Podstawowe programy diagnostyczne dla każdego peceta

W komputerze, jak i w każdej innej maszynie może z czasem coś zacząć szwankować. Czasem bardzo łatwo jest zlokalizować przyczynę, która wynikać może z naszego błędu czy niedopatrzenia, jednak bardzo często diabeł tkwi w szczegółach. Co wtedy? Można oczywiście iść po linii najmniejszego oporu i oddać PC-ta do serwisu, gdzie za odpowiednią sumkę problem rozwiąże grupa fachowców, jednak po co się z tym spieszyć, skoro diagnozę można wykonać samemu? Wystarczy odrobina samozaparcia i elementarna wiedza o podzespołach komputera. Ba, na dobrą sprawę nawet to ostatnie nie jest aż tak bardzo potrzebne - w końcu od czego są fora internetowe, na których pomoc otrzymało już tysiące zwykłych użytkowników?

Nawet jeśli aktualnie wszystko działa jak trzeba, warto mieć pod ręką podstawowe programy diagnostyczne. Nie zajmują one na dysku zbyt wiele miejsca, a w końcu zawsze opłaca się monitorować temperatury lub od czasu do czasu sprawdzić, jak sprawują się poszczególne komponenty.

Aby jednak dojść do tego, co w komputerze jest nie tak, trzeba sprawdzić stan każdego z komponentów z osobna. Jak to zrobić? Wystarczą proste programy diagnostyczne, które pokażą nam parametry, z jakimi pracuje dany podzespół. Już na ich podstawie można wyciągnąć daleko idące wnioski. Wystarczy zresztą przejrzeć dowolne wątki na forach związane z problemem komputera - często wszystko zaczyna się od np. podania temperatur karty graficznej/procesora czy S.M.A.R.T.-u dysku twardego. Nawet jeśli sami nie mamy zbytniego pojęcia, jakie wartości co oznaczają lub czy są odpowiednie, pomóc mogą osoby bardziej obeznane w temacie.

Programów diagnostycznych możemy znaleźć w sieci mnóstwo, jednak my prezentujemy ich krótką listę, na której znajdziecie najpopularniejsze, łatwe w obsłudze i naszym zdaniem najbardziej przydatne aplikacje. Dzięki nim w zupełności można ocenić w jakim stanie znajduje się dany komputer. Nawet jeśli aktualnie wszystko działa jak trzeba, warto mieć je zainstalowane na dysku i zawsze pod ręką. Nie zajmują one zbyt wiele miejsca, a w końcu zawsze opłaca się monitorować temperatury lub od czasu do czasu sprawdzić, jak sprawują się poszczególne komponenty. Warto dodać, że niektóre aplikacje nie tylko podają dokładny opis podzespołu wraz z parametrami, ale posiadają również wbudowane benchmarki, dzięki którym sprawdzimy wydajność oraz... wytrzymałość danego komponentu. Wszystkie wymienione przez nas programy dostępne są do pobrania za darmo.

CPU-Z

Tej pozycji zwyczajnie nie mogło tutaj zabraknąć, jednak trzeba od razu zaznaczyć, że CPU-Z nie jest programem stricte diagnostycznym, lecz raczej identyfikacyjnym. Podaje nam szczegółowe informacje o procesorze, takie jak model chipu, ilość rdzeni i wątków, częstotliwości, napięcia, pamięć cache i wiele innych. Aplikacja wspiera właściwie wszystkie dostępne modele na rynku, więc nie ma obaw, że chip zostanie wykryty niepoprawnie. W pozostałych zakładkach uzyskamy również dane o płycie głównej czy zainstalowanej pamięci RAM. Aplikacja jest bardzo minimalistyczna i prosta w obsłudze, ma jednak jedną poważną wadę - nie podaje temperatur, dlatego jeśli ktoś szuka właśnie tych danych, powinien sięgnąć po inne oprogramowanie. CPU-Z posiada wbudowany benchmark, dzięki któremu sprawdzimy wydajność naszego procesora dla zastosowań jedno- oraz wielowątkowych.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

GPU-Z

GPU-Z to bardzo podobne narzędzie do opisywanego wyżej CPU-Z, z tym, że dotyczy ono nie procesora, lecz karty graficznej. W związku z tym za jego pomocą uzyskamy dokładne informacje na temat modelu, rdzenia, pamięci, taktowań i wielu innych szczegółowych parametrów, jak np. BIOS (którego możemy wykonać kopię do pliku). Na drugiej zakładce znajdziemy już informacje o temperaturach karty, aktualnych częstotliwościach, prędkości wentylatorów czy poborze prądu. Ogólnie to bardzo prosta i lekka aplikacja, która na dobrą sprawę nawet nie wymaga instalacji. Dostępna jest ona w zwykłej wersji oraz ze skórką ASUS ROG (widoczna na obrazku powyżej).

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

HWMonitor

HWMonitor to na pierwszy rzut oka znacznie bardziej zaawansowany program, jednak jeśli dobrze mu się przyjrzymy, jest banalnie prosty w obsłudze. Na dobrą sprawę wystarczy go tylko uruchomić - wszystkie niezbędne informacje uzyskujemy od razu w głównym oknie. A tych jest multum, bo dotyczą już kilku najważniejszych komponentów komputera, czyli procesora, płyty głównej, dysków i karty graficznej. Program podaje nam dużo różnych i niekiedy bardzo szczegółowych parametrów, takich jak napięcia, częstotliwości, temperatury (razem z wartościami minimalnymi i maksymalnymi) czy prędkości obrotów wentylatorów. Wszystkie dane w razie potrzeby możemy wyeksportować do pliku z rozszerzeniem txt.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

HWiNFO

Program orkiestra. Łączy w sobie właściwie wszystkie cechy trzech powyżej opisanych aplikacji, czyli pozwala jednocześnie bardzo dokładnie zidentyfikować sprzęt, a także wskazać aktualne wartości poszczególnych parametrów (po wybraniu opcji Sensors). Informacji, które możemy uzyskać za pomocą HWiNFO jest naprawdę mnóstwo, od obsługiwanych instrukcji procesora po... model monitora. Wszystkie można wyeksportować do zewnętrznego pliku w formie raportu, np. HTML. Program oferuje mnóstwo opcji konfiguracyjnych, dzięki którym można go dostosować własnych potrzeb. Warto wspomnieć również o możliwości aktualizacji sterowników dzięki tej aplikacji. Można w zasadzie powiedzieć, że jedyną jej wadą jest brak języka polskiego - dla mniej obeznanych użytkowników niektóre zagadnienia mogą być mało zrozumiałe.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

SpeedFan

Wbrew pozorom SpeedFan wcale nie jest tylko od regulacji prędkości wentylatorów. Ta w gruncie rzeczy niepozorna aplikacja jest dosyć rozbudowana. Za jej pomocą możemy monitorować również napięcia oraz temperatury różnych podzespołów, które - co ciekawe - oznaczane są poglądową ikoną, która wskazuje, czy dana temperatura jest stosunkowo niska czy wysoka. Dzięki temu narzędziu możemy również sprawdzić S.M.A.R.T dysku. Program zawiera wiele opcji, które można skonfigurować wedle własnych potrzeb. Dostępne są np. funkcje ostrzegawcze (gdy dany parametr osiągnie wartość X). Ogólnie niedoświadczonym użytkownikom raczej odradzamy głębszej zabawy SpeedFanem - nieodpowiednia jego obsługa może nieźle utrudnić życie.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

OCCT

OCCT (OverClock Checking Tool) to już bardziej zaawansowane narzędzie, dzięki któremu możemy nie tylko na bieżąco monitorować stan poszczególnych komponentów (a wartości mamy całkiem sporo + wykresy), lecz również mamy możliwość również ich testowania. Program posiada cztery wbudowane oraz dodatkowo konfigurowalne testy: dwa z nich dotyczą procesora (autorski oraz wykorzystujący bibliotekę LINPACK od Intela) oraz po jednym dla GPU (obciąża kartę grafiki) oraz zasilacza (obciąża CPU i GPU). To idealne narzędzie dla overclockerów, które pozwoli szybko sprawdzić procesor i/lub kartę grafiki pod obciążeniem, mając przy okazji szczegółowy monitoring parametrów.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

HD Tune

Warto mieć również pod ręką aplikację przeznaczoną tylko i wyłącznie do testowania i diagnozy dysku twardego. Idealnie w tym celu sprawdzi się popularny HD Tune, dzięki któremu sprawdzimy osiągi naszego "twardziela", uzyskamy o nim dużo ważnych informacji (w tym np. temperatura, rozmiar sektorów, numer seryjny czy wersja firmware) czy przeskanujemy go pod kątem błędów. Nie trzeba chyba wspominać o możliwości odczytu S.M.A.R.T.-u. Ogólnie to bardzo lekka i prosta w obsłudze aplikacja, która tak naprawdę w zupełności wystarczy nam do dobrego poznania naszego dysku twardego.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

CrystalDiskInfo

Kolejną aplikacją od dysku twardego o której warto wspomnieć jest CrystalDiskInfo. W porównaniu do HD Tune program nie oferuje może już takich funkcji testowania nośnika, jednak posiada znacznie przyjaźniejszy dla użytkownika interfejs oraz jest w pełni spolszczony (aczkolwiek niektóre wyrażenia mogły zostać lepiej przetłumaczone). Za jego pomocą odczytamy podstawowe dane i statystyki dysku, S.M.A.R.T., jego temperaturę czy żywotność. Mamy kilka podstawowych opcji konfiguracji, w tym możliwość ustawienia alertów czy personalizacji wyglądu.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.

FurMark

Chcesz sprawdzić wydajność swojej karty graficznej? A może chcesz się przekonać, czy działa ona poprawnie pod obciążeniem? Do tego nada się FurMark bazujący na bibliotekach OpenGL, który generuje animację futra rozgrzewającą GPU do czerwoności. Obsługa programu jest bardzo prosta. Do wyboru mamy kilka ustawień testu (wybrać możemy np. jego rozdzielczość lub włączyć/wyłączyć antyaliasing), a podczas jego trwania mamy podgląd na wszystkie najważniejsze parametry układu graficznego, takie jak częstotliwości, temperatura czy pobór energii. Nie brakuje również informacji o ilości klatek na sekundę. Prawdopodobnie żadna gra nie obciąży Waszej karty jak ten program, dlatego istnieje duże prawdopodobieństwo, że jeśli przejdzie test w FurMarku, to w każdym innym zastosowaniu będzie działać bez zarzutu. Nietrudno się zatem domyślić, że narzędzie to jest polecane overclockerom.

Program możesz pobrać klikając TUTAJ.