Mars Opportunity Rover - NASA ogłosiła koniec misji łazika

Pod koniec stycznia NASA podjęła się ostatnich prób uzyskania kontaktu z marsjańskim łazikiem Opportunity, który na Czerwonej Planecie wylądował 25 stycznia 2004 roku. Pierwotnie szacowano, że Opportunity będzie działać przez 92,5 ziemskiego dnia, ale łazik zaskoczył wszystkich i łącznie przepracował aż czternaście lat. Opportunity mierzył się z różnymi trudnościami, ale z każdej wychodził zwycięsko. Niestety, w czerwcu ubiegłego roku łazik poddał się gigantycznej burzy piaskowej, która ogarnęła sporą część powierzchni planety. Zalążki burzy po raz pierwszy 30 maja 2018 roku wykrył Mars Reconnaissance Orbiter. Łazik Opportunity nie miał jak jej uniknąć i stał się jej jedyną znaną ludzkości ofiarą.

Ostatnie próby nawiązania kontaktu z łazikiem Opportunity nie udały się. NASA oficjalnie uznała łazik za niesprawny, a misję za zakończoną.

Wiatr szybko przybierał na sile, ciągnąć ze sobą coraz więcej piasku, który stopniowo odcinał powierzchnię Marsa od promieni słonecznych. Burza piaskowa sprawiła, że Opportunity nie mógł ładować swoich akumulatorów. W pierwszych dniach czerwca łazik przesłał na Ziemię jedne ze swoich ostatnich zdjęć, które kolejno pokazywały, jak burza piaskowa przysłania Słońce. Opportunity ostatni raz sygnał wysłał 10 czerwca i od tamtej pory milczał. Zakładając, że wszystko początkowo szło zgodnie z procedurami, Opportunity działał jeszcze 48 godzin. Zgodnie z planem po ustaniu kontaktu łazik powinien był 12 czerwca przejść w stan hibernacji. Burza trwała kilka tygodni, a NASA próbowała się z łazikiem skontaktować. Warto podkreślić, że bratni łazik Opportunity, a więc Curiosty, burzę na Marsie przetrwał bez szwanku. W jego przypadku brak dostępu do światła słonecznego nie ma znaczenia, gdyż jego źródłem zasilania jest generator termoelektryczny, działający na pluton-238.

Po ustaniu burzy piaskowej nie było wiadomo, czy Opportunity wyszedł z trybu hibernacji, gdyż od łazika nie odebrano żadnego sygnału. NASA łącznie przez osiem miesięcy próbowała nawiązać z nim kontakt, ale bezskutecznie. Dwa tygodnie temu podjęto decyzję o tym, że będzie jeszcze jedna seria prób. Niestety, Opportunity nadal nie odpowiadał. Wciąż nie wiadomo więc, co tak naprawdę stało się z łazikiem. Zgodnie ze specyfikacją nawet kilkumiesięczna przerwa w działaniu nie powinna sprawić, że akumulatory stałyby się nieużyteczne. W obszarze, na którym Opportunity się znajduje, marsjańska zima dopiero ma się rozpocząć, a to właśnie w tym okresie brak systemu grzewczego, w który łazik był wyposażony, mógłby ostatecznie przesądzić o jego losie. Być może burza piaskowa panele słonecznie Opportunity uszkodziła na tyle mocno, że łazik nie ma szans naładować akumulatorów i wyjść z hibernacji. Nie można całkowicie wykluczyć nawet tego, , że Opportunity tak naprawdę uruchomił się, a brak kontaktu z nim to skutek uszkodzenia systemów radiowych. Ten scenariusz jest jednak niezbyt prawdopodobny, gdyż Opportunity ma łącznie trzy systemy komunikacji - dwa główne i jeden awaryjny.

Mars 2020 Rover - NASA wybrała miejsce rozpoczęcia badań

Opportunity przez cały czas swojej pracy przesłał na Ziemię aż 217 tysięcy zdjęć, w tym ponad 15 tysięcy kolorowych zdjęć panoramicznych (360 stopni). Łazik odkrył też na Marsie hematyt, a więc minerał, który powstaje w środowisku wodnym. Opportunity na Marsie łącznie przebył drogę 45,16 km i ustanowił dzienny rekord marsjański 220 metrów na dobę. Łazik dał też mocne wskazania tego, że w kraterze Endeavour kiedyś był staw lub jezioro podobne do tych, które mamy na naszej planecie. Opportunity na swoim pokładzie ma komputer z procesorem IBM RAD6000 (Power1) działającym z częstotliwością 20 MHz. Jego komputer dysponuje też pamięcią RAM o pojemności 128 MB. W komputerze jest też 3 MB pamięci EEPROM oraz 256 MB pamięci Flash. W grudniu 2014 łazik zdradzał objawy "amnezji". Naukowcy NASA doszli do wniosku, że uszkodzeniu uległ jeden z siedmiu banków pamięci Flash. Dokonano przeprogramowania komputera tak, aby nie umieszczał żadnych danych w uszkodzonym banku. Opportunity zwyczajnie zaczął się starzeć. W maju następnego roku kolejne uszkodzenia zmusiły NASA do przeprogramowania Opportunity tak, aby działał wyłącznie korzystając z pamięci RAM. W takim stanie łazik przepracował jeszcze trzy lata. Cóż, zapewne kiedyś jeszcze ludzie zobaczą Opportunity i być może łazik wróci na Ziemię, jako obiekt muzealny.