AMD APU Phoenix oraz Dragon Range - prezentacja nowej generacji procesorów Ryzen dla laptopów - Zen 4 i do RDNA 3 na pokładzie

AMD już kilka miesięcy temu potwierdziło plany dotyczące kolejnych generacji procesorów APU dla laptopów. Rok temu wprowadzono rodzinę APU Rembrandt, która przyniosła usprawnione rdzenie Zen 3+ oraz zupełnie nowy, zintegrowany układ graficzny AMD Radeon 600M, oparty na architekturze RDNA 2. W tym roku producent wprowadza już kolejną generację - APU Phoenix. Otrzymamy tutaj maksymalnie 8 rdzeni Zen 4 o znacznie powiększonym cache, a także ze zintegrowanymi układami graficznymi RDNA 3. Oprócz tego AMD wprowadza rodzinę CPU Dragon Range, czyli desktopowych jednostek Ryzen 7000, przeniesionych do obudowy BGA i zoptymalizowanych pod działanie w notebookach.

Podczas konferencji prasowej firmy AMD na CES 2023, zaprezentowano nową generację procesorów APU Phoenix oraz Dragon Range dla laptopów. Do dyspozycji oddano rdzenie Zen 4 oraz układy graficzne RDNA 3.

ASUS TUF Gaming A16 Advantage - laptop przygotowany wspólnie z AMD. Na pokładzie AMD Ryzen 9 7940HS i Radeon RX 7000S

AMD podczas konferencji nie było zbyt rozmowne, jeśli chodzi o specyfikację procesorów Ryzen 7040, należących do najnowszej generacji APU Phoenix. Dopiero wraz z zakończeniem konferencji opublikowano szereg informacji. Pierwsze laptopy z Ryzen 7040 trafią do sprzedaży w marcu, przy czym początkowo oferowane będą wyłącznie trzy układy Zen 4: Ryzen 9 7940HS, Ryzen 7 7840HS oraz Ryzen 5 7640HS. W późniejszym czasie pojawią się również układy Ryzen 3/5/7 o TDP na poziomie od 15 do 28 W. Modele Ryzen 7040HS zastępują dotychczasową linię "H", gdzie ich TDP będzie konfigurowalne w zakresie od 35 do 54 W. Układy APU Phoenix od AMD jako pierwsze procesory Ryzen wykorzystają proces technologiczny TSMC N4, a więc usprawnioną i bardziej efektywną energetycznie wersję TSMC N5. W połączeniu z optymalizacjami architektury Zen 4 pod laptopy, procesory APU Phoenix mają zaoferować ponad 30 godzin odtwarzania wideo na zasilaniu akumulatorowym. Szykują się zatem prawdziwe behemoty, jeśli chodzi o efektywność energetyczną.

Test ASUS Vivobook S 16X - Multimedialny notebook z procesorem AMD Ryzen 7 6800H i grafiką AMD Radeon 680M

Nowe procesory AMD Ryzen 7040 z rodziny APU Phoenix zaoferują nowe, zintegrowane układy graficzne oparte na architekturze RDNA 3. Poznaliśmy jednak wyłącznie ich specyfikację, natomiast AMD nie podzieliło się żadnymi szczegółami o ich wydajności. AMD Ryzen 9 7940HS oraz Ryzen 7 7840HS otrzymają układ AMD Radeon 780M z 12 blokami CU RDNA 3. Przejście na niższą litografię w połączeniu z wykorzystaniem architektury RDNA 3 istotnie wpłynęło na zegary rdzeni graficznych. AMD Radeon 780M pracuje bowiem z zegarem 3000 MHz (!) dla Ryzen 9 7940HS oraz 2900 MHz dla Ryzen 7 7840HS. Układ AMD Ryzen 5 7640HS otrzyma grafikę Radeon 760M z 8 blokami CU RDNA 3 i z zegarem 2800 MHz. O ile liczba jednostek w Radeonie 780M nie uległa zmianie, tak w przypadku Radeon 760M zwiększono ich liczbę (z 6 CU do 8 CU).

Procesory AMD Ryzen 7040 z rodziny APU Phoenix otrzymały również usprawniony kontroler pamięci ze wsparciem dla DDR5 5600 MHz oraz LPDDR5X 7500 MHz. Nowe układy obsługują do maksymalnie 256 GB, co jest najwyższą wartością wśród mobilnych procesorów dla laptopów. Przeprojektowana architektura Zen 4 przynosi także wzrost ilości pamięci cache L2 (do 8 MB zamiast 4 MB), jednak ilość pamięci cache L3 pozostaje niezmienna względem poprzednich generacji. Układy Ryzen 9 7940HS oraz Ryzen 7 7840HS otrzymają 24 MB cache, w tym 8 MB L2 oraz 16 MB L3. Procesor AMD Ryzen 5 7640HS otrzymał 22 MB cache, w tym 6 MB L2 oraz 16 MB L3. Procesory APU Pheonix obsługują maksymalnie 2 porty USB 4 o przepustowości 40 Gbps, jak również HDMI 2.1 oraz DisplayPort 2.1. Magistrala PCIe pozostaje natomiast w wersji PCIe 4.0.

Rodzina AMD Ryzen 7045 Dragon Range będzie się składać z czterech procesorów: 16-rdzeniowego i 32-wątkowego AMD Ryzen 9 7945HX, 12-rdzeniowego i 24-wątkowego AMD Ryzen 9 7845HX, 8-rdzeniowego i 16-wątkowego AMD Ryzen 7 7745HX oraz 6-rdzeniowego i 12-wątkowego AMD Ryzen 5 7645HX. Ich budowa, w tym także ilość pamięci cache L2 + L3, jest zbliżona do tego co oferują desktopowe układy AMD Ryzen 7000 z rodziny Raphael. Odpowiednio niższe są także zegary, choć jak dużo ciaśniejsze limity energetyczne, nie są też takie niskie. Wszystkie układy Dragon Range charakteryzują się zegarami Turbo na poziomie od 5,0 GHz (Ryzen 5 7645HX) do 5,4 GHz (Ryzen 9 7945HX). Obsługują także magistralę PCIe 5.0 z dostępem do 28 linii PCIe 5.0. Procesory AMD Ryzen 7045HX oferują także 2-kanałowy kontroler pamięci DDR5 5200 MHz ze wsparciem dla AMD EXPO. Wszystkie cztery układy mają również odblokowany mnożnik w przeciwieństwie do APU Phoenix, gdzie mamy tylko obsługę EXPO.