PureRetro: upłynęło 46 lat od premiery procesora Intel 4004

W połowie listopada 1971 roku mogliśmy stać się posiadaczami pierwszego procesora Intela, 4-bitowego układu oznaczonego symbolem 4004. Prace nad projektem rozpoczęły się rok wcześniej, w kwietniu 1970 roku. Pierwsza wzmianka o dostępności procesora została opublikowana w formie reklamy, w nowojorskim magazynie Electronic News. Jednak już w marcu 1971 roku Intel sprzedał pierwszą partię układów 4004 firmie Nippon Calculating Machine Corporation, która zamówiła procesor do swoich elektronicznych kalkulatorów Busicom 141-PF wraz z partią towarzyszących mu pamięci i portów oznaczonych symbolami: 4001, 4002 i 4003. Sam kalkulator pojawił się na rynku w lipcu 1971 roku.

Jeden rdzeń, 2300 tranzystorów. Dostępny komercyjnie od końca 1971 roku procesor zrewolucjonizował świat.

Pierwszy procesor Intela został wyprodukowany na 2-calowych waflach krzemowych. 4004 składał się z 2300 tranzystorów wykonanych w 10-mikrometrowym procesie technologicznym. Cały układ mieści się na powierzchni 12 mm kwadratowych. Szefem zespołu projektowego Intela był Federico Faggini, odpowiedzialny wcześniej za opracowanie technologii SGT (MOS Silicon Gate Technology), umożliwiającej konstrukcje zintegrowanych układów. Ten sam inżynier pracował również nad projektem późniejszego, 8-bitowego układu Intel 8008.

Premiera procesorów Coffee Lake-H najwcześniej w kwietniu?

Z dzisiejszej perspektywy układ 4004, taktowany zegarem 740 kHz nie potrafił zbyt wiele. Był w stanie realizować 92 000 operacji w ciągu sekundy. Procesor Intel 4004 mógł również zaadresować do 1280 bajtów pamięci RAM. Wyposażono go łącznie w 45 instrukcji, 4-poziomowy stos i 16 rejestrów. Oprócz kalkulatorów, Intel 4004 stał się także bazą dla prototypu pierwszego flipera sterowanego procesorem, który został opracowany w 1974 roku przez Dave Nutting Associaties dla Bally. Jednak pierwszeństwo w zakresie komercyjnego produktu z mikroprocesorem należy do Forur-Phase Systems, które wykorzystało autorskie procesory A1 w swoich komputerach. Na stronie projektu 4004 https://www.4004.com można znaleźć m.in. aplikacje obrazującą wewnętrzne życie Intela 4004.

Intel zapowiada zakończenie sprzedaży procesorów Broadwell-E