Telefon komórkowy ma 45 lat - Jak czas zmienił nasze komórki

3 kwietnia 1973 roku Motorola zaprezentowała pierwszy przenośny telefon komórkowy Motorola DynaTAC. 'Kiedy wziąłem do ręki prototyp, czułem, że widzę przed sobą przyszłość' — mówi Martin Cooper, amerykański inżynier z Motoroli i twórca mobilnej rewolucji. Tego pamiętnego dnia 45 lat temu, podczas prezentacji Cooper nie mając pewności, czy urządzenie zadziała, wybrał numer swojego głównego konkurenta, Joela Engela z AT&T. Martin wspomina, jak Joelowi odebrało mowę, gdy usłyszał: 'Joel, dzwonię do Ciebie z prawdziwego przenośnego telefonu komórkowego'. Cisza w słuchawce była potwierdzeniem ogromnego sukcesu i znaczenia wynalazku, przy użyciu którego Motorola zmieniła świat. W związku z tą niecodzienną rocznicą, przygotowaliśmy dla Was podsumowanie, w którym znajdziecie informacje dotyczące ważniejszych wydarzeń w świecie telefonów komórkowych od dnia ich narodzin aż po dziś. Nie obędzie się także bez wspomnień na temat kilku wyjątkowych modeli tychże urządzeń.

3 kwietnia 1973 roku Motorola zaprezentowała pierwszy przenośny telefon komórkowy Motorola DynaTAC. Od tego dnia minęło już 45 lat, a proces rozwoju komórek wciąż ma się w najlepsze.

Dawno, dawno temu, jeszcze w XX. wieku...

Historia telefonów komórkowych sięga nieco dalej niż 45 lat wstecz, choć 3 kwiecień 1973 roku jest datą symboliczną. Już w 1908 roku w amerykańskim Kentucky, opatentowano urządzenie znane jako telefon bezprzewodowy. Pierwsze prototypy dzisiejszych komórek powstały już w latach 40. XX wieku dzięki inżynierom z AT&T. Były to jednak w rzeczywistości dwukierunkowe radia (działające na zasadzie dupleksu), które pozwalały ludziom komunikować się między innymi z taksówkarzami i służbami ratowniczymi. Jednak w walce AT&T kontra Motorola, to ta druga firma jako pierwsza odniosła sukces w branży, którą można już w pełni nazwać jako telefonia komórkowa. Zaraz po przełomowym, udanym połączeniu bezprzewodowym Coopera, Motorola wprowadziła do sprzedaży pierwszą komórkę. Zarówno ona, jak i inne urządzenia tamtego okresu, nazywane się często telefonami 0G, przy czym dzisiejszy sprzęt bazuje już naturalnie na technologii 3G oraz 4G.

Od pierwszego telefonu w samochodzie do iPhone'a X

O tym, aby uczynić telefony mobilnymi zaczęto myśleć w latach 20. ubiegłego wieku. Zanim jednak telefon taki mogliśmy wrzucić do kieszeni (a początkowo do sporego plecaka), obrano nieco inny kierunek mobilności: zaczęto instalować urządzenia do komunikacji na odległość w samochodach. Można powiedzieć, że niemal kolejnych 100 lat naukowcy spędzili na niesłabnących wciąż badaniach nad rozwojem komunikacji mobilnej. Prześledźmy więc kawał tej interesującej historii, którą zaczniemy od (nie, nie od Ameryki) naszych sąsiadów za Odrą.

1926 - Pasażerowie pierwszej klasy Deutsche Reichsbahn, po raz pierwszy otrzymali możliwość skorzystania z rozmów na odległość, w obrębie pociągu.
1946 - W Chicago udało się wykonać pierwsze połączenia z radiotelefonu zamontowanego w samochodzie. Usługa cieszyła się tak dużym powodzeniem, że wkrótce osiągnęła maksimum swej przepustowości.

1946 - Szwecja zaczęła produkcję pierwszych samochodowych automatów telefonicznych, które były dostępne dla prywatnych nabywców. Urządzenie wykorzystało technologię lamp próżniowych i ważyło 40 kilogramów. W obrębie Sztokholmu i Gothenburga, korzystało z niego 125 osób.
1969 - Utworzono grupę Nordic Mobile Telephone (NMT). W jej skład weszli inżynierowie reprezentujący Szwecję, Danię, Norwegię i Finlandię. Celem było opracowanie systemu telefonii komórkowej, który uniezależniłby Europę od systemów wprowadzanych w Stanach Zjednoczonych.
1973 - Martin Cooper, dyrektor generalny działu systemów komunikacyjnych Motoroli, wykonał pierwszą publiczną rozmowę telefoniczną dzięki urządzeniu o wadze 1,1 kg.

1982 - Inżynierowie i administratorzy z jedenastu krajów europejskich zebrali się w Sztokholmie, aby rozważyć, czy możliwe jest ujednolicenie systemu cyfrowego dla telefonii komórkowej w Europie. Ostatecznie przyjęto norweski model współpracy, co położyło podwaliny pod międzynarodowy standard.
1987 - Zatwierdzono specyfikacje techniczne dla standardu GSM. W oparciu o technologię cyfrową skupiono się na interoperacyjności ponad granicami państw, a w konsekwencji na różnych pasmach częstotliwości, jakości połączeń i niskich kosztach.
1992 - W Wielkiej Brytanii została wysłana pierwsza na świecie wiadomość SMS. 22-letni Neil Papworth zarządzał wówczas firmą telekomunikacyjną, której zadaniem było opracowanie usługi przesyłania wiadomości dla Vodafone. Wiadomość tekstowa brzmiała "Wesołych Świąt" i została wysłana do Richarda Jarvisa, dyrektora Vodafone, który świętował właśnie Boże Narodzenie w biurze, wraz z pracownikami.

1996 - W tym roku 16% gospodarstw domowych w Wielkiej Brytanii posiadała już telefon komórkowy. W dziesięć lat później liczba ta wzrosła do 80%. Eksplozja ta spowodowana była uruchomieniem w 1996 roku, pierwszej usługi telefonicznej, niewymagającej umowy - Vodafone Prepaid.
1998 - Pierwszym zasobem, gotowym do pobrania na telefon komórkowym był dzwonek Crazy Frog. Plik osiągnął łączny zysk w wysokości pół miliarda dolarów.

1999 - W Japonii, Shigetaka Kurita stworzył system graficzny emoji. W tym samym roku w Wielkiej Brytanii miała miejsce swoista walka o klienta: supermarkety Tesco, Sainsbury's i Asda sprzedawały telefony na kartę w mocno obniżonych cenach. Telefon komórkowy był po raz pierwszy dostępny w cenie poniżej 200 złotych. 1999 to również wyjątkowy rok dla Blackberry. Powstał ich pierwszy telefon, słynący z prostej obsługi poczty e-mail. Model ten jako jeden z pierwszych przyczynił się do wzrostu pracoholizmu: 83% użytkowników przyznało wówczas, że zaczęło czytać i pisać e-maile służbowe, będąc nawet na wakacjach.
2000 - Na półkach sklepowych pojawiła się Nokia 3310, sprzedano 126 milionów sztuk. W Japonii powstał telefon The Sharp J-SH04. Był on jako pierwszy wyposażony w aparat fotograficzny, jednak działał jedynie na terenie Japonii. Europa otrzymała pierwszy aparat w telefonie w 2002 roku, wraz z Nokią 7650.

2003 - Standard 3G zaczął być wprowadzany na całym świecie, rozpoczynając erę mobilnego Internetu i torując drogę do rozwoju smartfonów. Nepal był jednym z pierwszych krajów w południowej Azji, który wprowadził usługi 3G, a jedna z pierwszych firm w Nepalu oferująca tę usługę - Ncell, objęła zasięgiem 3G nawet Mount Everest.
2007 - Zadebiutował pierwszy iPhone od Apple. Dostępny był na razie jedynie w Wielkiej Brytanii w wersji O2 i kosztował 500 dolarów.
2008 - Pojawił się pierwszy telefon z Androidem (HTC Dream T-Mobile G1), jednak wciąż było mu daleko od Androida, jakiego znamy dziś i to nie tylko za prawą zachowania fizycznej klawiatury. W tym roku pojawił się również sklep Apple App Store i Android Market, przemianowany później na Google Play Store.

2009 - Sieć O2 z powodzeniem zademonstrowała połączenie 4G w Wielkiej Brytanii. Technologia, którą dostarczył Huawei, osiągnęła szczytową szybkość transmisji danych do 150 Mb/s. 2009 to także rok powstania WhatsAppa, co umożliwiło klientom wysyłanie i odbieranie połączeń i wiadomości przez Internet. Ten system przesyłania wiadomości ma obecnie 1,2 miliarda użytkowników wysyłających ponad 10 miliardów wiadomości dziennie, przez co jest o 50% bardziej popularny niż tradycyjne wiadomości tekstowe.
2010 - Samsung wypuścił swój pierwszy smartfon Galaxy S.
2016 - Uruchomiono przełomową aplikację Pokemon GO. Darmowa gra wykorzystuje rozszerzoną rzeczywistość, kamerę oraz lokalizację smartfona, aby pokazać postacie Pokemonów w sposób, jakby znajdowały się one w prawdziwym świecie.
2017 - Apple wyszedł na rynek z nowym iPhonem X, przy którym po raz pierwszy zrezygnowano w fizycznego przycisku Home.

Telefony, które napisały historię

Czym jednak byłaby dziedzina telefonii komórkowej, bez samych aparatów komórkowych? To właśnie urządzenia i ich możliwości od zawsze interesowały nabywców najbardziej. Powspominajmy więc trochę i przypomnijmy sobie modele, których wielu z nas już nie pamięta, albo najnormalniej w świecie nie zna, gdyż telefony te mogą być od nas starsze. Przybliżmy modele, które były na tyle przełomowe (bądź ciekawe), że wniosły sporo zmian w rozwój komórkowego przemysłu.

Motorola Dynatac 8000X - 1985 - Do sprzedaży wszedł ważący 1,1 kg sprzęt o pseudonimie cegła, Dziś to telefon-legenda, który często pojawia się w kolejnych scenach filmu Wall Street z 1987 roku. To z niego Martin Cooper dwa lata wcześniej dokonał pierwszego bezprzewodowego połączenia telefonicznego.

Nokia 1011 - 1992 - Pierwszy na świecie masowo produkowany telefon, który wykorzystywał nowy cyfrowy standard GSM. 1011 oferowała monochromatyczny ekran LCD, wysuwaną antenę i pamięć umożliwiającą przechowywanie do 99 numerów telefonów.

Motorola StarTAC - 1996 - Był to najdroższy i najbardziej pożądany telefon na rynku w momencie premiery. StarTac zadebiutował w konstrukcji z klapką i był najlżejszym, a zarazem najmniejszym telefonem na rynku.

The Hagenuk GlobalHandy - 1997 - Mało znany, ale warty uwagi twór niemieckiej technologii, który jako pierwszy zadebiutował bez widocznej anteny zewnętrznej.

Siemens S10 - 1998 - Pierwszy telefon z kolorowym ekranem - S10 Siemens, był przełomowym urządzeniem, mimo iż jego mały wyświetlacz nie powalał na kolana.

Nokia 7110 - 1999 - 7110 był pierwszym telefonem wyposażonym w przeglądarkę WAP. Oznaczało to, że był w stanie posłużyć do przeglądania Internetu. Była to bezsprzecznie nowość, choć samo przeglądanie sieci nie należało ani do najszybszych, ani też najprzyjemniejszych.

Nokia 3310 - 2000 - 3310 to legenda, ale czy tak naprawdę prócz historii o jej niezniszczalności, wyróżniała się czymś jeszcze? Przede wszystkim telefon zaskakiwał lekkością i wytrzymałością baterii. Prócz tego posiadał równie legendarnie jak on sam grę Wężyk, konfigurowalne dzwonki oraz cichy tryb wibrujący.

Motorola Razr V3 - 2004 - Razr był niewyobrażalnie cienkim (14mm) telefonem z klapką, który paradoksalnie mógł doprowadzić do upadku Motoroli. Marka zatrzymała się na pewien czas w rozwoju, polegając zbytnio na udanym modelu V3, podczas gdy konkurencja nie spała i wystawiała się z telefonami o coraz większych wyświetlaczach (LG, Samsung).

Treo 700W - 2005 - Pierwszy palmtop cenionej firmy Palm, który nie wykorzystywał autorskiego systemu Palm OS. Treo 700W był napędzany przez Windows Mobile. Była to świetna alternatywa dla tych, którzy potrzebowali dostępu do oprogramowania Microsoftu także mobilnie.

Apple iPhone - 2007 - W 2007 roku Steve Jobs przedstawił rewolucyjny smartfon, z 3,5-calowym ekranem dotykowym, który mimo iż nie był pierwszym smartfonem, z oczywistych przyczyn wart jest miejsca w naszym artykule.

HTC EVO 4G - 2010 - Był pierwszym telefonem komórkowym, spełniającym standardy 4G, działającym w sieci WiMAX. Sprzedawany był z systemem Android 2.1 i miał jeden z największych ekranów dotykowych, aparat 8MP, nagrywanie wideo w HD, wyjście HDMI, funkcję mobilnego hotspota i moduł HTC Sense.

Nokia Lumia 800 - 2011 - Z tym modelem Nokia dostarczyła użytkownikom nie tylko systemu Microsoft Windows Phone 7 (przez jednych pokochany, przez innych znienawidzony) ale i ekskluzywnych dla Nokii aplikacji.

Samsung Galaxy S3 - 2012 - Samsung w przypadku S3 dokonał czegoś niemożliwego - sprawił, że w pewnym momencie jego sprzedaż wyprzedziła iPhone'a 4S. S3 był ogromnym krokiem naprzód, w stosunku do poprzednich odsłon Galaxy, obnoszącym się między innymi wyświetlaczem HD i dużej mocy procesorem.

Quo Vadis, Mobile Phone?

Od kilku lat rynek telefonów komórkowych jest dość jednolity, to znaczy większość urządzeń to podobne do siebie smartfony, które prześcigają się jedynie mocniejszymi podzespołami, designem, czy ilością zaimplementowanych funkcji takich jak np. wodoodporność. Zwiększa się ilość kamerek, megapikseli, a przy tym zmniejsza wielkość ramek i wydaje się, że dzisiejsze innowacje już nie są tak przełomowe, jak te, które miały miejsce w ostatnich dziesięcioleciach. Ciągle czekamy więc na modele zupełnie bezramkowe, przezroczyste, składane, zginane, zakładane na nadgarstek, wyposażone w holograficzne wyświetlacze i opatrzone niewyobrażalnymi wciąż gadżetami. Telefon już dawno przestał służyć bowiem jedynie do dzwonienia, stał się częścią każdego z nas niczym dodatkowy organ, bez którego trudno dziś wyobrazić sobie życie.