Intel Pentium 4 Extreme Edition 980 z taktowaniem 4,0 GHz odnaleziony po 20 latach. To rzadka próbka inżynieryjna NetBurst

Na początku XXI wieku firmy Intel i AMD prześcigały się w prezentowaniu coraz szybszych układów, a granica gigaherców była regularnie przesuwana. W tej walce ważną rolę odgrywały nie tylko produkty trafiające na rynek, ale też próbki inżynieryjne pokazujące potencjał technologii i kierunek rozwoju. Czasami jednak takie układy nigdy nie trafiały do masowej produkcji, stając się po latach technologicznymi ciekawostkami o dużej wartości historycznej.

Odnaleziony po latach procesor jest dowodem na ambitne, lecz ostatecznie nieudane plany Intela dotyczące osiągnięcia 4,0 GHz w architekturze NetBurst.

Intel Core Ultra 300 - sampel inżynieryjny z rodziny Panther Lake zaprezentowany na targach Embedded World 2025

W internecie pojawiły się dowody na istnienie niezwykle rzadkiego procesora. Jest to inżynieryjna próbka układu Intel Pentium 4 Extreme Edition, którego zegar fabrycznie ustawiono na 4,0 GHz. Informacje pochodzą od użytkownika, który podzielił się zdjęciami i zrzutem ekranu z programu CPU-Z. Potwierdza on najważniejsze parametry techniczne. Układ bazuje na jądrze Gallatin, wykonanym w procesie technologicznym 90 nm i wyposażony jest w 2 MB pamięci podręcznej trzeciego poziomu (L3). Procesor jest zgodny z podstawką LGA 775 i obsługuje szynę systemową o częstotliwości 1066 MHz.

Intel naprawił największy problem Arc B580. Gracze z AMD Ryzen 5 5600 dostaną nawet 36% wydajności więcej

Odnaleziony model stanowi materialny dowód na to, jak blisko Intel był osiągnięcia marketingowej granicy 4,0 GHz. Firma ostatecznie porzuciła ten cel z powodu ogromnych problemów architektury NetBurst. Generowała ona olbrzymie ilości ciepła i miała bardzo wysoki pobór mocy, co utrudniało dalsze podnoszenie zegarów. Problemy te opisywano na portalach technologicznych, w których analizowano wydajność i temperatury układów z tamtego okresu.

Intel Meteor Lake-S - oto próbka inżynieryjna nigdy nie wydanego 14-rdzeniowego chipu na podstawkę LGA-1851

Anulowanie projektu procesora o taktowaniu 4,0 GHz było punktem zwrotnym dla Intela. Firma zrozumiała, że ślepa pogoń za megahercami donikąd nie prowadzi. Skutkiem tej porażki była rezygnacja z dalszego rozwoju architektury NetBurst. Zamiast tego Intel skupił się na bardziej efektywnym energetycznie projekcie, który wywodził się z układów mobilnych Pentium M. To właśnie ta decyzja doprowadziła do powstania rewolucyjnej i bardzo udanej serii procesorów Core 2 Duo. Odkryty po latach układ jest więc nie tylko ciekawostką, ale też symbolem końca pewnej epoki w historii procesorów.