asml

Producenci chipów dążą do zmniejszania rozmiarów tranzystorów, co pozwala na tworzenie wydajniejszych i energooszczędnych układów. Istotną rolę w tym procesie odgrywa litografia w ekstremalnym ultrafiolecie (EUV). Okazuje się jednak, że dotychczasowe rozwiązania powoli osiągają swoje granice. Na horyzoncie pojawia się nowa generacja tej technologii, która ma otworzyć drzwi do produkcji komponentów w jeszcze niższych procesach technologicznych.

Produkcja nowoczesnych mikroprocesorów to jeden z najbardziej skomplikowanych procesów technologicznych na świecie. W jego sercu leży litografia, metoda pozwalająca na "drukowanie" miliardów tranzystorów na niewielkich płytkach krzemu. Od dekad inżynierowie przesuwają granice tej techniki, dążąc do coraz większej miniaturyzacji. Obecnie najważniejszą rolę odgrywa tu technologia, która jeszcze niedawno wydawała się niemożliwa do wdrożenia na masową skalę.

Dostęp do zaawansowanych procesów produkcyjnych decyduje o przewadze gospodarczej i militarnej. Najważniejszym elementem tej układanki jest litografia, czyli technika pozwalająca "drukować" obwody na waflach krzemowych. Od lat na tym polu dominuje jedna firma, a dostęp do jej najbardziej zaawansowanych maszyn jest ściśle regulowany. Inne kraje, w tym Chiny, intensywnie pracują nad własnymi rozwiązaniami, które mogłyby zapewnić im niezależność.

Branża półprzewodników zyskała znaczące wsparcie dzięki nowemu porozumieniu handlowemu między USA a UE. Jest ono istotne dla światowych łańcuchów dostaw sprzętu do produkcji chipów przy napięciach handlowych narastających w ostatnich miesiącach. Europejscy producenci zaawansowanych maszyn litograficznych i innych urządzeń półprzewodnikowych uzyskają znaczące korzyści, co może wpłynąć na konkurencyjność amerykańskich fabryk chipów.

Europejska legislacja dotycząca sztucznej inteligencji staje się przedmiotem intensywnych sporów między regulatorami a przedstawicielami przemysłu technologicznego. Zbliżający się termin wdrożenia kluczowych przepisów wywołuje coraz większe kontrowersje. Koncerny technologiczne mobilizują się, aby przekonać decydentów do zmiany harmonogramu. Stanowisko unijnych instytucji pozostaje jednak nieugięte wobec nacisków ze strony biznesu, co może wpłynąć na przyszłość innowacji technologicznych.

Technologia produkcji chipów to najważniejszy element współczesnej elektroniki, napędzający rozwój procesorów, kart graficznych i innych komponentów. Firmy takie jak ASML, Intel czy Lam Research od lat pracują nad coraz bardziej zaawansowanymi metodami, które pozwalają tworzyć znacznie mniejsze i wydajniejsze układy. Wraz z ewolucją procesów produkcyjnych pojawiają się nowe podejścia, które mogą zmienić przyszłość branży.

W mediach wiele mówi się o globalnych producentach półprzewodników, takich jak Intel, Samsung czy TSMC. Jednak tylko wąskie grono technicznie obeznanych entuzjastów zdaje sobie sprawę, że kluczowe maszyny do ich produkcji powstają wyłącznie w jednym miejscu na świecie - w Europie, a dokładnie w Holandii. Mowa rzecz jasna o firmie ASML, które właśnie ogłosiło plany na wzniesienie nowych obiektów na terenie około 43 hektarów.

Firmy zachodnie muszą coraz częściej mierzyć się z zagrożeniami ze strony Rosji. Nie chodzi tu jednak wyłącznie o kwestie związane z atakami hakerskimi, ale także o bardziej tradycyjne próby szpiegostwa przemysłowego. Przekonała się o tym ostatnio holenderska firma ASML, która jest potentatem w wytwarzaniu zaawansowanych narzędzi do produkcji chipów. Zatrzymano 43-letniego inżyniera pochodzenia rosyjskiego, który próbował pozyskać istotne dane.

Chińska branża półprzewodników nieustannie traci sporo dystansu do jej zachodniego odpowiednika. W ostatnich latach znacząco się on jednak zmniejszył. Zdarzają się przypadki, gdy tajwańscy lub koreańscy inżynierowie decydują się nawiązać współprace z chińskimi producentami chipów. Okazuje się, że rekrutacja jest prowadzona także wśród podmiotów europejskich. Warunki oferowane przez firmy z Państwa Środka są bardzo atrakcyjne.

Produkcja najbardziej zaawansowanych chipów wymaga skomplikowanego i bardzo drogiego sprzętu. Obecnie w czołówce tego typu rozwiązań są maszyny High NA EUV, których dostępność jest ograniczona między innymi przez bardzo wysoką cenę. Jednym z podmiotów, które mogą sobie pozwolić na taki zakup jest z pewnością TSMC. Sprzęt tego typu już wkrótce trafi do tajwańskich fabryk. Co ciekawe, firma początkowo nie planowała w niego inwestować.

Ostatnie kilkadziesiąt miesięcy w branży półprzewodników upłynęło pod znakiem napięć pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Na Państwo Środka nałożono nowe sankcje, które ograniczają dostęp tamtejszych podmiotów do zaawansowanych narzędzi służących do produkcji chipów oraz najszybszych akceleratorów graficznych do obsługi AI. Były szef holenderskiego ASML ostrzega, że konflikt pomiędzy mocarstwami potrwa jeszcze długo.

Choć Chiny w oficjalnych komunikatach zapewniają, że nie chcą siłą przejmować Tajwanu, to wielu amerykańskich ekspertów ma co do tego poważne wątpliwości. Ten wyspiarski obszar jest największym producentem chipów na świecie, zatem ma strategiczne znaczenie zarówno dla Stanów Zjednoczonych, jak i Chin. TSMC jest przygotowane na potencjalną agresję ze strony Państwa Środka, choć wdrożenie tych planów miałoby katastrofalne skutki dla gospodarki światowej.

Intel już dawno temu ogłosił zmiany w nazewnictwie kolejnych procesów technologicznych. Jednocześnie jeszcze w 2022 roku Pat Gelsinger, obecny CEO przedsiębiorstwa, informował o szeroko zakrojonych planach firmy, by ponownie być liderem w branży produkcyjnej (a które to utracono na rzec tajwańskiego TSMC). Dotychczasowe plany wydawnicze wspominały m.in. o "erze Angstrema", czego skutkiem była symboliczna zmiana nomenklatury w kontekście kolejnych litografii, m.in. na Intel 20A czy Intel 18A. Dzisiaj Intel...

Holandia jest jednym z krajów, które jakiś czas temu nałożyły, obok Stanów Zjednoczonych, sankcje na chiński sektor półprzewodników. Mocno skomplikowało to produkcję chipów w Państwie Środka, ponieważ problematyczne stało się pozyskiwanie wykorzystywanego w branży zaawansowanego sprzętu. Oczywiście Chiny nie zostały całkowicie odcięte od zachodnich technologii, ale wiele wskazuje na to, że sankcje mogą zostać w niedalekiej przyszłości rozszerzone.

ASML Holding NV to jedna z najważniejszych firm w globalnym łańcuchu dostaw mikroprocesorów. Buduje maszyny, które wytwarzają najbardziej zaawansowane chipy na świecie. W związku z tym jednym z najważniejszych zasobów przedsiębiorstwa jest wysoce specjalistyczny know-how objęty tajemnicą. We współczesnym świecie informacje o produkcji chipów są wysoce pożądane, również z perspektywy politycznej. Chipy i ich produkcja stały się potężną kartą przetargową w wojnie handlowej krajów zachodnich...

O prawie Moore'a słyszał każdy, kto choć trochę interesuje się technologią. Niektórzy twierdzą, że jest martwe, jednak fakty są takie, że mniej więcej co dwa lata ASML wydaje nowe i coraz sprawniejsze maszyny litograficzne. Do 2026 holenderskie przedsiębiorstwo ma wydać nowe maszyny, które umożliwią zejście poniżej 2 nm. Tymczasem Intel planuje swoje najnowsze technologie.