Odra 5 to pierwszy komputer kwantowy w Polsce i fundament nowych kierunków studiów na Politechnice Wrocławskiej

Nowoczesne technologie obliczeniowe coraz częściej stają się tematem inwestycji i strategicznych działań akademickich w Europie. Polska właśnie dołączyła do krajów mających własne rozwiązania kwantowe. Może to otworzyć nowy rozdział w badaniach naukowych i edukacji technicznej. Infrastruktura, która niedawno była wizją przyszłości, dziś staje się realnym narzędziem w rękach badaczy i studentów. Czy Odra 5 będzie punktem zwrotnym w krajowej informatyce?

Na Politechnice Wrocławskiej mamy pierwszy komputer kwantowy nie tylko w Polsce, ale też w tej części Europy. Oby się po latach okazało, że to start nowej ery obliczeń kwantowych – powiedział prof. Arkadiusz Wójs, rektor Politechniki Wrocławskiej.

IBM LinuxONE Emperor 5 to nowy mainframe z Telum II i akceleratorem AI Spyre dla środowisk hybrydowych

Politechnika Wrocławska zapisała się na kartach historii technologii, uruchamiając Odrę 5, czyli pierwszy komputer kwantowy w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, dostarczony przez fińską firmę IQM Quantum Computers, lidera w dziedzinie nadprzewodzących kubitów. Maszyna, działająca w ekstremalnie niskiej temperaturze 10 mK (-273,14°C), waży półtorej tony i mierzy trzy metry wysokości. Jej sercem jest pięć nadprzewodzących kubitów, które umożliwiają wykonywanie obliczeń wykorzystujących mechanikę kwantową, oferując potencjał do rozwiązywania problemów niedostępnych dla klasycznych komputerów. Odra 5 znajduje się we Wrocławskim Centrum Sieciowo-Superkomputerowym i jest dostępna dla naukowców, doktorantów i studentów. Otwiera to drzwi do badań nad algorytmami kwantowymi, kryptografią i optymalizacją. Co istotne, użytkownicy z Polski zyskali również dostęp do większych maszyn IQM – 20- i ponad 50-kubitowych – zlokalizowanych w Finlandii. Wzmacnia to międzynarodową współpracę. Innowacyjność projektu podkreśla integracja z istniejącymi środowiskami obliczeniowymi, takimi jak Qiskit czy Cirq. To ułatwia naukę i rozwój nowych aplikacji. Najważniejszym aspektem jest także potencjał Odry 5 w kontekście przyszłego internetu kwantowego, który może zrewolucjonizować bezpieczeństwo danych dzięki wykorzystaniu zjawisk takich jak splątanie kwantowe.

Firma Elona Muska xAI chce pozyskać 25 miliardów dolarów na budowę superkomputera Colossus 2 z milionem GPU NVIDIA

Uruchomienie Odry 5 to nie tylko osiągnięcie technologiczne, ale także strategiczny krok w budowaniu kompetencji kwantowych w Polsce. Choć pięciokubitowy system jest na razie narzędziem eksperymentalnym, jego znaczenie wykracza poza laboratorium. Komputery kwantowe, takie jak te rozwijane przez IBM czy Google, wykazują przewagę w specyficznych zadaniach, np. symulacjach molekularnych czy łamaniu szyfrów RSA, ale bariery, takie jak szumy w obliczeniach czy skalowalność, wciąż ograniczają ich praktyczne zastosowanie. „Odra 5” stawia Polskę w gronie krajów aktywnie eksplorujących te technologie. To może przyciągnąć inwestycje i talenty. Powstanie koła naukowego na PWr oraz plany uruchomienia kierunku studiów z informatyki kwantowej wskazują na długoterminową wizję. Jak zatem kwantowe technologie wpłyną na codzienne życie? Czy Polska ma szansę na stanie się liderem w tej dziedzinie?