Stwórz bootowalny pendrive z Windows, Linux lub innym systemem. Krótki poradnik z udziałem dwóch programów

Jeżeli stoimy obecnie przed decyzją reinstalacji systemu Windows lub po prostu chcemy zainstalować ten, czy też inny system operacyjny na komputerze, to być może zastanawiamy się, jak się do tego zabrać. Zasadniczo potrzebujemy tylko pendrive'a o odpowiedniej pojemności, a do sprawniejszego przejścia przez cały proces - przyzwoitego łącza internetowego. Ten materiał przedstawi nam łatwe kroki, po których będziemy już wiedzieć, jak stworzyć bootowalnego pendrive'a.

Stworzenie rozruchowego nośnika z jednym lub też wieloma systemami jest naprawdę proste i nie powinno nam sprawić większego problemu. Wystarczy tylko skorzystać z jednego z polecanych w tym materiale programów.

Autor: Sebastiaan Chia/Unsplash

Dual Boot na Steam Decku - Jak zainstalować Windows 11 obok SteamOS? Poradnik krok po kroku

Nośnik rozruchowy lub jak kto woli "bootowalny pendrive" można stworzyć przy pomocy wielu programów, natomiast jednym z najlepszych rozwiązań jest Ventoy. Dzięki niemu wystarczy raz przygotować wybrany nośnik, a później tylko umieszczać na nim obrazy ISO (i nie tylko). Na sam początek przechodzimy pod ten adres i wybieramy wersję programu, która jest odpowiednia dla naszego systemu operacyjnego (nie biorąc pod uwagi "livecd"). Po jej pobraniu wypakowujemy archiwum, otwieramy zawartość folderu i dwukrotnie kilkamy plik Ventoy2Disk.exe w przypadku Windowsa lub VentoyGUI.x86_64 dla dystrybucji opartych na jądrze Linux. Przed nami pojawi się okienko, w którym musimy najpierw wskazać naszego pendrive'a, który jest podłączony do PC, a następnie naciskamy przycisk Zainstaluj. Po potwierdzeniu komunikatów i zakończeniu instalacji, powinniśmy zobaczyć wersję programu Ventoy, jaka jest obecna na tak przygotowanym nośniku. Teraz pozostaje nam tylko skopiować na niego dowolny obraz lub obrazy z systemem (np. w formacie ISO) - ogranicza nas jedynie pojemność pendrive'a. 

UWAGA: Na ten moment proszę NIE KORZYSTAĆ z programu Ventoy. W międzyczasie jeden z czytelników PurePC wskazał, że oprogramowanie to stoi w obliczu zarzutów (https://github.com/ventoy/Ventoy/issues/2795), które nie zostały jeszcze do końca wyjaśnione - choć autor ostatecznie się do nich odniósł pod tym adresem: https://github.com/ventoy/Ventoy/issues/3224. Wątek jest dość obszerny, ale tak naprawdę największym minusem jest fakt, że autor projektu milczał przez ponad rok po zgłoszeniu zastrzeżeń.

*Miejmy na uwadze, że instalacja programu Ventoy usunie wszystkie dane z naszego nośnika.

**Obrazy systemowe (np. ISO) można łatwo znaleźć w Internecie. Dla systemów Windows od firmy Microsoft warto udać się pod ten adres i przechodzić przez kolejne etapy na stronie.

***Ventoy na nośniku można w prosty sposób zaktualizować: wystarczy podłaczyć pendrive'a, uruchomić omawiany program, a następnie kliknąć Update. Żadne dane nie zostaną usunięte.

****W niektórych przypadkach BIOS ma ograniczenie, co do wielkości pendrive'a w trybie Legacy. Jak podano na oficjalnej stronie programu Ventoy, czasem wynosi ono 137 GB.

Recenzja Zorin OS - Linux w końcu lepszy od Windowsa? Testy w grach, programach oraz obsługa AI z udziałem GeForce GTX 1660 Ti

W nielicznych przypadkach program Ventoy może się okazać nieprzydatny. Niektóre obrazy z systemami trzeba bowiem niejako "wypalić" na nośniku, dzięki czemu automatycznie zostaną na nim utworzone konkretne partycje. Tak może być np. z obrazami w formacie BIN. Jeśli więc trafimy na taki obraz, to warto skorzystać z programu balenaEtcher, który znajdziemy tutaj. W tym przypadku także wybieramy odpowiednią edycję dla systemu, z którego korzystamy, pobieramy ją i instalujemy, jeśli jesteśmy użytkownikami Windowsa lub wypakowujemy archiwum i otwieramy plik balena-etcher - kroki dla dystrybucji opartych na jądrze Linux. Ten program też jest bardzo prosty w obsłudze: najpierwy klikamy przycisk Flash from file i wskazujemy docelowy obraz systemu. Następnie wybieramy nasz nośnik i naciskamy przycisk Flash. Po zatwierdzeniu komunikatów będziemy mogli podejrzeć cały proces instalacji. Ten sposób polecam jednak tylko w określonych przypadkach, w których zastosowania nie będzie miał Ventoy, ponieważ ograniczamy się wyłącznie do jednego systemu operacyjnego.

*Miejmy na uwadze, że przygotowanie nośnika przez program balenaEtcher również usunie wszystkie dane z naszego nośnika.

Linux Mint vs Windows 11 vs Fedora - który system jest lepszy do gier, pracy i sztucznej inteligencji? Test z NVIDIA GeForce RTX 4090

Kiedy już przygotujemy nasz rozruchowy nośnik, musimy skonfigurować BIOS, aby to właśnie z niego uruchomił się komputer. Tuż po włączeniu naszego urządzenia naciskamy więc odpowiedni przycisk (często F2, F8 lub DEL), który nas do niego zabierze (odpowiedni dla modelu komputera, a zasadniczo to płyty głównej znajdziemy w Internecie). W BIOS-ie zmieniamy kilka opcji: w przypadku instalacji systemów innych niż Windows nierzadko trzeba wyłączyć Secure Boot (choć nie zawsze); na liście rozruchowej (zakładka Boot Order lub podobna) trzeba ustawić nasz podłączony* nośnik na samej górze**. Wychodząc z BIOS-u należy pamiętać, aby zapisać wprowadzone zmiany. Jeśli wszystkie kroki wykonaliśmy poprawnie, to nasz komputer powinien uruchomić się z nośnika z wybranymi systemami lub systemem.

*Nośnik należy podłączyć przed startem komputera.

**Czasami można przejść bezpośrednio do menu rozruchowego podczas startu komputera, przez co w BIOS-ie nie trzeba zmieniać kolejności na liście rozruchowej. Podczas uruchamiania się komputera naciskamy inny, dedykowany dla tej opcji przycisk (odpowiedni dla naszej konfiguracji ponownie znajdziemy w Internecie), a później w okienku wybiemy nasz nośnik.

***Zdarza się, że w BIOS-ie trzeba zmienić także inne opcje. Jeżeli w naszym przypadku rozruch z przygotowanego nośnika nie działa, to warto poszukać informacji w Internecie.

Źródło: PurePC, Ventoy, Linux Mint Installation Guide (informacja o programie balenaEtcher), Lenovo, Ikona: Freepik/Flaticon, Grafika mobilna: Brina Blum/Unsplash (edytowane)