Spór o dane treningowe zakończony sukcesem Anthropic. Sąd potwierdził legalność użycia książek do nauki AI

Generatywna sztuczna inteligencja wywołuje coraz więcej sporów prawnych, a także burzliwych dyskusji wśród opinii publicznej. Twórcy pozywają firmy technologiczne za wykorzystywanie ich utworów bez zgody i licencji. W USA zapadł właśnie istotny wyrok w sprawie firmy Anthropic, który może mieć spory wpływ na przyszłość trenowania modeli AI. Spór dotyczy wykorzystania chronionych książek bez licencji i granic tzw. dozwolonego użytku.

Sąd uznał trenowanie AI na książkach za dozwolony użytek, ale masowe pobieranie ich z pirackich źródeł to już poważne naruszenie prawa.

The Walt Disney Company i NBCUniversal przeciwko Midjourney. Pozew o naruszenie praw autorskich w generatywnym AI

Według orzeczenia Sądu federalnego w San Francisco firma Anthropic mogła legalnie wykorzystywać chronione książki do trenowania swojego modelu sztucznej inteligencji Claude. Decyzja sędziego Williama Alsupa jest precedensem w sporze o prawa autorskie w przypadku trenowania modeli AI. Sędzia uznał, że działanie Anthropic mieści się w granicach tzw. „fair use”, czyli tak zwanego dozwolonego użytku, ponieważ dane zostały wykorzystane w sposób transformacyjny i nie zastępowały w żaden sposób oryginalnych dzieł. Wspomniany pozew przeciwko firmie  Anthropic złożyli twórcy, którzy zarzucili firmie, iż ta kopiuje i używa ich dzieł bez zgody i stosownych tantiem. Firma zaś tłumaczyła, że jej celem nie było i nie jest publikowanie lub sprzedawanie tych treści, a jedynie tworzenie nowych funkcji sztucznej inteligencji. Sędzia w uzasadnieniu wyroku wskazał, że model Claude nie umożliwia odtworzenia całych utworów, w tym książek i tym  samym nie narusza ich rynkowej wartości. Porównał to również do wcześniej uznanych przykładów „fair use”, takich jak choćby indeksowanie treści, jakich dokonują wyszukiwarki internetowe.

Getty Images vs Stability AI, czyli pozew o 12 milionów nielegalnie użytych zdjęć do trenowania modeli Stable Diffusion

Sąd dodatkowo stwierdził, że Anthropic ponosi odpowiedzialność za pobranie pirackich kopii ponad 7 mln książek, zanim zaczęła kupować na nie legalne licencje. Okazało się, że Anthropic wykorzystywało takie bazy jak Books3 i Library Genesis, czym oczywiście naruszyło przepisy prawa autorskiego. Późniejsze działania firmy, czyli nabycie egzemplarzy i wspomnianych licencji według sądu nie rekompensowało wcześniejszego naruszenia prawa. Z tego powodu odbędzie się oddzielny proces, który ustali ewentualne odszkodowania, których wysokość może wynieść do 150 tys. dolarów za każdy tytuł. Wspomniany wcześniej precedens dotyczy rozróżnienia tego, czym jest legalne działanie w przypadku trenowania AI, a czym źródło pozyskania danych. Może to być niezwykle ważne w przypadku wszystkich firm, które bazują na danych pozyskiwanych z sieci do trenowania swoich systemów. Opisywaliśmy już w PurePC sprawy, które wytoczono firmom OpenAI, Meta, czy Stability AI o nielegalne korzystanie z chronionych treści.