Shakti - procesory zaprojektowane i produkowane w Indiach

Niezbyt często słyszymy w branży o ważnych wynalazkach z Indii. Choć inżynierowie z tego kraju pracują niemal we wszystkich największych koncernach związanych z nowymi technologiami, to liderami w tej gałęzi gospodarki są kraje Dalekiego Wschodu i USA. Tymczasem Indie postanowiły poczynić pierwszy krok w celu zmiany tej sytuacji. Na początek ruszają z produkcją procesorów Shakti - pierwszych całkowicie zaprojektowanych i wyprodukowanych w Indiach. Nie są to CPU, które mają konkurować (przynajmniej początkowo) z potęgą AMD czy Intela, ale zapewnić temu krajowi niezależność w dziedzinie dostaw podzespołów do ważnych elementów infrastruktury. Nie bez znaczenia jest także sprawa cyberbezpieczeństwa.

Shakti planuje zbudować posiadający 2-16 rdzeni układ klasy S, który taktowany będzie do 3.0 GHz i przeznaczony dla komputerów typu desktop.

Shakti to konstrukcja oparta na RISC-V tzn. otwartym modelu programowym procesora (ISA), wykorzystującym ogólne zasady RISC. Chociaż nie jest pierwszą otwartą architekturą ISA ma duże znaczenie, ponieważ został zaprojektowany z myślą o nowoczesnych skomputeryzowanych urządzeniach, takich jak ogromne chmury obliczeniowe, wysokiej klasy telefony komórkowe i najmniejsze systemy wbudowane. Shakti będzie produkowany w wielu wariantach. Na przykład Klasa C została opisana jako 64-bitowa konstrukcja posiadająca sześciostopniowe potoki i wiele rdzeni, a inżynierowie zaprojektowali ją do pracy w zakresie od 250 MHz do 2,5 GHz. Wytwarzana będzie w procesie 22 nm FinFET. Pierwsze układy z tej rodziny mają konkurować z ARM Cortex-A35 i Cortex-A55, a także CPU serii Intel Atom. Z kolei Klasa E to trzypotokowy oraz 32/64-bitowy układ o taktowaniu poniżej 200 MHz, stanowiący konkurencję dla MCU Cortex-M.

Premiera procesorów Intel Ice Lake przesunięta na 2020 rok

Pierwsza partia 300 chipów, o nazwie RiseCreek, została wyprodukowana w ramach projektu Shakti w lipcu 2018 roku w firmie Multinational Chip Manufacturer Intel w Oregonie w USA. Procesory zostały użyte próbnie do uruchomienia systemu operacyjnego Linux, co zakończyło się pełnym sukcesem. W przypadku testu sprawdzano procesor, który przeznaczony jest do IoT - Internet rzeczy (Internet of Things) i działający z częstotliwością 300-400 MHz przy napięciu 0,75 V. Po zakończeniu wszystkich prób, produkcja nowych CPU rozpoczęła się w lokalnych fabrykach w Indiach.

Procesory Apple serii A do 2020 mogą pojawić się w MacBookach

Plany są bardzo ambitne. Shakti planuje także zbudować 8-rdzeniowy układ M-Class czy posiadający 2-16 rdzeni układ klasy S, który taktowany będzie do 3.0 GHz i przeznaczony zostanie dla komputerów typu desktop i serwerów. Procesory klasy S są superskalarne i wielowątkowe, obsługują technologię RapidIO i posiadają pamięć podręczną trzeciego poziomu. Projekt był współfinansowany przez rząd Indii. Profesor Kamakoti Veezhinathan z Wydziału Informatyki i Inżynierii Indian Institute of Technology-Madras, gdzie powstał CPU, powiedział, że cieszy się, bo: "udowodniliśmy, że mikroprocesor może być projektowany, opracowywany i wytwarzany w Indiach, co jest kluczowe dla naszego kraju". Shakti to w hinduskich wierzeniach małżonka Śiwy, rodzaj siły, energii, pierwiastek żeński.