Test procesora AMD Ryzen 9 5900X - Premiera architektury Zen 3

Kiedy AMD zapowiadało pierwszą generację procesorów Ryzen, niewielu wierzyło w możliwość naprawienia błędów przeszłości, opracowania sensownej technologii oraz nawiązania równorzędnej rywalizacji z Intelem. Producent jednak konsekwentnie usprawniał projekt. Kolejne iteracje architektury Zen przynosiły solidne wzrosty wydajności, natomiast premiera Zen 3 będzie ostatecznym sprawdzianem zdolności inżynierów. Huczne zapowiedzi zweryfikuje test procesora AMD Ryzen 9 5900X, wystawionego naprzeciwko Intel Core i9-10900K, któremu zamierza odebrać koronę najwydajniejszej jednostki również w grach komputerowych. Czy rzeczywiście dojdzie do przetasowania na samym szczycie wykresów?

Autor: Sebastian Oktaba

Architektura AMD Zen 3 (nazwa kodowa Vermeer) przeszła szereg istotnych modyfikacji, które pozwoliły zwiększyć wydajność pojedynczego rdzenia o około 20% względem Zen 2, niwelując między innymi wewnętrzne opóźnienia będące największymi bolączkami procesorów AMD Ryzen. Przede wszystkim jeden klaster CCX posiada teraz 8 zamiast 4 rdzeni, doprawionych obsługą SMT oraz 32 MB pamięci cache L3. Poszczególne moduły CCX powstały w litografii 7 nm TSMC, natomiast cIOD posiadającym m.in. kontroler pamięci DDR4-3200 wykorzystuje 12 nm proces produkcyjny. Komunikacja ponownie odbywa się poprzez magistralę Infinity Fabric, aczkolwiek dzięki zmniejszeniu opóźnień wewnętrznych m.in. występujących między modułami, rdzeniami i pamięcią operacyjną czy pamięcią podręczną, której przypada teraz znacznie więcej na każdy CCX, uzyskano wymierny wzrost przepustowości. Usprawnieniu poddano również przewidywanie i kolejkowanie rozkazów, zarządzanie strukturami cache, przyspieszono jednostki FPU zwiększając im przepustowość, przebudowano magistralę pierścieniową, algorytmy zbierania oraz integracji danych. Inżynierowie naprawdę nie próżnowali, bowiem lista modyfikacji jest znacznie dłuższa i wymieniłem tylko najważniejsze, kluczowe z punktu wydajności. Dodatkowo zwiększono efektywność energetyczną plus poprawiono technologię Precision Boost 2, uzyskując wyższe taktowania przy jednocześnie niższym napięciu zasilania.

Procesor AMD Ryzen 9 5900X jest pozycjonowany jako konkurent Intel Core i9-10900K, którego jednak ma pokonywać nie tylko w programach, ale również grach komputerowych. Mają to zapewnić wzrost IPC i taktowań. 

AMD Ryzen 9 5900X to procesor dysponujący dwunastoma rdzeniami, dodatkowo korzystający z technologii SMT (Simultaneous Multithreading) podwajającej ilość wykonywanych wątków, co względem poprzednika nie uległo zmianie. Konstrukcja bazuje na dwóch modułach CCX (8+4), otrzymała 64 MB pamięci Cache L3 oraz 6 MB Cache L2. Intel wprawdzie nie posiada w ofercie bezpośredniego odpowiednika AMD Ryzen 9 5900X, jednak producent pozycjonuje omawiany procesor jako konkurenta Intel Core i9-10900K. Chociaż flagowiec Niebieskich może pochwalić się "tylko" dziesięcioma rdzeniami, ustępując nawet AMD Ryzen 9 3900X w aplikacjach użytkowych o wielowątkowym charakterze, będzie to miało marginalny wpływ na kształt wykresów w większości gier komputerowych. Decydujące znaczenie w takich scenariuszach ma przede wszystkim wydajność IPC. Dotychczas pod względem sprawności jednowątkowej niepodzielnie rządził Intel, dlatego zestawienie AMD Ryzen 9 5900X z najszybszym Comet Lake wydaje się trochę ryzykowne. AMD pewności siebie jednak nie brakuje, firmie przestał bowiem odpowiadać status Ryzenów jako najlepszych procesorów do zastosowań quasi-profesjonalnych - postanowiła zawalczyć o najbardziej wymagających graczy. Całokształt zmian w architekturze został ściśle ukierunkowany na poprawę wyników w gamingu, natomiast AMD Ryzen 9 5900X jest narzędziem mającym ostatecznie obalić monopol Intela w powyższym sektorze. 

Bazowe taktowanie procesora AMD Ryzen 9 5900X wynosi 3700 MHz, jednak w momentach największego wysiłku nie powinno spadać poniżej 4240 MHz, które odnotowałem podczas obciążenia wszystkich rdzeni Cinebench R20 (Multi Thread). Maksymalny Core Boost teoretycznie wynosi 4800 MHz, aczkolwiek niejednokrotnie osiąga taktowanie 4950-5000 MHz, również zarejestrowane w Cinebench R20 (Single Thread). Nowe wersje technologii Precission Boost i Extended Frequency Range świetnie prowadzą rdzenie, bowiem podczas testowania Wiedźmin 3: Dziki Gon sześć pracowało z taktowaniem przekraczającym 4800 MHz. Postęp względem poprzednika jest zatem gigantyczny, ponieważ AMD Ryzen 9 3900X osiągał w grach przeważnie 4250-4300 MHz, natomiast w Cinebench R20 ledwo przekraczał 4000 MHz. Reszta specyfikacji wygląda znajomo - dwukanałowy kontroler pamięci DDR4-3200, lutowany odpromiennik, brak zintegrowanego układu graficznego, współczynnik TDP 105W oraz odblokowany mnożnik. Cena startowa w stosunku do AMD Ryzen 3900X wzrosła o dokładnie 50 USD, natomiast na chwilę obecną Vermeera obsługują wyłącznie płyty główne z chipsetami serii 500 - posiadacze serii 400 muszą cierpliwie poczekać kilka tygodni na stosowne BIOSy. Warto również pamiętać, że procesor jest sprzedawany bez jakiegokolwiek systemu chłodzenia.

Test procesora AMD Ryzen 9 5950X - Piekielnie szybkie 16 rdzeni

UWAGA: Na przedostatnich stronach dodałem testy skalowania wydajności z pamięciami ADATA XPG Spectrix D60G DDR4-3200 CL16 kontra DDR4-3800 CL16 (tuning modułów 4133 MHz CL19), żeby pokazać dlaczego zamiast podkręcania procesora lepiej zainwestować w szybsze moduły. Wszystkie testy zostały przeprowadzone w trybie synchronicznym, magistrala Infinity Fabric pracowała z taktowaniem 3800 MHz - wyżej platforma pomiarowa robiła się niestabilna. 

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• …
• następna ›
• ostatnia »