Jakie pamięci do procesora AMD Ryzen 5 2600 - Test DDR4 2133-3400

Aktualna sytuacja w świecie procesorów to zjawisko bezprecedensowe. Praktycznie wszystkie jednostki Intela znacznie podrożały, co zawdzięczamy niewystarczającym mocom produkcyjnym krzemowego giganta, natomiast AMD utrzymało dostępność Ryzenów przy jednoczesnym zachowaniu wcześniejszych progów cenowych. Skutkiem powyższego jest przetasowanie w segmencie samodzielnie składanych desktopów. Potencjalni kupujący spojrzeli na Ryzeny znacznie przychylniejszym wzrokiem, ewentualną nadwyżkę środków finansowych przeznaczając między innymi na szybsze pamięci RAM. Inwestycja jest całkowicie uzasadniona, ponieważ drugie wcielenie AM4 powinno obsługiwać wyższe dzielniki DDR4, skuteczniej przekuwając dodatkowe megaherce w wyższą wydajność. Dlatego postanowiłem sprawdzić jakie różnice zachodzą między zestawami 2133, 2400, 2666, 3000, 3200 i 3400 MHz.

Autor: Sebastian Oktaba

Kwestia podsystemu pamięci w procesorach AMD Ryzen od początku rozbudzała wyobraźnię, panowało bowiem przekonanie, że instalacja szybszych kompletów DDR4 drastycznie zwiększy wydajność platformy AM4. Nawet zalecane moduły (2666 MHz) rzekomo hamowały potencjał architektury mocno uzależnionej od przepustowości pamięci, konkurencja miała natomiast zyskiwać stosunkowo niewiele. Pomiary przeprowadzone w naszym laboratorium testowym wykazały, że szybsze moduły RAM oczywiście dodają Ryzenom skrzydeł, aczkolwiek jednostki Niebieskich przy zastosowaniu identycznych kompletów DDR4 zyskują odrobinę więcej. Forumowy mit został pogrzebany, faktem jednak pozostaje, że odpowiednim RAMem można wywalczyć naprawdę satysfakcjonujący wzrost wydajności, przekraczający profity wynikające z podnoszenia taktowania samego procesora. Chociaż jeszcze niedawno dla niemalże wszystkich pececiarzy podstawowym parametrem pamięci była pojemność, dzisiaj klientela składająca gamingowe komputery zwraca również uwagę na taktowania i opóźnienia, istotnie wpływające na osiągi platformy. Tematyka była wielokrotnie poruszana na łamach PurePC, powyższe wnioski udokumentowałem stosownymi pomiarami, natomiast dzisiaj sprawdzę jak sytuacja wygląda w przypadku układów Pinnacle Ridge reprezentowanych przez AMD Ryzen 5 2600.

Witamy w teście pamięci DDR4 2133, 2400, 2666, 3000, 3200 i 3400 MHz na procesorze AMD Ryzen 5 2600. Jako gwiazda wieczoru wystąpią moduły ADATA XPG Spectrix D41 wykorzystujące kości Samsunga.

Zacznij od przypomnienia specyfiki działania architektury Zen, wyjaśniającej dlaczego funkcja pamięci operacyjnej została uznana za newralgiczną. Wszystkie procesory wykorzystują klastry CCX (CPU Complex), posiadają też zintegrowany mostek południowy, kontrolery SATA i PCI-Express, za których komunikację odpowiada łącze Infinity Fabric. Podobnie jak niegdyś Hyper Transport, rozwiązanie to wykorzystywano do m.in.: transmisji danych między rdzeniami oraz koprocesorami, zapewnia bowiem relatywnie niskie opóźnienia, umożliwiając zarazem dwukierunkowe połączenie przy 256-bitowym interfejsie. Tutaj pojawia się pierwsza ważna kwestia związana z pamięciami DDR4. Zgodnie z informacjami producenta, szybkość działania Infinity Fabric jest uzależniona od taktowania RAM, dlatego kiedy użyjemy kości 2666 MHz, łącze będzie pracowało z rzeczywistą częstotliwością 1333 MHz, natomiast wstawienie modułów 3200 MHz podniesie jego taktowanie do 1600 MHz. Teoretycznie wpływ szybszej pamięci operacyjnej na wydajność procesorów AMD Ryzen powinien być ogromny. Swoją drogą, pierwotnie za przeciętne wyniki w grach komputerowych obarczano właśnie Infinity Fabric, podejrzewając, że komunikacja między blokami procesora powoduje duże opóźnienia. Niezależne testy wykazały, że pomimo zastosowania nawet jednego CCX owocującego znacznym wzrostem przepustowość (układ 4+0), wyniki w grach komputerowych pozostały zasadniczo niezmienione.

Test Ryzen 5 2600 i Core i5-8400 vs GeForce GTX 1060 i Radeon RX 580

Druga generacja AMD Ryzen (Pinnacle Ridge) przynosi redukcję czasu dostępu do pamięci podręcznej (L2/L3) oraz operacyjnej, natomiast już wcześniej AGESA 1.0.0.6 poprawiła kompatybilność DDR4 umożliwiając ustabilizowanie wyższych taktowań. Warto jednak wiedzieć, że chociaż dwukanałowy kontroler pamięci obsługuje oficjalnie DDR4-2933, powyższa częstotliwość jest gwarantowana przy obsadzeniu w slotach dwóch modułów Single Rank, natomiast dla pamięci Dual Rank przy identycznej konfiguracji, gwarantowana częstotliwość wynosi 2400/2666 MHz zależnie od zastosowanej płyty głównej. Kiedy zechcemy obsadzić cztery banki pamięciami Single Rank możemy liczyć na 2133 MHz, podczas gdy Dual Rank w takim układzie to zaledwie 1866 MHz. Powyższe informacje pochodzą z oficjalnej prezentacji AMD, niemniej w rzeczywistości sprawy mogą wyglądać zupełnie inaczej. Pomiary zostały przeprowadzone na sześciordzeniowym i dwunastowątkowym procesorze Ryzen 5 2600 podkręconym do 4000 MHz, natomiast wykorzystane pamięci to dwukanałowy zestaw ADATA XPG Spectrix D41 o pojemności 16 GB, który potrafi pracować z częstotliwością 4133 MHz oraz opóźnieniami 19-19-19. Wymuszenie takich ustawień na platformie AMD AM4 okazało się niemożliwe, aczkolwiek pamięci pozwoliły na zasymulowanie 2133-3400 MHz z identycznymi opóźnieniami 15-15-15-36. Więcej o użytych modułach DDR4 przeczytacie na następnej stronie.

Pamięci DDR4 do testów dostarczyła firma ADATA:

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• …
• następna ›
• ostatnia »