Od Intel Broadwell do Rocket Lake - historia desktopowych procesorów Intela wykonanych w litografii 14 nm

Dzisiejszy postęp technologiczny wydaje się być właściwie nie do zatrzymania. To, co jeszcze kilka lat temu było dla nas szczytem techniki, dziś jest już przestarzałe. Dobrym przykładem są tutaj szeroko pojęte procesory - zarówno te, które znajdują się w naszych smartfonach, jak i te, które drzemią w komputerach osobistych. W ostatnich latach możemy obserwować ogromną konkurencję w tym sektorze, bowiem mamy na rynku kilku gigantów, którzy ścigają się na coraz wyższe taktowania czy większą liczbę rdzeni. Jak spojrzymy dziś na specyfikację nowoczesnych chipów, w oczy rzucają się wielowątkowe konstrukcje wykonane w litografiach 7 nm czy nawet 5 nm. Nie ma co ukrywać, że swego rodzaju anomalię stanowią tutaj dotychczasowe desktopowe jednostki Intela, które na pierwszy rzut oka mogą sprawiać wrażenie wręcz oderwanych od rzeczywistości...

Autor: Piotr Piwowarczyk

Już za moment będziemy świadkami premiery układów Intel Core 12. generacji. To ważne wydarzenie dla całego komputerowego świata, bowiem szykuje się rewolucja pod wieloma względami. Po pierwsze, będziemy mieć do czynienia z przełomową architekturą Alder Lake i hybrydową budową rdzeni, która do tej pory znana była wyłącznie z mobilnych układów. Po drugie, chipy wykonane będą w zupełnie nowym formacie przystosowanym do podstawki LGA 1700. Po trzecie, będą one wspierać kilka zupełnie nowych standardów, jak np. DDR5 czy PCI-Express 5.0. No i po czwarte, Intel wreszcie uwolni się od procesorów wykonywanych w litografii 14 nm - długo wyczekiwany proces technologiczny 10 nm w końcu zawita do desktopowych procesorów Intela, zapewniając nie tylko gęstsze upakowanie tranzystorów, ale przede wszystkim lepszą energooszczędność. Mija więc pewna epoka, którą warto podsumować. Zwłaszcza, że jest co wspominać...

Lada moment zakończy się długa era desktopowych procesorów Intela wykonanych w litografii 14 nm. To dobry moment na podsumowanie wszystkich generacji chipów wykorzystujących ten wysłużony proces technologiczny.

Trudno w to uwierzyć, ale era kultowych już 14 nm w desktopie rozpoczęła się ponad 6 lat temu, a dokładniej w czerwcu 2015 roku. Wtedy na rynku pojawiły się procesory Intel Broadwell (Core 5. generacji), które pod względem technologicznym były przede wszystkim ewolucją Haswelli (Core 4. generacji). Nowy wtedy proces technologiczny miał wyznaczyć standard i punkt odniesienia dla kolejnych generacji układów Core. Producent chwalił się, że żebra tranzystora są dłuższe, cieńsze i gęściej rozmieszczone, a rozmiar komórki SRAM został zmniejszony o połowę względem technologii 22 nm. Mimo oczywistych zalet jego debiut w desktopowych chipach był... dosyć nietypowy.

Intel rozpoczął produkcję 14 nm procesorów Broadwell - Premiera w Q4

Można wręcz odnieść wrażenie, że nikt nowych procesorów nie traktował poważnie. Dlaczego? Powodów jest kilka. Przede wszystkim były to czasy, gdy Intel stosował się jeszcze do systemu Tick-Tock, a Broadwelle miały być właśnie Tockiem, czyli tylko odświeżeniem oferty w nowej litografii. Poza tym sprawy ułożyły się w ten sposób, że już w sierpniu tego samego roku miały zadebiutować modele Skylake (Core 6. generacji) bazujące na nowej architekturze, podstawce LGA 1151 i pamięciach DDR4. Pozostaje jeszcze kwestia wysokich cen oraz faktu, że desktopowa seria Broadwell liczy sobie tylko dwa modele (Core i7-5775C i Core i5-5675C), które działają jedynie na droższych płytach głównych z chipsetem H97/Z97, a te razem z modułami DDR3 niebawem miały zakończyć swój cykl życia.

Broadwell niszczyciel - Test Intel Core i5-5675C i Core i7-5775C

Co najciekawsze, mimo wszelkich przeciwności losu te zapomniane układy Broadwell dosłownie demolowały inne chipy Intela (warto dodać, że AMD nie dysponowało wtedy konkurencyjnymi układami - prace nad architekturą Zen dopiero trwały). Jednostki Core i7-5775C i Core i5-5675C cechowały się dosyć niskimi taktowaniami i niskim współczynnikiem TDP, ale mimo to dystansowały nie tylko poprzedników z generacji Haswell, ale także ich następców, co doskonale pokazuje test Sebastiana z 2017 roku (link powyżej). Ogromna w tym zasługa 128 MB modułu eDRAM (Crystal Well), określanego także jako pamięć cache L4. Z jakiegoś powodu jednak nie trafił on do żadnego z późniejszych chipów Intela, a szkoda - można sobie tylko wyobrazić, jaką mocą obliczeniową dysponowałyby układy Core kolejnych generacji z taką pamięcią.

Intel: Ominięcie procesorów Broadwell dla PC było pomyłką

• 1
• 2
• 3
• następna ›
• ostatnia »