układ graficzny

Choć układ graficzny NVIDIA A100 ma już swoje lata, wciąż jest wykorzystywany w licznych centrach danych na całym świecie. Eksport tego akceleratora do Chin jest od pewnego czasu oficjalnie zakazany, jednak wciąż możliwe jest jego kupno na tamtejszym rynku. W ostatnim czasie w sprzedaży pojawiły się także interesujące wersje A100, które cechują się nieco lepszą specyfikacją niż modele podstawowe. Źródło ich pochodzenia nie jest do końca jasne.

W tym roku Intel wprowadzi do oferty procesory z rodziny Arrow Lake. Przygotowywane są zarówno jednostki dla komputerów stacjonarnych (Arrow Lake-S) jak również mobilnych (Arrow Lake-H). W nowej generacji Arrow Lake-S, Intel porzuci dotychczasowe układy zintegrowane z rodziny Intel UHD Graphics 770, zamiast tego wprowadzona zostanie architektura Xe-LPG, która wcześniej pojawiła się już w serii Meteor Lake. W bazie SiSoft Sandra pojawiły się nowe wpisy na temat omawianych układów iGPU dla Arrow Lake.

Wyścig na rynku sztucznej inteligencji trwa w najlepsze. Intel zaprezentował ostatnio układy graficzne Gaudi 3, które wydajnością mają wyraźnie prześcignąć NVIDIA H100. Także firma AMD zamierza wykonać kolejny ruch. Jeszcze w tym roku w jej ofercie mogą znaleźć się układy Instinct MI350, które będą w praktyce odświeżeniem standardowej serii Instinct MI300. Klienci mogą liczyć na szereg zmian, które sprawią, że akcelerator będzie wydajniejszy.

Jeszcze w tym roku firma AMD zaprezentuje nowej generacji procesory APU dla laptopów z rodziny Strix Point. Wykorzystają one rdzenie Zen 5 oraz Zen 5c, a także usprawnioną architekturę RDNA 3+ dla zintegrowanych układów graficznych. Nadchodzące APU będzie zatem oferować sporo nowości względem dotychczasowych układów Phoenix oraz Hawk Point. Najnowsze, zakulisowe doniesienia wskazują jednocześnie, że RDNA 3+ pozostanie w APU przez dłuższy czas i nie ograniczy się jedynie do generacji Strix Point.

Jednym z punktów konferencji Intel Vision 2024 była prezentacja nowej generacji akceleratorów graficznych do obsługi sztucznej inteligencji - Gaudi 3. Niewątpliwie dominującą pozycję na tym rynku posiada NVIDIA, z którą bardzo trudno konkurować nawet posiadając dobrą ofertę. Układ Gaudi 3 z pewnością jednak znajdzie swoich odbiorców, ponieważ ma w określonych zastosowaniach znacząco wyprzedzić pod względem wydajności akcelerator H100.

Sytuacja geopolityczna wokół Chin i Tajwanu jest nieustannie bardzo skomplikowana. W najbliższej przyszłości nie dojdzie raczej w tej kwestii do przełomu. Można zatem spodziewać się utrzymania nałożonych na Państwo Środka sankcji, a nawet ich dalszego zaostrzania. Jak donoszą źródła, amerykańskie restrykcje doczekają się niebawem aktualizacji, w wyniku czego mogą zostać nimi objęte między innymi karty graficzne NVIDIA GeForce RTX 4090 D oraz układy NVIDIA H20.

Układy graficzne z rodziny Polaris mają już swoje lata. Pierwsze karty tego typu pojawiły się na rynku w 2017 roku. Nie przeszkodziło to jednak firmie ASRock we wprowadzeniu nowego modelu GPU, który bazuje na wiekowej architekturze GCN. Wyprodukowany przez nią Radeon RX 550 Low Profile, to bardzo budżetowa propozycja i trudno oczekiwać, żeby odniosła jakikolwiek sukces rynkowy. Może jednak sprawdzić się jako rezerwowa karta graficzna.

Na rynku dedykowanych kart graficznych liczą się obecnie jedynie trzy firmy: NVIDIA, AMD i od niedawna Intel. Nic nie wskazuje na to, żeby lista ta miała się w najbliższej przyszłości rozszerzyć. Wejście na ten segment rynku wymaga olbrzymich nakładów finansowych, na które stać tylko największe podmioty. Tym bardziej godne podziwu jest dokonanie pewnego użytkownika, który opracował od podstaw własną kartę graficzną i działające z nią sterowniki.

Niedawno informowaliśmy o błędzie sterowników AMD Adrenalin, który narzucał sztywny limit taktowania dla pamięci VRAM na kartach graficznych Radeon RX 7900 GRE. Wydaje się jednak, że wraz z najnowszą wersją oprogramowania 24.3.1, problem został rozwiązany. Dodatkowo nowe wydanie sterowników wprowadza nowe optymalizacje dla gier i funkcji HYPR-Tune oraz eliminuje poważny błąd funkcji AMD Fluid Motion Frames.

Podczas GTC 2024 NVIDIA zaprezentowała kolejną generację akceleratorów graficznych przeznaczonych do obsługi sztucznej inteligencji. Model B200 będzie w praktyce składał się z dwóch GPU połączonych w jedną całość. Już sam ten fakt każe przypuszczać, że konstrukcja nie będzie należała do tanich. Wstępnym zakresem cen podzielił się sam Jensen Huang podczas niedawnego wywiadu. Po raz kolejny okazuje się, że wydajność niestety sporo kosztuje.

Od premiery trzech odświeżonych układów graficznych NVIDIA GeForce RTX z serii 40 SUPER nie minęło wiele czasu, a omawiane modele (GeForce RTX 4080 SUPER, GeForce RTX 4070 Ti SUPER oraz GeForce RTX 4070 SUPER) już są sprzedawane poniżej kwoty MSRP (sugerowana przez producenta cena detaliczna). Taka sytuacja ma miejsce także na naszym rynku, a największą obniżkę ceny otrzymały karty graficzne oparte o układ NVIDIA GeForce RTX 4070 SUPER.

Sankcje nałożone przez Stany Zjednoczone na Chiny skłoniły producentów układów graficznych do opracowania specjalnych wersji urządzeń dedykowanych rynkowi AI, które mogłyby być sprzedawane na rynku Państwa Środka. NVIDIA przygotowuje taki sprzęt regularnie w miarę zaostrzania restrykcji. Podobny ruch chciała wykonać firma AMD, wprowadzając na tamtejszy rynek akcelerator Instinct MI309. Niestety przyszłość sprzętu stanęła pod znakiem zapytania.

Choć podkręcanie sprzętu komputerowego nie jest domeną większości zwykłych użytkowników, to zjawisko staje się coraz popularniejsze. To efekt między innymi łatwej dostępności narzędzi, które pozwalają na overclocking podzespołów za pomocą kilku kliknięć. Ostatnio na rynku europejskim i amerykańskim zadebiutowała karta graficzna AMD Radeon RX 7900 GRE. Okazuje się, że model ten posiada błąd, który blokuje jego pełny potencjał przy podkręcaniu.

Pod koniec listopada ubiegłego roku dowiedzieliśmy się, że Intel planuje umieścić w zaplanowanych na bieżący rok procesorach Arrow Lake zintegrowany układ graficzny Xe-LPG PLUS. Nowe iGPU miało być rozbudowaną wersją Intel ARC Graphics. Według najnowszych doniesień, układy te nie trafią niestety do wszystkich jednostek nowej generacji. Pozbawione ich będą prawdopodobnie skierowane na rynek desktopowy procesory Arrow Lake-S.

Boom w danym segmencie rynku zazwyczaj skutkuje niedoborem ściśle powiązanych z nim produktów. Tak było chociażby w przypadku kart graficznych w okresie wzmożonej popularności kryptowalut. Ze zbliżonym mechanizmem mamy do czynienia obecnie na rynku sztucznej inteligencji, choć dotyczy to głównie klientów biznesowych. Są osoby, które chcą jednak wykorzystać trend. Na portalu aukcyjnym pojawiła się niezwykła odmiana GeForce RTX 2080 Ti.

Branża gier komputerowych i grafiki 3D dynamicznie się rozwija, dlatego nie powinno dziwić, że Blender już zapowiedział aktualizację 4.1, a nawet update 4.2, mimo że jeszcze zaledwie dwa miesiące temu ukazała się wersja 4.0. Oprogramowanie obecnie dostępne jest do wypróbowania w formie beta, które już teraz wprowadza kilka drobnych, ale istotnych zmian. Zatem sprawdźmy, na co możemy liczyć w następnych miesiącach.

Niedawno na łamach PurePC pojawiły się doniesienia dotyczące przyszłych konsol Xbox, sugerujące możliwość pojawienia się dwóch różnych form tych urządzeń. Wówczas informowaliśmy, że Microsoft jeszcze nie podjął decyzji co do wyboru konkretnych układów krzemowych, które "zasiliłyby" nową generację konsol. Jednakże teraz z sieci płyną kolejne informacje, które rzucają trochę więcej światła na zakulisowe przepychanki między gigantami.

Choć rok 2023 nie był łatwy dla rynku nowych technologii, to widać coraz więcej oznak ożywienia. Firmy z branży odnotowują nie najgorsze wyniki finansowe, a ceny niektórych komponentów komputerowych zaczynają rosnąć, z korzyścią dla ich producentów. W ostatnim kwartale minionego roku bardzo wysoki poziom osiągnęły także dostawy procesorów. Inna niż przed rokiem jest jednak struktura podziału na jednostki przeznaczone dla notebooków i desktopów.

Jakiś czas temu ASUS przedstawił ciekawy wariant karty graficznej GeForce RTX 4080. Odznaczał się on zwłaszcza systemem chłodzenia opracowanym we współpracy z inną znaną firmą - Noctua. Karta była utrzymana w kolorystyce charakterystycznej dla austriackiego podmiotu, a zastosowany cooler sprawdzał się w praktyce bardzo dobrze. Teraz zaprezentowano kolejną kartę z tej serii, czyli ASUS GeForce RTX 4080 SUPER Noctua OC Edition.

Producenci kart typu low profile zazwyczaj muszą iść na pewne kompromisy w kwestii rozmiarów i wydajności układów chłodzenia. Nie jest czymś powszechnym, by tego typu rozwiązania były wyposażone w trzy wentylatory. Z taką konstrukcją mamy jednak do czynienia w przypadku karty ASUS GeForce RTX 4060 LP BRK 8 GB, która cechuje się kompaktowymi rozmiarami i chłodzeniem wystarczającym do zapewnienia odpowiednich temperatur w różnych warunkach.

Tuż po oficjalnym ogłoszeniu odświeżonych układów graficznych NVIDIA GeForce RTX z serii 40 z dopiskiem SUPER kolejni producenci przedstawiali swoje niereferencyjne modele kart graficznych. Żaden z nich nie wspomniał jednak o cenie, jaką przyjdzie nam za nie zapłacić. Inaczej zachował się ZOTAC, który poinformował, że niektóre z nowych wariantów będą sprzedawane w sugerowanej detalicznej cenie producenta (MSRP), czyli NVIDII. Sytuacja jest więc bardzo interesująca.

NVIDIA już wkrótce wypuści na rynek nowy wariant GeForce RTX 3050. Karta graficzna będzie cechowała się mocno okrojoną specyfikacją. Jej szczegóły poznaliśmy za sprawą publikacji jednego ze sklepów internetowych. Nowa propozycja pojawi się na rynku zapewne bez specjalnego rozgłosu, ponieważ zaoferuje mniej VRAM, niż dostępny do tej pory bazowy wariant tego układu. Karta ma szansę sprawdzić się tylko jako rezerwowe GPU.

Już wkrótce swoją premierę będą miały karty GeForce RTX 4000 z dopiskiem Super. Zakres zmian w porównaniu ze standardowymi modelami będzie zróżnicowany, jednak układy ze wszystkich segmentów cenowych będą charakteryzowały się wyższą wydajnością. Za sprawą znanego autora przecieków poznaliśmy wygląd ASUS Dual GeForce RTX 4070 Super. Różnice w samej konstrukcji nie będą na pierwszy rzut oka duże. Karta wykorzysta jednak złącze 16-pin.

Coraz bardziej znany na innych rynkach chiński producent układów graficznych Moore Threads zaprezentował kolejny model, który tym razem bardziej skierowany jest w stronę obliczeń związanych ze sztuczną inteligencją, a dokładniej dużymi modelami językowymi. Pod względem wydajności tytułowy Moore Threads MTT S4000 jest sporo lepszy od poprzedniej generacji. Nadal oparty jest na architekturze MUSA, ale może skorzystać z aż 48 GB pamięci VRAM.

Wyżej pozycjonowane karty graficzne Ada Lovelace charakteryzują się dużymi rozmiarami i wagą. Problem jest na tyle poważny, że producenci dołączają do nich specjalne wsporniki, mające zapobiegać nadmiernemu obciążeniu konstrukcji. Długofalowe skutki używania tak pokaźnych GPU nie są jeszcze do końca znane, ale pewien wgląd w tę sprawę daje serwis komputerowy NorthridgeFix, który otrzymał ostatnio dużą liczbę uszkodzonych kart GeForce RTX 4090.

Chłodzenie cieczą zazwyczaj pozwala uzyskać znacząco niższą temperaturę pracy karty graficznej lub procesora w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań. Przykład karty graficznej GeForce RTX 4090, która została wykorzystana w zestawie komputerowym Acer Predator Orion X, pokazuje jednak, że są wyjątki od tej reguły. Chłodzenie tego modelu GPU jest spersonalizowane na potrzeby tajwańskiej firmy, jednak jego wydajność nie jest w pełni zadowalająca.

AMD choć jest delikatnie za konkurencją jeżeli chodzi o techniki generowania obrazu, to zdecydowanie wygrywa rozbudowanymi i nowoczesnymi sterownikami graficznymi. Amerykańskie przedsiębiorstwo wydało właśnie nowe oprogramowanie dla swoich kart graficznych w wersji Adrenalin 23.12.1, które przynosi nie tylko optymalizacje pod kątem nadchodzących tytułów, ale wprowadza również nowe funkcje, które powinny przypaść do gustu graczom.

Choć premiera kart graficznych Ada Lovelace jest już dawno za nami, to NVIDIA najwyraźniej nie zamierza wycofywać ze sprzedaży układów z rodziny Ampere. Co więcej, trwają przygotowania do premiery nowego wariantu GeForce RTX 3050 z 6 GB VRAM, który ma zastąpić model posiadający 8 GB. Jest to oczywiście propozycja z niższego segmentu cenowego, ale można mieć poważne wątpliwości, czy na taki GPU rzeczywiście jest na rynku miejsce.

Przychody NVIDII z segmentu centrów danych, obejmującego przede wszystkim rozwiązania dedykowane AI, stale rosną. W trzecim kwartale roku fiskalnego 2024 było to 14,51 mld dolarów. Żaden inny dział nawet nie zbliżył się do tego wyniku. Jedna z firm analitycznych szacuje, że NVIDIA dostarczy w 2023 roku blisko pół miliona akceleratorów H100. Ciekawe są także dane prezentujące, kto konkretnie te GPU zakupił. Okazuje się, że dominują tutaj dwie spółki.

Amerykańskie sankcje sprawiają, że Chińczycy muszą szukać alternatyw w kwestii pozyskiwania układów do obsługi sztucznej inteligencji. Niedawno pisaliśmy o fabrykach przerabiających karty GeForce RTX 4090 w taki sposób, żeby nadawały się one do wykorzystania w środowisku serwerowym. Brakowało jednak dokładniejszych zdjęć tych konstrukcji. Teraz to się zmieniło za pośrednictwem wpisu jednego z użytkowników na portalu X.

Za kilka tygodni Intel oficjalnie wprowadzi do oferty mobilne procesory Meteor Lake, które znajdą swoje zastosowanie przede wszystkim w notebookach. Procesory te zostaną wyposażone w nowy, zintegrowany układ graficzny Intel ARC Graphics, oparty na architekturze Xe-LPG. Pod względem budowy ma przypominać obecne karty graficzne Alchemist. W przyszłym roku z kolei producent wprowadzi układy Arrow Lake, zarówno dla desktopów jak i laptopów. Tutaj ponownie ma zajść zmiana w budowie iGPU, także względem jednostek...

Standardowa konstrukcja współczesnych GPU zakłada umiejscowienie stosów pamięci HBM w pobliżu procesora graficznego. Elementy te są następnie łączone za pośrednictwem szyny 1024-bitowej. Firmy SK hynix i NVIDIA pracują nad poważnymi zmianami w tej architekturze. Są one na tyle duże, że będą one miały wpływ nie tylko na sposób łączenia poszczególnych komponentów na płytce drukowanej, ale także wymuszą przekształcenia w procesie produkcyjnym.

Do sieci trafia coraz więcej nieoficjalnych informacji na temat kolejnej generacji kart graficznych NVIDII. Choć do daty premiery układów Blackwell pozostało jeszcze sporo czasu, to wcześniejsze doniesienia wskazywały, że można liczyć na duży postęp w zakresie specyfikacji. Topowa karta bazująca na układzie GB202 miała zostać wyposażona w 32 GB pamięci GDDR7, działającej w oparciu o 512-bitową szynę. Możliwe, że trzeba będzie nieco ograniczyć te oczekiwania.

Problemy z topiącymi się konektorami 12VHPWR zostaną na długo zapamiętane przez właścicieli kart graficznych. Od czasu pojawienia się pierwszych przypadków awarii minęło kilkanaście miesięcy. Może się wydawać, że jest to już zatem przeszłość. Nic bardziej mylnego. Właściciel jednego z serwisów komputerowych opublikował na YouTube materiał wideo, który porusza tę kwestię. Problem nadal występuje i to w niemałej liczbie przypadków.

Stany Zjednoczone rozszerzyły niedawno sankcje nałożone na Chiny. Nowe restrykcje obejmują przede wszystkim układy służące do obliczeń AI, czyli NVIDIA A800 i H800. Ich specyfika zabrania jednak NVIDII eksportu do Chin także topowych układów konsumenckich (GeForce RTX 4090). W rezultacie ceny tych GPU wystrzeliły w Państwie Środka w górę. Dotyczy to także najnowszej propozycji ASUS-a, czyli ROG Matrix Platinum GeForce RTX 4090.

Od kolejnych generacji sprzętu gracze oczekują przede wszystkim wyższej wydajności, rzadziej lepszej efektywności energetycznej. Najnowsze układy graficzne NVIDII i AMD są pod tym względem rozczarowaniem, może z wyjątkiem najwyżej pozycjonowanych jednostek. Ostatnie testy na Linuksie pokazują, jak problematyczna jest obecna generacja kart. Radeon RX 7800 XT przegrywa tam bowiem ze swoim bezpośrednim poprzednikiem.