45nm według Intela
Podkręcanie cz.I
Jak to przy podkręcaniu zwykle bywa, procesor procesorowi nierówny. Doświadczyliśmy tego również i w przypadku procesorów 45nm. Oczywiście, średnio procesory 45nm pozwalają nam na uzyskanie wyższych stabilnych wartości niż 65nm i to przy niższym napięciu zasilania. Jednak, jak możemy zaobserwować na wielu forach dyskusyjnych, czasami trafiają się niezwykłe perełki typu 4GHz przy napięciu 1.2V, ale i możemy napotkać takie sztuki, które potrzebują powyżej 1.3V, aby przekroczyć granicę 3.6GHz.
W naszym przypadku procesory dostarczone przez Intela nie były super podatne na podkręcanie. Q9300 standardowo miał wyższe napięcie zasilania (VID) od E8200/8300, co może oznaczać, że do osiągnięcia tych samych taktowań, potrzebuje wyższych napięć aniżeli dwurdzeniowy odpowiednik. Ostatecznie udało nam się uzyskać stabilnie dla Q9300 „tylko" 3375 MHz (7.5×450) przy napięciu 1.4V. Problem nie leżał bezpośrednio w możliwościach krzemu tego procesora, lecz w niskim mnożniku danego modelu, ale o tym napiszemy w następnym akapicie.
Procesory dwurdzeniowe biorące udział w naszym teście różni jedynie 166MHz – pół oczka wyższy mnożnik. Ciężko jest nam opisać sumiennie overclocking E8200, gdyż pochodzi on z prywatnej selekcji i został wybrany spośród wielu procesorów. Może się on poszczycić osiągnięciem 3.9GHz przy zaledwie 1.25V, a E8300ES do takiej wartości potrzebował już 1.45V! Jak widać rozbieżności mogą pojawiać się spore, jednak pamiętajmy, że dwa procesory z tego testu to wersje inżynieryjne i mogą podkręcać się zupełnie inaczej (czyt. gorzej) od procesorów, które możemy nabyć w sklepie.
Podkręcanie cz. II – dla tych co mają za dużo czasu...
Oczywiście nie może być nigdy róży bez kolców. Wraz z procesorami 45nm pojawił się stary problem z osiąganiem wysokich wartości FSB, który był znany już przy procesorach Quad Core 65nm. Drugi problem to używanie zbyt dużych napięć Vcore oraz Vtt, które po prostu potrafią zabić nasz procesor.
Ale od początku. Pierwszy problem jest spowodowany nową tablicą regulacji napięcia GTL, a właściwie AGTL+ (Assisted Gunning Transceiver Logic +). W starszych procesorach prawidłowe napięcie GTL (dla CPU/Vtt oraz NB) wynosiło ~67% napięcia nominalnego. Obecnie ta wartość została obniżona i najbardziej stabilnym okazuje się wartość z przedziału ~50-55%. Oczywiście to tylko teoria i najlepsze ustawienia powinniśmy odnaleźć sami. Co nam daje poprawne ustawienie wartości GTL? Wyższe FSB! A to właśnie FSB jest zmorą procesorów z niskim mnożnikiem. Dla przykładu, testowany dzisiaj E8200 nie jest w stanie pracować stabilnie z FSB równym 500, gdy napięcia GTL są pozostawione na AUTO w biosie. Dopiero po odpowiednim ustawieniu, może on pracować stabilnie nawet z częstotliwością 540MHz! M.in. dlatego Q9300 średnio nadaje się do wysokiego overclockingu - ze względu na niski mnożnik (7.5). Dodając do tego problematyczny overclocking FSB, w naszym przypadku 450MHz, to nie możemy mówić o niczym rewelacyjnym. Dla chcących poczytać coś więcej o napięciach GTL odsyłam do pokaźnego artykułu na ten temat – [link], niestety, w języku angielskim.
Temperatury i pobór prądu.
Główną zaletą nowych procesorów miał być niższy pobór energii, aniżeli 65nm odpowiedników. Poniższy wykres prezentuje pobór energii z gniazdka przez całą platformę. Tryb Idle wyświetlał jedynie pulpit, podczas stresu był uruchomiony program Orthos.
Jak widać po wykresie, pobór prądu spadł znacznie w przypadku Q9300 w stosunku do Q6600 – różnica jest wyraźna. Natomiast procesory E8200 i E8300 charakteryzują się niemalże podobnym poborem jak E6600 z wyższym napięciem nominalnym i niższym taktowaniem! Możliwe, że zegar w zegar, pobór byłby mniejszy, lecz w takiej sytuacji, nie możemy mówić o jakichś oszczędnościach.
Ciężko jest zdecydować, który program podaje prawidłowe odczyty przy takich rozbieżnościach.
W kwestii temperatur mamy dość poważny problem. Od momentu pojawienia się procesorów 45nm, użytkownicy sygnalizują błędne odczyty z diody termicznej procesora, lub wręcz duże rozbieżności w konkretnych sztukach przy tych samych ustawieniach i chłodzeniu.
Powiązane publikacje
Test procesora AMD Ryzen 7 5800X3D po dwóch latach od premiery. Najlepszy procesor dla platformy AM4 kontra reszta świata
118
Jaki procesor kupić? Co wybrać w cenie od 500 do 3000 złotych? Lepszy Intel czy AMD? Poradnik zakupowy procesorów
165
Test procesorów Intel Core i5-13400F vs AMD Ryzen 5 7600X - Porównanie procesorów w cenie do 1000 złotych
224
Undervolting procesora Intel Core i7-14700K. Poradnik jak zmniejszyć pobór energii i temperatury bez straty wydajności
156
