Darmowe narzędzie do czyszczenia, optymalizacji i naprawy systemu Windows. Zobacz co potrafi Glary Utilities

Windows to obecnie najpopularniejszy “biurkowy” system operacyjny. W skali całego świata korzysta z niego prawie 73% użytkowników, na drugim miejscu jest macOS z wynikiem ponad 16%, na trzecim Linux, z którego korzysta niecałe 4% osób, a na czwartym plasuje się Chrome OS, z udziałem w rynku niespełna 2,5%. Słowem, z Windowsa korzysta potężna grupa ludzi, z których nie każdy ma wiedzę, w jaki sposób powinno się dbać o ten system, aby uniknąć błędów, problemów z szybkością działania lub prywatnością. Jest jednak sposób, aby doprowadzić Windows do porządku. Jeden program, który ma kilkadziesiąt różnych funkcji, jest relatywnie łatwy w użyciu i w dodatku darmowy. Jego nazwa to Glary Utilities.

Autor: Tomasz Duda

Pracuję jako redaktor technologiczny od ponad 13 lat, więc wśród niektórych znajomych i rodziny jestem skazany na etykietę tego, który zna się na komputerach, telefonach i w ogóle każdym możliwym sprzęcie elektronicznym. Rzecz jasna ja tak nie uważam, ale nie ma to większego znaczenia. Koniec końców i tak zazwyczaj ja jestem wytypowany jako ten, który musi przyjechać i sprawdzić, dlaczego coś nie działa. Nikogo nie zdziwi chyba, jeśli napiszę, że w takich sytuacjach mam zazwyczaj do czynienia z przepełnionymi dyskami, nigdy nieusuwanymi plikami tymczasowymi, mnóstwem programów, z których nikt nie korzysta od lat, toną przeróżnych dodatków do przeglądarek, masą aplikacji w autostarcie, dziwnymi ustawieniami, błędami w rejestrze systemowym i generalnym chaosem.

Komputer z systemem Windows używany intensywnie przez dłuższy czas potrafi się zaśmiecić i zacząć wolniej działać. Mogą pojawić się też błędy z dyskami lub rejestrem. Pakiet narzędzi Glary Utilities pomoże w tych i kilku innych sytuacjach. Warto dać mu szansę, zwłaszcza że jest darmowy.

Usuń telemetrię i śmieci z Windows dosłownie kilkoma kliknięciami. Aplikacja BloatyNosy Ci w tym pomoże

Jak wyczyścić, przyspieszyć i naprawić Windows za darmo? Pomoże Glary Utilities

Wiem, że wśród Czytelników PurePC.pl większość osób cechuje się zdecydowanie wyższym poziomem świadomości jak zadbać o komputer, żeby działał on szybko, sprawnie i bezproblemowo, ale cudów nie ma. Jeśli korzystamy z Windowsa intensywnie, to prędzej czy później śmieci się nagromadzą, w rejestrze pojawią się błędy, na dysku znajdą się puste foldery lub duplikaty plików, może być też problem ze zbędnymi procesami lub programami. Dlatego uważam, że solidne, kompleksowe narzędzie do optymalizacji, czyszczenia i naprawy systemu Windows przyda się w zasadzie każdemu, choć nie każdy będzie musiał używać go równie często. I właśnie w tym miejscu chciałbym zachęcić Was do wypróbowania programu Glary Utilities, zwłaszcza że nie kosztuje on absolutnie nic. Nie trzeba nawet tworzyć konta, logować się, ani podawać własnych danych. Tak, opcje płatne też są, ale nie będę ich omawiał, bo nie mają wielkiego wpływu na użyteczność. Zdecydowaną większość istotnych funkcji dostajemy za darmo. Część osób zapewne już zna to oprogramowanie i z niego korzysta, ale może znajdzie się też ktoś, kto nigdy o nim nie słyszał, a chciałby poprawić działanie Windowsa.

Na początek warto podkreślić dwie wstępne zalety. Pakiet narzędzi Glary Utilities jest przetłumaczony na język polski, a jego interfejs jest bardzo przyjazny dla użytkownika. Owszem, w niektórych miejscach można się zagłębić w bardziej zaawansowane opcje, ale moim zdaniem jest to oprogramowanie, które nie powinno sprawić problemu nawet początkującym użytkownikom. Wszystkie główne funkcje zostały w sposób czytelny podzielone na grupy widoczne po lewej stronie okna. Jest tutaj: konserwacja, czyszczenie, optymalizacja, prywatność, pliki i foldery oraz narzędzia systemowe. Będę omawiał je właśnie w takiej kolejności. Dodam jednocześnie, że nie chcę tutaj tworzyć pełnej recenzji tego oprogramowania, ani kompendium wiedzy na jego temat. Zależy mi na tym, aby możliwie krótko przedstawić jego podstawowe funkcje, byście mogli sami ocenić, czy są wśród nich narzędzia, których akurat potrzebujecie.

Konserwacja

W tym miejscu umieszczono narzędzie z gatunku “wszystko w jednym”. Jest ono przeznaczone dla tych osób, które raczej nie mają większych problemów z systemem, a jedynie chcą szybko wykonać analizę, czyszczenie i naprawę podstawowych problemów. Innymi słowy, funkcja Konserwacja rekomendowana jest do regularnego, wręcz rutynowego stosowania, bez skupiania się na konkretnych, bardziej rozbudowanych narzędziach. Wystarczą tak naprawdę dwa kliknięcia: najpierw w przycisk Znajdź problemy, a potem w Napraw problemy. I to wszystko! W ten sposób wykonasz podstawowe czyszczenie rejestru, naprawisz skróty i błędy na dyskach, zatrzesz ślady swojej aktywności pozostawione w plikach systemowych, usuniesz pliki tymczasowe (czyli przeprowadzisz proste czyszczenie dysku), a także uruchomisz menedżer startowy pod kątem wykrycia ewentualnych błędów.

Oczyszczanie dysku

W sekcji Oczyszczanie znajdziesz grupę pojedynczych narzędzi, z których możesz skorzystać oddzielnie, tzn. nie musisz uruchamiać wszystkich, a jedynie te, które są Ci akurat potrzebne. Pierwszym z nich jest Oczyszczanie dysku. Jak sama nazwa wskazuje, możesz tutaj przeskanować nośniki pamięci w poszukiwaniu śmieci, a następnie pozbyć się ich wszystkich, klikając w przycisk Wyczyść dysk. Domyślnie zaznaczone są sugerowane pozycje, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby dodać kolejne lub coś odjąć. Usunąć możesz m.in. zrzuty pamięci, raporty, nieprawidłowe skróty, aktualizacje, stare dane prefetch, pliki tymczasowe, pamięć podręczną, a także nagromadzone dane w różnych aplikacjach. Glary Utilities rozpoznaje obecnie ponad 30 różnych przeglądarek internetowych, a innych programów są grube dziesiątki. Co ważne możesz też wskazać własne, niestandardowe foldery do przeskanowania lub zdefiniować listę pozycji ignorowanych (pomijanych przez skaner).

Naprawa rejestru

Ta funkcja robi dokładnie to, co sugeruje jej nazwa. Sprawdza listę przeróżnych pozycji, od integralności rejestru, poszukiwania wpisów odnoszących się do niepożądanego oprogramowania Adware i Spyware, rozszerzeń i skojarzeń plików, poprzez lokalizację oprogramowania, sterowniki, ustawienia firewalla i nieprawidłowe skróty, aż do funkcji głębokiego i bardzo precyzyjnego skanowania rejestru. A po zakończonej analizie klikasz przycisk Napraw rejestr i masz problem z głowy. Dodam, że korzystałem z tej funkcji na wielu komputerach i nie spotkałem się ani razu z tym, żeby to narzędzie cokolwiek zepsuło. Jednak każdy komputer ma trochę inne programy, ustawienia i specyfikację, więc zawsze zalecana jest ostrożność i stworzenie kopii zapasowej rejestru (za pomocą narzędzia Edytor rejestru w Windows), przed wykonaniem powyższej naprawy.

Wyszukiwanie duplikatów plików

Tworząc artykuły na PurePC mam regularnie do czynienia z masą zrzutów ekranowych, zdjęć, plików tekstowych oraz przeróżnych innych grafik. U mnie rzuty trafiają do jednego folderu, później kopiuję je do docelowego, a także tworzę ich pomniejszone lub zmodyfikowane wersje. Niestety czasami bywa tak, że czegoś zapomnę usunąć lub przenieść na dysk zewnętrzny, więc po dłuższym czasie potrafi się nagromadzić całkiem sporo duplikatów. I tutaj również pakiet Glary Utilities jest bardzo przydatny. Funkcja o nazwie Wyszukiwanie duplikatów plików pozwala sobie z tym problemem poradzić bardzo szybko. Skanuje wszystkie dyski (lub tylko te wskazane) i co najważniejsze, dzieli duplikaty na kategorie: dokumenty, obrazy, pliki programistyczne, wideo oraz inne. Dzięki temu mogę szybko wejść choćby w obrazy, wyszukać duplikaty zdjęć i zrzutów ekranowych oraz usunąć je, pozostawiając tylko jedną kopię. Przy plikach wyświetlona jest ścieżka, więc łatwo jest się zorientować, z którego folderu usuwamy. Oprócz tego dostępne jest oddzielne narzędzie do wyszukiwania całkiem pustych folderów, które też można zlikwidować.

Menadżer menu kontekstowego

Ze względu na charakterystykę swojej pracy na komputerze instaluję dość często różne programy. Problem jest taki, że oprócz różnych plików tymczasowych, skrótów i wpisów do rejestru, dodają one często również kolejne pozycje do menu kontekstowego. Nie wiem, jak Was, ale mnie denerwuje fakt, że podczas instalacji część aplikacji nie pyta, czy dodać nowy element do menu, czy nie. A potem człowiek zostaje z menu o wysokości 3/4 wyświetlacza. Dlatego moim zdaniem bardzo przydatnym narzędziem jest Menadżer menu kontekstowego. Działa banalnie prosto. Najzwyczajniej wyświetla się lista aktywnych elementów menu, a Ty wyłączasz to, co jest Ci zbędne. Nie musisz nawet klikać przycisku Zapisz / Zastosuj, bo zmiany wprowadzane są natychmiast. Powtórne uruchomienie komputera nie jest wymagane.

Menadżer deinstalacji

Po miesiącach czy latach używania komputera liczba nagromadzonych programów, dodatków, sterowników i gier w systemie Windows może być potężna. Dobrym pomysłem i zdrową praktyką jest przejrzenie od czasu do czasu tej kolekcji i usunięcie pozycji nieużywanych (a następnie jeszcze przeprowadzenie czyszczenia dysku). Narzędzie Menadżer deinstalacji zawarte w pakiecie Glary Utilities może w tym pomóc. Po pierwsze dlatego, że oprócz wyświetlenia wszystkich programów, jest w stanie jednym kliknięciem wyświetlić pozycje rzadko używane, albo zajmujące dużo miejsca na dysku. Może też pokazać wyłącznie systemowe aplikacje systemu Windows, które zazwyczaj są małe, ale jeśli nie są używane, to i tak lepiej jest się ich pozbyć. Po drugie narzędzie to ma również opcję Force Uninstall, co oznacza wymuszoną deinstalację. Dzięki niej możemy zmusić oporny program, żeby zniknął z naszego komputera. Jest również możliwość usuwania aktualizacji systemu Windows.

Usuwanie programów i procesów z autostartu

Przechodzimy do kolejnej grupy o nazwie Optymalizacja. Tutaj znajdziemy funkcje, które nie służą do czyszczenia, lecz głównie do przyspieszania działania systemu, sprawdzania stanu dysku, optymalizacji pamięci, zarządzania sterownikami itp. Pierwsze narzędzie nosi nazwę Programy startowe. W tym miejscu mamy okazję wyłączyć nie tylko automatyczne uruchamianie się zainstalowanych programów, ale również zaplanowanych zadań, wtyczek (takich jak przykładowo Internet Download Manager Shell Extension), a także usług pochodzących od aplikacji oraz usług systemowych (wbudowanych w Windows). W przypadku programów przy niektórych pozycjach wyświetlają się nawet zielone gwiazdki rekomendacji, oznaczające jak bardzo użytkownicy polecają wyłączenie konkretnej aplikacji w autostarcie. Poza zwykłą opcją wyłączenia lub włączenia programu jest jeszcze możliwość opóźnienia jego autostartu o kilkadziesiąt lub nawet kilkaset sekund (można podać też wartość ręcznie).

Defragmentacja dysku i rejestru, optymalizator pamięci, menadżer sterowników

W czasach, gdy wiele osób ma już w swoich komputerach stacjonarnych i laptopach nośniki typu SSD / NVMe defragmentacja pamięci masowej nie jest aż tak istotna, jak wcześniej w przypadku klasycznych, talerzowych dysków HDD. Jednak wciąż można skorzystać z tej opcji w Glary Utilities. Niekiedy ważniejsza może być jednak defragmentacja rejestru, zwłaszcza że po długim czasie intensywnego używania komputera ze sporą bazą zainstalowanych programów, rejestr systemowy może sporo “ważyć”. Tutaj można wykonać defragmentację dosłownie kilkoma kliknięciami (na końcu wymagane jest ponowne uruchomienie komputera). Do tego dochodzi jeszcze narzędzie do sprawdzania dysków w poszukiwaniu błędów oraz ich ewentualnej naprawy. Jest również interesujący Menadżer sterowników, który nie tylko wyświetla informacje, ale też pozwala wykonać kopię zapasową wybranych sterowników, może je odinstalować, przywrócić, a także zaktualizować.

Szyfrowanie, zacieranie śladów, usuwanie i przywracanie plików, menadżer procesów

Przechodzimy do kolejnej grupy o nazwie Prywatność. Narzędzie Szyfrator plików pozwala zabezpieczyć wybrane dane hasłem i zaszyfrować je metodą Twofish 256, Blowfish lub AES 128. Co ważne jest opcja ustawienia, aby np. po trzykrotnym wpisaniu złego hasła dane zostały automatycznie zniszczone lub zablokowane na 24 godziny. Kolejna funkcja o nazwie Zacieranie śladów skanuje system i aplikacje w poszukiwaniu plików, które mogłyby potencjalnie zawierać jakieś informacje o użytkowniku lub lego aktywności. Pozwala usunąć pliki tymczasowe, pamięć podręczną, ciasteczka, historię (np. w przeglądarkach), kosz, schowek itp. Wystarczy kliknąć jeden przycisk, aby się tego pozbyć. Z kolei narzędzie o nazwie Likwidacja plików używa metody opracowanej przez Departament Obrony USA (American DoD 5220.22-M), aby niszczyć pliki w taki sposób, by nie dało się ich przywrócić (liczbę operacji kasowania można ustalić - domyślnie plik nadpisywany jest 3 razy). Jest też opcja wymazywania wolnego miejsca na dysku. Czasami bywa tak, że skasujemy jakieś pliki ręcznie (zwykłą, a nie bezpieczną metodą) i później tego żałujemy. Tutaj przyda się narzędzie Przywracanie plików. Skanuje wskazany dysk lub folder, szuka plików (filtrowanie również według typu) i daje możliwość ich przywrócenia, jeśli nie zostały wcześniej nadpisane lub uszkodzone. Można również skorzystać z Menadżera procesów, który pozwala je zakończyć, zablokować lub ustawić priorytet.

Analiza wykorzystania dysku, dzielenie plików, szybkie wyszukiwanie

W następnej grupie noszącej nazwę Pliki i foldery znajdziemy trzy narzędzia. Analizator wykorzystania dysku skanuje wszystkie zaznaczone nośniki i wyświetla listę folderów i plików według procentu zajętego miejsca. Można włączyć filtr, aby wyświetlić np. tylko pliki wideo, muzykę, obrazy, archiwa skompresowane czy dokumenty. Rzecz jasna użytkownik ma od razu opcję usunięcia wskazanych pozycji. Moim zdaniem to bardzo przydatne narzędzie, które pozwala zapanować nad miejscem na dyskach. Kolejna funkcja o nazwie Dzielenie plików obecnie jest mniej przydatna, ale w razie, gdyby ktoś próbował jeszcze zapisać bardzo duże pliki na płytach DVD lub na kilku niewielkich pendrivach, to może je podzielić na części, a następnie połączyć. Trzecią funkcją jest wyszukiwarka, której największą zaletą jest to, że działa zaskakująco szybko. Pozwala błyskawicznie znaleźć pliki również według ich typu (muzyka, obrazy, filmy, dokumenty itp.).

Inne narzędzia systemowe

Narzędzia systemowe mieści ostatnią grupę rożnorodnych, mniejszych narzędzi. Można tutaj wyświetlić informacje o pamięci RAM, pamięci masowej, monitorze i karcie graficznej, płycie głównej i procesorze, sieci i innych urządzeniach podłączonych do komputera. Jest też narzędzie do wykonywania kopii rejestru, które o dziwo zapisuje więcej danych, niż systemowy edytor rejestru (u mnie 412327 KB z Glary Utilities vs 399052 KB z edytora systemowego Windows 11). Kolejne narzędzie potrafi ten rejestr przywrócić, co bywa przydatne w razie problemów z systemem, po wprowadzeniu większych zmian. Jest też opcja naprawy plików systemowych (proces skanowania może trwać kilka - kilkanaście minut). Można również wykonać kopię programów, ustawień systemu i plików (funkcja wbudowana w Windows) oraz przywrócić system, w tym tylko zmiany dokonane przez Glary Utilities, co jest ważną zaletą. Rzecz jasna nie są to wszystkie funkcje pakietu Glary Utilities. Zachęcam do sprawdzenia wszystkiego we własnym zakresie, bo może się okazać, że te narzędzia zauważalnie poprawią komfort używania komputera lub rozwiążą problemy.