efektów specjalnych. Tym razem na scenie ponownie pojawi się Elvis Presley, a samo wydarzenie ma być niezwykle realistyczne.

Wiele mówi się ostatnio o problemie zastąpienia niektórych zawodów przez sztuczną inteligencję. Może wydawać się, że era całkowitego wyeliminowania czynnika ludzkiego w przypadku przeważającej części miejsc pracy jest ciągle bardzo odległa. Swoje plany dotyczące dalszego rozwoju automatyzacji ma jednak Samsung. Okazuje się, że już w stosunkowo nieodległej przyszłości to maszyny mogą przejąć niemal wszystkie zadania związane z produkcją chipów.

W 2020 roku depresja była drugą najczęściej występującą chorobą na świecie. Tak naprawdę nie ma osób, które byłyby na nią odporne w dłuższej perspektywie czasu, więc w pewnym momencie życia może dosięgnąć każdego z nas. Oprócz konwencjonalnych metod leczenia tego schorzenia bada się również inne, alternatywne sposoby. Jednym z potencjalnych rozwiązań tego problemu są gry wideo, które już teraz dają wymierne, pozytywne rezultaty u pacjentów.

Jak podaje „New York Post", przed dwoma laty inżynier oprogramowania Tesli odniósł obrażenia w związku z nieprawidłowo działającą maszyną. Mężczyzna został zaatakowany przez jednego z obecnych na hali robotów, który przygwoździł go do podłogi i wbił mu metalowe palce w ramię i plecy. Do zdarzenia doszło na terenie fabryki producenta samochodów elektrycznych w Austin w Teksasie. Choć sprawa miała miejsce przed dwoma laty, to dopiero dziś ujawnione zostały związane z tym akta.

W historii nawigacji GPS (Global Positioning System) zdarzały się większe bądź mniejsze problemy z zakłóceniami, zazwyczaj są one wynikiem tak zwanej kosmicznej pogody, czyli między innymi wiatrów słonecznych. Teraz jednak sygnał GPS niemal zamilkł nad połową Polski i większą częścią środkowego Bałtyku. Jak się okazuje, może mieć to związek z manewrami wojsk NATO lub celowym działaniem ze strony Federacji Rosyjskiej. Ostrzeżenie wydała również Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Problemy...

Start produkcji w procesie technologicznym 2 nm to wyłącznie kwestia czasu. Zarówno Samsung, jak i TSMC, zakładają, że ruszy on w 2025 roku. Oba podmioty są wobec siebie konkurencyjne, zatem muszą przygotować się na bezpośrednią walkę o klientów. Według najnowszych doniesień, koreańska spółka szykuje się do znaczących obniżek cen wafli 2 nm, w stosunku do pierwotnych planów. Otwarte pozostaje pytanie, czy wystarczy to, by pozyskać kluczowych klientów.

W filmach Sci-Fi często ukazywane jest życie robotów humanoidalnych, które egzystują obok ludzi i pomagają im w codziennych obowiązkach. Mimo że taka perspektywa nadal wydaje się odległa, to dziedzina ta zaczyna się coraz dynamiczniej rozwijać. W 2022 roku Elon Musk zaprezentował prototypowe wersje robota pod nazwą Tesla Optimus. Po roku ukazano jego drugą generację, która jest znacząco ulepszona i wygląda bardzo futurystycznie.

Rozwój sztucznej inteligencji (a więc zarówno algorytmów, jak i uczenia maszynowego) już okazuje się bardzo przydatny dla człowieka w wielu dziedzinach. Natomiast prawdziwy przełom dla sporego grona osób będą stanowiły aspekty związane z medycyną. To właśnie tutaj AI może wspomóc, a w przyszłości być może częściowo zastąpić lekarzy. Nowe badania wskazują, że radzi sobie świetnie w kwestii odczytywania i diagnozowania zdjęć rentgenowskich.

Wykorzystywanie sztucznej inteligencji do generowania obrazów czy odpowiedzi na nurtujące pytania, powoli staje się czymś powszechnym. Ta dziedzina dysponuje jednak wciąż olbrzymim ukrytym potencjałem. Udowadniają to brytyjscy badacze, którzy postanowili użyć AI do bardzo nietypowego zastosowania. Mowa tutaj o rozpoznawaniu haseł na podstawie stukotu klawiszy na klawiaturze komputerowej. Skuteczność tego rozwiązania jest naprawdę wysoka.

Zespół badaczy z firmy Meta opracował nowy punkt odniesienia do oceny możliwości asystentów AI, takich jak model językowy GPT-4 od OpenAI. Zespół, w skład którego wchodzi "ojciec chrzestny AI" i główny naukowiec Mety, Yann LeCun, wymyślił egzamin o nazwie GAIA, który składa się z 466 pytań, które są "koncepcyjnie proste dla ludzi, ale stanowią wyzwanie dla najbardziej zaawansowanych SI".

Podczas konferencji re:Invent w Las Vegas, Amazon Web Services (AWS) dokonało szeregu ogłoszeń, z których wiele dotyczy generatywnej sztucznej inteligencji i tego, w jaki sposób może być ona wykorzystywana przez firmy do modernizacji usług i zwiększenia wydajności. AWS zaprezentowało też chipy nowej generacji dla szerokiej gamy zadań opartych na chmurze i modelach szkoleniowych AI, obiecując lepszą wydajność i wyższą efektywność energetyczną.

Wśród niektórych grup społecznych panują przekonania, że Internet, media społecznościowe i smartfony mają negatywny wpływ na zdrowie psychiczne. Często jest to po prostu wynik osobistych przekonań danej osoby, które nie mają odpowiedniego umocowania w badaniach naukowych i rzeczywistości. Dowodzi temu najnowsza analiza, która została przeprowadzona na podstawie danych pozyskanych od blisko 2,5 miliona użytkowników.

Większość osób na świecie chociaż raz doświadczyła zjawiska, które nazywamy snem świadomym. W odróżnieniu od typowego snu, w którym jesteśmy niejako skazani na określony scenariusz, uzyskanie świadomości, że to, co nas otacza, nie jest prawdziwe, pozwala na niemalże dowolną modyfikację zachodzących zdarzeń. Natomiast zazwyczaj po tym, jak dotrze do nas, że to sen, po prostu się wybudzamy. Oczywiście uzyskiwanie świadomych snów jest możliwe dla każdego człowieka, jednak nad tym procesem...

Udostępnione wszystkim zainteresowanym osiągnięcia w dziedzinie sztucznej inteligencji, to efekt wieloletnich prac i pokaźnych inwestycji. Jesteśmy dopiero na początku długiej drogi, mogącej docelowo radykalnie zmienić nasze życie. Firma OpenAI przechodziła ostatnio poważne zawirowania personalne, które zmierzają do szczęśliwego finału. Jednocześnie trwają wewnętrzne prace nad modelem Q* (Q-Star), który może być kolejnym przełomem w dziedzinie AI.