Intel Panther Lake - Oficjalna zapowiedź nowych procesorów dla laptopów. Cougar Cove, Darkmont i Xe3 na pokładzie

Formalny debiut procesorów Intel Panther Lake odbędzie się za kilka miesięcy. Nowa generacja, oferowana pod serią Intel Core Ultra 300, zaoferuje nową mikroarchitekturę dla rdzeni Performance oraz Efficient, jak również kompletnie nowy, zintegrowany układ graficzny, oparty na architekturze Xe3. Panther Lake wprowadzi także sporo innych udoskonaleń, jak zaktualizowany kontroler pamięci czy NPU 5. generacji. Podczas Intel Tech Tour, które niedawno się odbyło w Arizonie, omówiono pierwsze szczegóły na temat owych procesorów.

Podczas Intel Tech Tour w Arizonie, producent oficjalnie zaprezentował szczegóły na temat procesorów Panther Lake oraz procesu Intel 18A. Nowe układy będą zbudowane na bazie mikroarchitektury Cougar Cove dla rdzeni P-Core oraz Darkmont dla rdzeni E-Core / LP E-Core, całkowicie rezygnując z mikroarchitektury Skymont.

Dzięki litografii Intel 18A, układy Panther Lake mają przynieść duży wzrost efektywności energetycznej względem Lunar Lake

Procesory Intel Panther Lake będą dostępne w trzech głównych wariantach i dobrze będzie zorientować się wcześniej, który jest który, ponieważ różnice będą spore, wykraczające poza zwykłą liczbę rdzeni. Nowa generacja układów jako pierwsza (w konsumenckiej serii) wykorzysta proces technologiczny Intel 18A. Jeśli natomiast wierzyć Intelowi, obecnie nowa litografia wykazuje porównywalny lub wyższy uzysk w porównaniu do procesorów, które firma wprowadziła w ciągu ostatnich 15 lat. Litografia Intel 18A charakteryzuje się o przynajmniej 15% lepszym współczynnikiem perf/wat w porównaniu do Intel 3 (czyli ulepszonej wersji 7 nm z Intel 4), o 30% większą gęstością upakowania tranzystorów (względem Intel 3) oraz o przynajmniej 25% niższym poborem mocy przy tej samej wydajności (w porównaniu do Intel 3). 

Kolejne szczegóły specyfikacji Intel Panther Lake. Nową generację wzbogacą układy Core Ultra 9 X, Core Ultra 7 X oraz Core Ultra 5 X

Intel Panther Lake składa się z trzech głównych kafelków: Compute Tile (ze zintegrowanym SoC), GPU Tile (który został wydzielony względem Lunar Lake) oraz Platform Controller Tile, którego budowa jest zbliżona do tego, co otrzymaliśmy w układach Lunar Lake. Wbrew pozorom, w wielu miejscach obie te generacje wykazują dużo podobieństw, a jedyną największą różnicą jest wydzielenie pamięci RAM z całego układu. Czym różnią się poszczególne warianty Intel Panther Lake? Pierwsza, najskromniejsza, posiada maksymalnie 8 rdzeni w konfiguracji 4x Cougar Cove (Performance Core) oraz 4x Darkmont (Low Power Efficient Core). Wbrew wcześniejszym plotkom, Intel nie wprowadził mikroarchitektury Skymont do rdzeni LP E-Core, zamiast tego w całości przechodząc na nową mikroarchitekturę Darkmont. Wariant ten posiada również kontrolery RAM DDR5 / LPDDR5x o najniższych, efektywnych szybkościach, odpowiednio 6400 MT/s dla DDR5 oraz 6800 MT/s dla LPDDR5x. Mniej jest także linii PCIe - łącznie 12, w tym 8 PCIe 4.0 oraz 4 PCIe 5.0. Układ graficzny wykorzystuje 4 bloki Xe-Core, które oparto na architekturze Xe3. Całości dopełnia obsługa Thunderbolt 4 / 5, Wi-Fi 7 oraz nowego standardu Bluetooth 6.

Drugi wariant Intel Panther Lake zakłada obecność do 16 rdzeni, w tym 4 typu Performance (Cougar Cove), 8 typu Efficient (Darkmont) oraz 4 typu Low Power E-Core (Darkmont). Ten sam będzie zintegrowany układ graficzny, zbudowany z 4 bloków Xe-Core. Więcej będzie natomiast linii PCIe do wykorzystania. Zamiast 12 będzie ich 20, w tym 8 PCIe 4.0 oraz 12 PCIe 5.0. To wyraźnie wskazuje, że ten konkretny wariant został przygotowany z myślą o łączeniu z osobnymi układami graficznymi (najpewniej NVIDIA GeForce RTX). Szybszy jest tutaj także dwukanałowy kontroler pamięci, obsługujący efektywną szybkość 7200 MT/s dla DDR5 oraz 8533 MT/s dla LPDDR5x. Co ciekawe, zintegrowane układy graficzne w obu tych wariantach, zostały wyprodukowane w procesie technologicznym Intel 3 (a więc usprawnionych 7 nm).

Trzeci wariant Intel Panther Lake również wykorzystuje do 16 rdzeni, w dokładnie takiej samej konfiguracji (a więc maksymalnie 4 P-Core + 8 E-Core + 4 LP E-Core). Układy te będą miały ponownie zredukowaną liczbę linii PCIe - do 12 (8 PCIe 4.0 oraz 4 PCIe 5.0), aby zniechęcić producentów notebooków do łączenia tych procesorów z osobnymi układami graficznymi. Z drugiej strony ten wariant Panther Lake zakłada obecność zdecydowanie mocniejszych, zintegrowanych układów graficznych z maksymalnie 12 blokami Xe-Core, opartymi na architekturze Xe3. Podkręcony zostanie także dwukanałowy kontroler pamięci, w tym wypadku obsługujący moduły DDR5 7200 MT/s o pojemności do 128 GB oraz LPDDR5x 9600 MT/s o pojemności do 96 GB. Układy graficzne Xe3 z 10 lub 12 blokami Xe-Core, jako jedyne, będą produkowane w litografii 3 nm od TSMC.

Względem Lunar Lake, Intel Panther Lake otrzyma więcej pamięci cache L3 - teraz będzie to 18 MB zamiast 12 MB. Pamięć L3 będzie współdzielona pomiędzy rdzenie Cougar Cove oraz Darkmont. Do tego każdy rdzeń P-Core zaoferuje maksymalnie 3 MB cache L2 (słowo "do" wskazuje, że niektóre wersje będą miały obciętą ilość pamięci np. do 2 MB lub 2,5 MB). Z kolei każdy klaster rdzeni Darkmont E-Core (maksymalnie dwa klastry, w każdym po 4 rdzenie) będzie posiadał 4 MB cache L2, który będzie współdzielony pomiędzy wszystkie cztery rdzenie w danym klastrze. Zmianą względem Arrow Lake z pewnością jest kontroler pamięci, który będzie zintegrowany z całym Compute Tile - to rozwiązanie odmienne od tego zaprezentowanego w Core Ultra 200S/H/HX, ale jednocześnie identyczne jak w Lunar Lake (Core Ultra 200V). Nowa generacja będzie również w pełni wspierać standard LPCAMM.

Intel Panther Lake ma przynieść istotne zmiany na plus w kwestii efektywności energetycznej, bijąc na głowę to co otrzymaliśmy w układach Arrow Lake, ale też prezentując wyższy poziom niż w Lunar Lake. W przypadku testów pojedynczego rdzenia, Panther Lake ma oferować tą samą wydajność przy przynajmniej 40% niższym zużyciu mocy. Jednocześnie wydajność jednowątkowa ma być o przynajmniej 10% wyższa przy tym samym poborze mocy. Jeszcze lepiej wygląda w przypadku wydajności wielowątkowej, gdzie Panther Lake zaoferuje do 50% wyższą wydajność przy tym samym poborze mocy, choć w tym wypadku mowa o porównaniu z Lunar Lake. To konkretne porównanie jednak zestawia ze sobą 8 rdzeni Lunar Lake z 16 rdzeniami Panther Lake. Jeśli zestawimy nową generację z Arrow Lake-H o takiej samej liczbie rdzeni (choć innej konfiguracji, bo poprzednik ma 6 rdzeni P-Core i tylko 2 rdzenie LP E-Core, podczas gdy nowa jednostka ma tylko 4 rdzenie P-Core, ale za to 4 rdzenie LP E-Core), to generacja Panther Lake ma osiągać o przynajmniej 30% wyższą wydajność względem Arrow Lake-H, a to już wygląda naprawdę dobrze. Duża w tym zasługa wykorzystania procesu Intel 18A.

Nowe, zintegrowane układy graficzne oparte na architekturze Xe3 mają przynieść dalsze zmiany w budowie i przede wszystkim duży skok wydajności. Warianty z 12 Xe-Core otrzymają również 12 rdzeni Ray Tracing Unit oraz powiększony do 16 MB cache L2. Nowe układy, względem Lunar Lake oraz Arrow Lake-H, przyniosą zauważalny wzrost wydajności w obliczeniach typu INT8. Xe3 w tych warunkach ma osiągać moc do 120 TOPS, podczas gdy dla Lunar Lake było to 67 TOPS, a dla Arrow Lake-H - do 77 TOPS. Układy graficzne będą oczywiście wspierać pełną formę skalowania XeSS 2, teraz także z XeSS Multi Frame Generation (choć nie jest to funkcja ekskluzywna dla architektury Xe3). W procesorach Panther Lake nie zabraknie ponadto 5. generacji układu NPU, obsługującego teraz obliczenia typu FP8 oraz oferując znacznie mniejszą powierzchnię w porównaniu do NPU 4. gen z generacji Lunar Lake. O ile teoretyczna moc 50 TOPS względem NPU 4. gen nie jest gigantyczną różnicą (tam było 48 TOPS), jednocześnie będzie on wyraźnie wydajniejszy względem NPU 3. gen z Arrow Lake-H (13 TOPS).

Procesory Intel Panther Lake otrzymają również nowy silnik Xe do obsługi multimediów. Oprócz kodeków H.265/HEVC, VP9, AV1 czy VVC, procesory Core Ultra 300 otrzymają możliwość kodowania i dekodowania w 10-bitowym standardzie AVC, a ponadto wprowadzona zostaje obsługa kodeków od Sony: XAVC-H, XAVC-HS oraz XAVC-S, zarówno w kodowaniu jak i dekodowaniu. Procesory Panther Lake wykorzystają również jedną z nowości, wprowadzonych przy okazji Lunar Lake. Mowa o dodatkowej pamięci Memory Side Cache o pojemności 8 MB, której celem jest lepsza optymalizacja oraz organizacja pamięci i efektywniejsze jej wykorzystanie w zależności od wykonywanego zadania. Z pamięci Memory Side Cache może skorzystać blok Compute Tile, GPU Tile oraz wbudowane NPU 5. generacji. Premiera pierwszych laptopów z Intel Panther Lake odbędzie się pod koniec roku, z większą dostępnością planowaną na 2026 rok.