układ graficzny

Chińska branża półprzewodników mierzy się z licznymi ograniczeniami międzynarodowymi. Jednocześnie tamtejszy rząd inwestuje pokaźne sumy pieniędzy w jej rozwój, co ma zmniejszyć dystans do zachodnich producentów. Ostatnie wydarzenia pokazują, że zaczyna przynosić to efekty. Nadchodząca karta graficzna Loongson 9A2000 ma być wielokrotnie bardziej wydajna niż model z poprzedniej generacji. Może nawet nawiązać walkę ze starszymi GPU NVIDII.

Jesienią ubiegłego roku, firma AMD wprowadziła do oferty swój topowy układ graficzny RDNA 3 dla laptopów. Mowa o Radeonie RX 7900M... którego i tak nigdzie potem w Polsce nie zobaczyliśmy. Dostępność notebooków z najmocniejszym układem RDNA 3 była (i nadal pozostaje) ekstremalnie wręcz ograniczona, głównie do rynku w USA. Od jakiegoś czasu przewijały się natomiast informacje, że AMD może także wprowadzić model Radeon RX 7800M. I tak bez żadnych zapowiedzi, producent faktycznie dodał wspomniany...

Na przełomie maja oraz czerwca wzięliśmy udział w wydarzeniu Intel Tech Tour na Tajwanie, gdzie mogliśmy usłyszeć mnóstwo informacji na temat procesorów Lunar Lake. Wydarzenie pokrywające się z targami Computex w Tajpej było jednak ukierunkowane na ogólną charakterystykę mikroarchitektury Lion Cove i Skymont, a także możliwości architektury Xe2 (GPU) w zakresie poprawy efektywności energetycznej. Ze względu na fakt, że w tamtym momencie do premiery wciąż pozostało kilka miesięcy, producent nie...

AMD pracuje intensywnie nad kolejną generacją kart graficznych Radeon RX. Jest bardzo mało prawdopodobne, że doczekają się one oficjalnej zapowiedzi i premiery w tym roku. Będziemy zatem musieli uzbroić się w cierpliwość. Do tego czasu opublikowane zostaną jednak z pewnością liczne przecieki dotyczące ich specyfikacji i wydajności. Pewne wskazówki na ten temat pojawiły się już w serwisie Geekbench. Układ oznaczony jako GFX1201 będzie posiadał 16 GB VRAM.

Obok standardowych modeli kart graficznych na rynku często pojawiają się edycje specjalne, wypuszczane z okazji jakiegoś wydarzenia. Tego typu układy zazwyczaj bazują na zwykłych konstrukcjach, jednak odznaczają się nietypowym wyglądem. Z takim właśnie GPU mamy do czynienia w przypadku MSI GeForce RTX 4070 SUPER Gaming Slim. Tajwańska firma nawiązała współpracę z Blizzardem, dzięki czemu na rynek trafi karta inspirowana grą World of Warcraft.

Na scenie dedykowanych układów graficznych o pozycję walczy ze sobą trzech graczy, a są nimi tytułowi: NVIDIA, Intel i AMD. Znane brytyjskie przedsiębiorstwo Arm ma zamiar wkroczyć do tego wąskiego grona. Znane jest ono z projektowania mikroprocesorów, na które później sprzedaje licencje. Tym razem jednak mowa o procesorze graficznym, który ma się okazać poważnym rywalem w segmencie gier wideo i potencjalnie także sztucznej inteligencji.

W segmencie dedykowanych układów graficznych do głównych graczy można zaliczyć dwie firmy: NVIDIĘ i AMD. Ich potyczka trwa już wiele lat, jednak w międzyczasie z cienia wyłoniło się inne przedsiębiorstwo, które znane było do tej pory z produkcji procesorów - mowa oczywiście o Intelu. Początkowo jego oferta nie była zbyt dobra z uwagi na słabe sterowniki, które nie pozwalały wykorzystać chipom pełnej mocy. Sytuacja bardzo się zmieniła, na co wskazują też nowe sterowniki.

Na rynku układów graficznych nie jest niczym niezwykłym wykorzystywanie wyżej pozycjonowanych rdzeni w tańszych kartach. Najczęściej jest to wynik niespełnienia wymogów jakościowych, które pozwalałby na ich zastosowanie w droższym sprzęcie. Rzadko zdarza się natomiast, żeby rdzenie z aktualnej generacji trafiały do GPU z generacji wcześniejszej. Z taką sytuacją możemy mieć jednak do czynienia w przypadku układu NVIDIA GeForce RTX 3050 A.

Pierwszy handheld do gier od firmy ASUS, czyli ROG Ally, miał na pokładzie autorskie złącze ROG XG Mobile, które pozwalało podłączyć do urządzenia dedykowane stacje eGPU. Problemem była jednak ich cena, dlatego rozwiązanie nie cieszyło się zbyt wielką popularnością. Pewien użytkownik postanowił to zmienić i zaprojektował własną płytkę drukowaną wraz z komponentami, dzięki czemu teraz każdy posiadacz handhelda od ASUS-a może połączyć z nim dowolny układ graficzny.

Choć branża półprzewodników w Chinach jest objęta daleko posuniętymi sankcjami, to oczywiście nie obejmują one wszystkich zachodnich układów graficznych. Z dużą regularnością słyszymy o kolejnych modelach kart i akceleratorów NVIDII, które mogą bez przeszkód zadebiutować na rynku Państwa Środka, ponieważ odpowiednio ograniczono ich wydajność. Już wkrótce może trafić tam układ określany wstępnie mianem NVIDIA B20.

Producenci sprzętu komputerowego przygotowują czasami próbki inżynieryjne w wariantach, które ostatecznie nie trafiają na rynek. Zdarza się to także w przypadku kart graficznych. O istnieniu niektórych modeli dowiadujemy się długo po debiucie danej generacji, kiedy wypływają ich zdjęcia w Internecie. Tak jest też w przypadku GeForce RTX 4070 w wariancie z 10 GB VRAM. Różnic w porównaniu do standardowego modelu jest tutaj jednak znacznie więcej.

NVIDIA, AMD oraz Intel pomału przygotowują się do premiery kolejnych generacji swoich układów graficznych. NVIDIA wprowadzi na rynek architekturę Blackwell i karty GeForce RTX 5000, AMD z kolei pracuje nad architekturą RDNA 4 oraz kartami Radeon RX 8000. W tym samym czasie Intel opracuje architekturę Xe2 dla kart Battlemage. Wygląda na to, że w tym roku nie doczekamy się żadnych nowości od AMD. Ich najnowsze modele kart mają zostać ogłoszone dopiero w 2025 roku.

Układy graficzne NVIDIA GeForce RTX 4000 Laptop GPU zostały zaprezentowane w styczniu 2023 roku, z kolei w lutym 2023 trafiły do pierwszych notebooków. O ile takie modele jak GeForce RTX 4050, GeForce RTX 4060 czy GeForce RTX 4070 Laptop GPU są dla wielu rozczarowaniem, także pod względem ilości VRAM, tak GeForce RTX 4080 i GeForce RTX 4090 Laptop GPU oferują w laptopach bardzo duży skok wydajności względem topowych układów Ampere. Tymczasem na skutek wycieku wewnętrznej dokumentacji firmy Clevo, poznaliśmy...

Choć wydaje się, że w przypadku systemów chłodzenia kart graficznych trudno pokusić się dzisiaj o prawdziwą oryginalność, to niektórzy producenci czasami potrafią zaskoczyć swoich klientów. Znana z produkcji różnych modeli GPU firma Palit nawiązała współpracę z niemieckim startupem Lynk+. Efektem jest ciekawy wariant GeForce RTX 4090 z chłodzeniem cieczą typu AIO. Zastosowany system ma charakter otwarty i można go personalizować wedle uznania.

Firma Arm zajmuje się projektowaniem mikroprocesorów i jako jedna z nielicznych nie produkuje własnych wyrobów, tylko sprzedaje na nie licencje. Tym razem marka przedstawiła nowe rdzenie dla procesorów, które znajdą zastosowanie we flagowych jednostkach z urządzeń mobilnych. Nadchodząca generacja będzie wydajniejsza nie tylko w codziennych zastosowaniach, ale również w obsłudze AI. Pokazano też układ graficzny, który lepiej obsłuży technologię Ray Tracingu.

Karty graficzne z zamontowanym fabrycznie systemem chłodzenia cieczą nie są częstym zjawiskiem. Jeśli takie modele w ogóle się pojawiają, to ich grono odbiorców jest dosyć ograniczone. Firma MSI postanowiła wprowadzić na rynek kartę GeForce RTX 4090 Suprim Fuzion, z którą zintegrowano cały hybrydowy system chłodzenia typu AIO. Nie jest to z pewnością produkt dla każdego, także z powodu dosyć dużej grubości całej konstrukcji.

Naprawa sprzętu w oficjalnych punktach serwisowych firm technologicznych jest zwykle bardzo kosztowna. Proponowane kwoty często nie mają jednak uzasadnienia. Przekonał się o tym Kanadyjczyk, który stwierdził uszkodzenie złącza 16-pin w swojej karcie GeForce RTX 4090. Serwis ASUS-a zażyczył sobie za "naprawę" konektora absurdalnej kwoty. Gdyby nie dociekliwość i determinacja użytkownika, sprawa nie doczekałaby się raczej szczęśliwego zakończenia.

Na rynku jest tyle modeli kart graficznych, że w zasadzie każdy użytkownik znajdzie coś dla siebie. Czasami producenci wprowadzają też inne warianty kart będących w sprzedaży od dłuższego czasu. Tak jest w przypadku najnowszej propozycji firmy MSI. GeForce RTX 4070 Ti SUPER Shadow 3X to w praktyce dobrze znana miłośnikom sprzętu konstrukcja Ventus 3X, ale utrzymana w zupełnie odmiennej kolorystyce. Na pewno znajdzie ona swoich zwolenników.

Kilka tygodni temu Intel zaprezentował nowy akcelerator graficzny do obsługi AI - Gaudi 3. Rynek ten jest jednak mocno zdominowany przez NVIDIĘ, więc po rozwiązanie to sięgnie zapewne jedynie ograniczona liczba podmiotów. Intel zdaje się być w pełni świadomy tej sytuacji, ponieważ firma nie spodziewa się, żeby sprzedaż Gaudi 3 osiągnęła początkowo wysoki pułap. Z pewnością nie zbliży się ona do popytu generowanego przez produkty NVIDII i AMD.

Choć układ graficzny NVIDIA A100 ma już swoje lata, wciąż jest wykorzystywany w licznych centrach danych na całym świecie. Eksport tego akceleratora do Chin jest od pewnego czasu oficjalnie zakazany, jednak wciąż możliwe jest jego kupno na tamtejszym rynku. W ostatnim czasie w sprzedaży pojawiły się także interesujące wersje A100, które cechują się nieco lepszą specyfikacją niż modele podstawowe. Źródło ich pochodzenia nie jest do końca jasne.

W tym roku Intel wprowadzi do oferty procesory z rodziny Arrow Lake. Przygotowywane są zarówno jednostki dla komputerów stacjonarnych (Arrow Lake-S) jak również mobilnych (Arrow Lake-H). W nowej generacji Arrow Lake-S, Intel porzuci dotychczasowe układy zintegrowane z rodziny Intel UHD Graphics 770, zamiast tego wprowadzona zostanie architektura Xe-LPG, która wcześniej pojawiła się już w serii Meteor Lake. W bazie SiSoft Sandra pojawiły się nowe wpisy na temat omawianych układów iGPU dla Arrow Lake.

Wyścig na rynku sztucznej inteligencji trwa w najlepsze. Intel zaprezentował ostatnio układy graficzne Gaudi 3, które wydajnością mają wyraźnie prześcignąć NVIDIA H100. Także firma AMD zamierza wykonać kolejny ruch. Jeszcze w tym roku w jej ofercie mogą znaleźć się układy Instinct MI350, które będą w praktyce odświeżeniem standardowej serii Instinct MI300. Klienci mogą liczyć na szereg zmian, które sprawią, że akcelerator będzie wydajniejszy.

Jeszcze w tym roku firma AMD zaprezentuje nowej generacji procesory APU dla laptopów z rodziny Strix Point. Wykorzystają one rdzenie Zen 5 oraz Zen 5c, a także usprawnioną architekturę RDNA 3+ dla zintegrowanych układów graficznych. Nadchodzące APU będzie zatem oferować sporo nowości względem dotychczasowych układów Phoenix oraz Hawk Point. Najnowsze, zakulisowe doniesienia wskazują jednocześnie, że RDNA 3+ pozostanie w APU przez dłuższy czas i nie ograniczy się jedynie do generacji Strix Point.

Jednym z punktów konferencji Intel Vision 2024 była prezentacja nowej generacji akceleratorów graficznych do obsługi sztucznej inteligencji - Gaudi 3. Niewątpliwie dominującą pozycję na tym rynku posiada NVIDIA, z którą bardzo trudno konkurować nawet posiadając dobrą ofertę. Układ Gaudi 3 z pewnością jednak znajdzie swoich odbiorców, ponieważ ma w określonych zastosowaniach znacząco wyprzedzić pod względem wydajności akcelerator H100.

Sytuacja geopolityczna wokół Chin i Tajwanu jest nieustannie bardzo skomplikowana. W najbliższej przyszłości nie dojdzie raczej w tej kwestii do przełomu. Można zatem spodziewać się utrzymania nałożonych na Państwo Środka sankcji, a nawet ich dalszego zaostrzania. Jak donoszą źródła, amerykańskie restrykcje doczekają się niebawem aktualizacji, w wyniku czego mogą zostać nimi objęte między innymi karty graficzne NVIDIA GeForce RTX 4090 D oraz układy NVIDIA H20.

Układy graficzne z rodziny Polaris mają już swoje lata. Pierwsze karty tego typu pojawiły się na rynku w 2017 roku. Nie przeszkodziło to jednak firmie ASRock we wprowadzeniu nowego modelu GPU, który bazuje na wiekowej architekturze GCN. Wyprodukowany przez nią Radeon RX 550 Low Profile, to bardzo budżetowa propozycja i trudno oczekiwać, żeby odniosła jakikolwiek sukces rynkowy. Może jednak sprawdzić się jako rezerwowa karta graficzna.

Na rynku dedykowanych kart graficznych liczą się obecnie jedynie trzy firmy: NVIDIA, AMD i od niedawna Intel. Nic nie wskazuje na to, żeby lista ta miała się w najbliższej przyszłości rozszerzyć. Wejście na ten segment rynku wymaga olbrzymich nakładów finansowych, na które stać tylko największe podmioty. Tym bardziej godne podziwu jest dokonanie pewnego użytkownika, który opracował od podstaw własną kartę graficzną i działające z nią sterowniki.

Niedawno informowaliśmy o błędzie sterowników AMD Adrenalin, który narzucał sztywny limit taktowania dla pamięci VRAM na kartach graficznych Radeon RX 7900 GRE. Wydaje się jednak, że wraz z najnowszą wersją oprogramowania 24.3.1, problem został rozwiązany. Dodatkowo nowe wydanie sterowników wprowadza nowe optymalizacje dla gier i funkcji HYPR-Tune oraz eliminuje poważny błąd funkcji AMD Fluid Motion Frames.

Podczas GTC 2024 NVIDIA zaprezentowała kolejną generację akceleratorów graficznych przeznaczonych do obsługi sztucznej inteligencji. Model B200 będzie w praktyce składał się z dwóch GPU połączonych w jedną całość. Już sam ten fakt każe przypuszczać, że konstrukcja nie będzie należała do tanich. Wstępnym zakresem cen podzielił się sam Jensen Huang podczas niedawnego wywiadu. Po raz kolejny okazuje się, że wydajność niestety sporo kosztuje.

Od premiery trzech odświeżonych układów graficznych NVIDIA GeForce RTX z serii 40 SUPER nie minęło wiele czasu, a omawiane modele (GeForce RTX 4080 SUPER, GeForce RTX 4070 Ti SUPER oraz GeForce RTX 4070 SUPER) już są sprzedawane poniżej kwoty MSRP (sugerowana przez producenta cena detaliczna). Taka sytuacja ma miejsce także na naszym rynku, a największą obniżkę ceny otrzymały karty graficzne oparte o układ NVIDIA GeForce RTX 4070 SUPER.

Sankcje nałożone przez Stany Zjednoczone na Chiny skłoniły producentów układów graficznych do opracowania specjalnych wersji urządzeń dedykowanych rynkowi AI, które mogłyby być sprzedawane na rynku Państwa Środka. NVIDIA przygotowuje taki sprzęt regularnie w miarę zaostrzania restrykcji. Podobny ruch chciała wykonać firma AMD, wprowadzając na tamtejszy rynek akcelerator Instinct MI309. Niestety przyszłość sprzętu stanęła pod znakiem zapytania.

Choć podkręcanie sprzętu komputerowego nie jest domeną większości zwykłych użytkowników, to zjawisko staje się coraz popularniejsze. To efekt między innymi łatwej dostępności narzędzi, które pozwalają na overclocking podzespołów za pomocą kilku kliknięć. Ostatnio na rynku europejskim i amerykańskim zadebiutowała karta graficzna AMD Radeon RX 7900 GRE. Okazuje się, że model ten posiada błąd, który blokuje jego pełny potencjał przy podkręcaniu.

Pod koniec listopada ubiegłego roku dowiedzieliśmy się, że Intel planuje umieścić w zaplanowanych na bieżący rok procesorach Arrow Lake zintegrowany układ graficzny Xe-LPG PLUS. Nowe iGPU miało być rozbudowaną wersją Intel ARC Graphics. Według najnowszych doniesień, układy te nie trafią niestety do wszystkich jednostek nowej generacji. Pozbawione ich będą prawdopodobnie skierowane na rynek desktopowy procesory Arrow Lake-S.

Boom w danym segmencie rynku zazwyczaj skutkuje niedoborem ściśle powiązanych z nim produktów. Tak było chociażby w przypadku kart graficznych w okresie wzmożonej popularności kryptowalut. Ze zbliżonym mechanizmem mamy do czynienia obecnie na rynku sztucznej inteligencji, choć dotyczy to głównie klientów biznesowych. Są osoby, które chcą jednak wykorzystać trend. Na portalu aukcyjnym pojawiła się niezwykła odmiana GeForce RTX 2080 Ti.

Branża gier komputerowych i grafiki 3D dynamicznie się rozwija, dlatego nie powinno dziwić, że Blender już zapowiedział aktualizację 4.1, a nawet update 4.2, mimo że jeszcze zaledwie dwa miesiące temu ukazała się wersja 4.0. Oprogramowanie obecnie dostępne jest do wypróbowania w formie beta, które już teraz wprowadza kilka drobnych, ale istotnych zmian. Zatem sprawdźmy, na co możemy liczyć w następnych miesiącach.

Niedawno na łamach PurePC pojawiły się doniesienia dotyczące przyszłych konsol Xbox, sugerujące możliwość pojawienia się dwóch różnych form tych urządzeń. Wówczas informowaliśmy, że Microsoft jeszcze nie podjął decyzji co do wyboru konkretnych układów krzemowych, które "zasiliłyby" nową generację konsol. Jednakże teraz z sieci płyną kolejne informacje, które rzucają trochę więcej światła na zakulisowe przepychanki między gigantami.